Қоғам • 03 Мамыр, 2023

Кәдеге асқан пластик бұйымдар

344 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Тұрмыстық қалдықтардан қашып құтыла алмасақ та, оны азайтудың жолдарын қарастыру күн өткен сайын көкейкесті сипатқа айналып келеді. Әсіресе ешқашан шірімейтін, өздігінен топыраққа сіңіп кетпейтін пластиктерді екінші рет кәдеге жаратпаса, онда ертең адамзат баласы жүретін жер таппай қалуы да ғажап емес. Сондықтан трансұлттық компаниялар осынау өзекті мәселеге араласуға мүдделі болып отыр.

Кәдеге асқан пластик бұйымдар

Мәселен, дәл осы күндері Алматыда «Plastic in Art» атты өң­­делген пластиктерден жа­сал­ған бұйымдар көрмесі ашы­лып, өнердегі пластиктің «екін­ші өмірі» оның әдемі әрі берік және кәдеге жарайтын жері көп еке­нін көрсетті. Кәдімгі пласт­ма­сса қақпақтар мен баклаш­ка­ларды кәдеге асырған қызықты дизайнерлік шешімдерді тұты­нушылық жауапкершіліктің өт­кір мәселесіне деген жаңа көз­қарас десек те болады.

Жоба ұйымдастырушылары биылдан бастап «3.2.1. Старт!» акциясын жастар арасында жандандырып, пластиктерді бөлек жинауға, оны өңдеуді дамытуға және насихаттауға бағыттайтын болады. Дәл осы өзгерістер ком­панияларға 2030 жылға қарай плас­тиктерді 100% жинап алу мін­­дет­темесін орындауға көмек­теседі деген үміт бар.

Осы бастамаға демеушілік көрсетуге мүдделі болып отырған Coca-Cola Icecek Kazakhstan компаниясы 6 қалада 10 жетекші уни­верситеттің студенттерін тартып, олармен бірге одан әрі қарай қалдықтарды екінші рет пайдаға жарату үшін сұрыптау мен жинау идеяларын әзірлеуді көздеп отыр.

«3.2.1. Старт!» 8-жобасына қ­а­тысушыларды пластиктер жи­нау, өз университеттерінде сұрыптау мен қайта өңдеу кес­телері жө­ніндегі тапсырмалар күтіп тұр, ал ең жақсы идеялар бай­қау­ды ұйымдастырушылардың қар­жылай қолдауымен ЖОО-да жүзеге асырылмақ. Ең үздік идея­­лардың авторлары маусым айы­­ның аяғына қарай марапат ре­тінде пластиктерді қайта өң­деу­ден өткізе алатын қымбат жаб­­дық­тардың толық желісіне ие болады.

«Біз студенттермен бірлескен күш-жігеріміздің, Қазақстанның эко-қауымдастығының, бизнес және мемлекет өкілдерінің ар­қасында пластиктерді бөлек жинап алу арқылы қайта өңдеу өнер­кәсібін дамытудың қызықты жолдарын таба алатынымызға нық сенімдіміз. Бүкіл әлем айналмалы экономикаға ұмтылып отыр және оны елімізде дамытудың барлық мүмкіндігі бар», дейді CCI Kazakhstan компаниясының корпоративтік байланыстар мен тұ­­рақты даму жобалары жөнін­де­гі директоры Әлима Исем­баева.

Ал көрмеге келушілер қал­дық­тарды неге сұрыптау қажеттігі, мұ­ны үйде қалай жа­­сауға болатыны, жи­налған ши­­кізаттар қайда баратыны тура­лы білетін болады. Ең бас­тысы, ұйымдастырушылар плас­тиктерге шикізат ретінде қа­­­рауды, оларға қалай «екінші өмір» сыйлауға болатыны ту­ралы баян­дады. Мысалы, көр­меде ұсы­нылған Trashback-тен мөлдір ваза жасау үшін 29 пэт-бөтелке қайта өң­делген, ал бір NOA футболка­сы­на 15 бө­телке қажет бол­ған. Көр­менің ең көрнекті экс­по­­натының бірі «3.2.1. Старт!» жо­ба­сының ал­дың­ғы маусымында жеңіске жет­­кен Rocket Plastic ко­ман­да­сы ықы­­­ласпен жасаған сәкісі десек болады.

Осы арада тұрғындардың бел­­сенділігінің, сондай-ақ Ал­маты қаласы әкімдігі мен PlastNet желісінің қолдауының арқасында 3 мың тоннадай пластик жинал­ғанын, оның бір бөлігінен алғаш­қы 6 пластик сәкі жасалып, олар­дың Алматы қаласына сыйға тар­тылғанын, бұл сәкілерді М.Горь­кий атындағы саябақтан кө­руге бо­латынын айта кетуіміз керек. Ал қалғаны қайта өңдеуге жі­бе­рілген.

 

АЛМАТЫ