Поэзия • 08 Мамыр, 2023

«Сүт пен бал»

336 рет
көрсетілді
2 мин
оқу үшін

Әлемдік поэзияның даму өрісін бақылап, бажайлап қарасақ, әлсін-әлсін шабан тартқандай. Былтыр ғана Германияда болған сапарымызда айтулы кітап дүкенінен поэзия жинақтарын таба алмай сарсаңға түскеніміз бар. Дегенмен қораз шақырмаса да таң ата беретіні секілді, жаһанның әр тұсынан жаңашыл ақындар жаңбырдан кейінгі саңырауқұлақтай бой көрсетуде.

«Сүт пен бал»

Рупи Каур есімі бүгінде әлем оқыр­мандарына жақсы таныс. «Сүт пен ­бал» өлеңдер жинағы New York Times-­тің бестселлер кітабы атанған қалам­гер арудың түп-тамыры үнділік. Қазір Канадада тұратын ол әлеуметтік желі­де белсенді. Рупи Каур әлеуметшіл, қоғамдық ахуалдарды батыл жазатын, жүрекке, жан құзарына үңіле білетін ақын. «Сүт пен балдағы» қысқа ғана ақ өлеңдер ойлы оқырманды әрі-сәрі күйге түсіреді.

«Сен

қайсар қадамдарыңмен

шегеледің аяғымды жерге.

Сосын

тұруды талап еттің...

Немесе,

Мен оны сүюді үйренемін

өзімді сүю арқылы...»

«Сүт пен бал» төрт бөлім­нен­ құралған. Бірінші бөлім – мұң, екінші – махаббат, үшін­ші – жарылыс, төртінші – ем­делу бөлімі. Рупи Каур­­­­дың­ қысқа да қоғалы ойлы­ ақ­ өлеңдерінен ләззат алуға сезім­талдылығын жоғалт­па­­ған жүрек, балаңды­ғын­ жо­ғалт­­паған сергек көңіл­ керек.­ Әйт­пегенде, жан ұлпасы се­міп,­ жүрегі қатай­ған­ жандар үшін­ жинақ бос цита­талар құры­лымы болып көрінуі бек мүм­кін.

«Мен қара жерге

шым батқым келеді

көз жасы, аяғым

қолым

тереңге ену үшін...

Немесе,

Ең бірінші

Тіле өзіңе,

қалған ғұмырыңды,

өз оңашалығыңда өткізуді...»

Каур сыни мысқыл арқылы Шы­ғыс Азиядағы әйелдер мәсе­лесін, олардың басынан­ арылмаған қитұрғы сая­сатты батыл көтере білді. Кітапта тұрмыстық зорлық-зом­бы­лық­, оның зардапта­рынан туын­даған психологиялық ком­плекстер, жалтақ ғадет­тер, бойдан суырғанмен ізі қал­ған жалған нанымдар кес­теленген. Әйел әлемінің әрне­шік күйі мен шұңғыма сырлары­ кітапта жан-жақты көрініс тапқан. Каур әлдебір топтардың сойылын соғу­дан, насихатталған ұғымдардың жете­гіне еруден аулақ. Кері­сін­ше фило­софиялық, пси­хо­­ло­­­гиялық тұрғыда мәселе мәнін ашуға ынтық.

«Сенің қаның,

менің қантамырымнан ағады.

Айтшы,

мұны қалай

ұмыта алармын?»

Кейбір қысқа қос тармақ­тар­дан даналық лебі сезіледі.

«Жұмсақ болу

құдіретті болу

деген сөз...»

 «Сүт пен бал» – махаббат, жо­ғалту, зор­лық-зомбылық, тазару, әйел құ­пия­сы жайлы кітап. Әр бөлімі нәурізек мұң­ға ендіріп қана қоймай, одан емделу жолын нұсқап, жоба көрсетеді. Оқыр­манды теңізіне шомылдырған, өзін тану жолында маяк бола білген жинақ қазақ оқырманына жетіп, төл тілге аударылса нұр үстіне нұр.