Ғұмыры жарқын тұлға

Туып-өскен ортасынан,­ тә­­­лім алған мектебінен игі тәр­­бие мен терең білім нә­рі­мен­ сусындаған ол өмірінде елеу­лі табыстарға қол жет­кіз­ді. Мемлекет және қоғам қай­раткері дәрежесіне дейін көтерілді. Қазақстанның Жоғарғы Кеңесі X және XI шақы­­­рылымының, Парламент Мәжілісінің I және II шақы­ры­­лымының депутаты болып сайланып, ел үшін қызмет істеді.

Жастайынан білімге құш­тар­лығы және техникаға жа­қындығы болашақ маман­­дығын таңдауға да әсер етті. Қазақ политехникалық инсти­ту­тын, Алматы жоғары партия­ мек­те­бін тәмамдаған. Кейін Абай атын­дағы мем­ле­кеттік педагогикалық уни­вер­ситетті бі­тіріп, бірнеше мамандықты мең­герді.

Шәріппен таныстығым 1973 жыл­дың мамыр айынан­ басталды. Ол кезде Қазақ мемлекеттік дене тәрбиесі және спорт инс­ти­тутында оқып жүрген едім. Алматыдағы студент жастардың арасында «Студент көктемі» атты өнер байқауы қарқынды өтіп жатқан күндердің бірінде «Дос-Мұқасан» эстрадалық вокалды аспаптар ансамблі келіп, байқау бағдарламасына сай концерт береді екен» деген хабар жетті. Хабарланған күні Досым Сүлеев, Шәріп Омаров, Мұрат Құсайынов, Мейірбек Молдабеков, Құрманай Ома­ро­ва керемет концерт қойды. Сол кезде ел ішіне кең тара­лып кеткен «Той жыры», «Куә бол», «Сағындым сені», тағы­ басқа да тамаша әндерді шыр­қап, студент жастардың қошеметіне бөленді. Біз де сүйсіне тыңдадық. Бәріміз де шабыттанып, көтеріңкі көңіл-күйде болып, ғажап сезімге бөленгеніміз әлі есімде.

Концерт аяқталысымен сах­на­ға­ көте­­ріліп, жаңа ғана өнерлерін паш­ ­еткен аға­ла­ры­мызбен қол алы­сып аман­дас­тық­. Сол бір сәтте: «Жігіттер, мына аспап­тарды көлігімізге тиеп беруге көмектесіңдерші» деген қоңыр дауыс естілді. Дауыс шыққан жаққа қарасақ, ұзын бойлы, мығым денелі, қара торы, жаңа ғана бас гитарада ойнаған Шәріп Омаров екен. Өтінішін орындап, музыкалық аспаптарын көтерісіп, шығарып салғанбыз. Сол жерде қол алысып, аты-жөнімізді айтып, келесі кездес­кенге дейін қош айтысқанбыз. Міне, алғашқы кездесу мен танысуымыз осылай болған еді.

Тағы бір жүздескен сәт ойға оралып отыр. Ол кезде жазда студенттердің құрылыс отрядтары еліміздің түкпір-түкпіріне барып, малшылардың қыстақ үйлері мен қораларын, басқа да құрылыс нысандарын салып беретін еді.

Институтымызда «Жа­лын­»­ ат­ты­­ құ­рылыс отряды­ жасақ­та­лып, со­ның­ жетекшілігі маған бұйырып, екі ай бойы­ Талды­қор­ған облысы, Сарқанд ауда­нын­дағы елді­ мекенде еңбек еттік. Қарқынды жұмыс атқар­ғанымыздың арқасында республика­ кө­лемінде студенттер құрылыс отрядта­ры­ арасындағы бай­қаудың жүлдегері ата­нып, Болгария, Германия, Мажарстан және Чехословакия (бұрынғы) ел­де­ріне саяхаттауға жолдама жеңіп алғанбыз. Тиесілі жолдаманы беру рәсіміне Алматы қалалық жастар комитетіне шақырылдық. Сол жерде комитеттің хатшысы Шәріп Омаровтың қолынан жолдаманы салтанатты түрде алған едім.

Арада 20 жылдай уақыт өткенде тағдыр бізді қайтадан қауыштырды. Ақтөбе қаласынан Парламент Мәжі­лі­сінің I шақы­рылымының депутаты болып сайланып, Алматыға келдім. Алқалы жиынның алғашқы отырысы алдында Шәріппен қайта жүздесіп, сол мезгілден бастап етене араласып, ағалы-інілі достық қарым-қатынасымыз нығая түсті.

Парламенттің жұмысы қызу­ бастал­ған­ шақта Палата төр­аға­лығына, коми­тет­тер бас­шы­лығына кандидатуралар­ ұсы­нылды. Осы орайда, елдің ішкі және сыртқы саясаты саласында мол­ тәжірибесі бар Шәріп Омарұлы Мәжі­ліс­тің­ Халықаралық істер, қорғаныс және қауіп­сіздік комитетінің төрағасы болып сайланды.

Ол кезде елімізде көрші мемлекет­тер­мен шекарамызды заңды түрде бекі­тіп алу үрдісі бойынша қарқынды жұмыс жүр­гізіліп жатқан еді. Сондай күн­дер­­дің­ бірінде Парламент Мәжілісі депу­тат­­тарынан жа­сақ­талған жұмыс тобы Өзбек­стан­мен екіжақты келісімге келмеген жер­лерге байланысты келіссөз өткізетін бол­ды. Осы мақсатта Оңтүстік Қазақстан облы­сына іссапармен бар­дық. Онда Шәріп­тің басшылығымен өзбек­стандық әріп­тестерімізбен апта бойы қызу тартыс­ты­ түрде екіжақты келіссөз отырыстары өт­ті, біз соның куәсі болдық.

Үлкен ұйымдастырушылық және халық­аралық диплома­тия саласында жина­ған тәжі­рибесінің арқасында жер бөлі­су мәселесі бойынша талай сөз тарты­сында басқа өркениетті елдерде­ бар­ заңдардың баптарын, сонымен қа­тар­ тәжіри­белерін негізге ала отыра, біз­дің пайдамызға тиесілі шешімдерді бұл­тартпастан, көрші елдің депутаттары­на­ біздің ұсы­ны­сымызды қабылдатуға мәж­бүр етті.

Екіжақты шекара мәселе­сі­нің оң шеші­луіне Шәріп Омар­ұлы үлкен үлес­ қос­қан еді. Міне, бұл Шәріптің бойын­да­­ғы мем­ле­кетшілдік қасиетінің бір ғана қы­ры. Одан басқа да дәл сондай елі­міз­дің ме­рейін асыратын шаралар мен жұмыс­тар­­ды атқарғаны айдан анық. Ол жағын әріп­тестері жақсы біледі.

«Ер елімен айдарлы, ел ерімен айбарлы» демекші, саналы ғұмырын халқына аянбай еңбек еткен Шәріп Омаровтың атқарған мем­ле­кеттік қызметіне тоқталсақ, өміріндегі және еңбек жолындағы негізгі кезеңдерін атап өткен жөн.

Шәріп өзі білім алған поли­тех­никалық инс­титутта еңбек жолын бастап, осы оқу орнының аспирантурасын бітірген. Жас­тар ісі мәселесімен айналыс­ты. Кейін бел­сенді қажыр-қай­раты, бойындағы жігер­лі­гі мен тиянақты жұмысының арқасында Алматы қаласында жауапты саяси-әкім­ші­лік қызметтер атқарды. Алматы қаласы әкімі­нің бірінші орынбасары қызметіне дейін көтерілді. Парламент депутаты болып сайланды. Мәжілістің I және II шақырылымында қажырлы қызмет істеді.­ Сол кезеңде отандық заңнаманы жетіл­діруге және Қазақстанның шетелдер­мен­ және халықаралық ұйымдармен ынты­мақ­тастық байланысының нығая түсуіне еңбек сіңірді.

2007 жылдың 29 тамызында,­  59 жасқа толар шағында ол Қазақстанның Чехиядағы елшісі қыз­метін атқарып жүріп, жүрек талмасынан кенеттен көз жұмды.

Шәріп Омаров 1974 жылы «Дос­-Мұ­қа­сан» ансамблінің құрамында Бүкіл­одақтық Ленин комсо­мо­лы сый­лығы­ның лауреаты­ атанды. Ол –  «Парасат» орденінің иегері. ТМД-ға мүше мемлекеттердің Парламентаралық Ассам­блея­сы­ның «Достастық» орденімен мара­патталған. АҚШ-тың Не­браск штаты, Линкольн қала­сының Құрметті азаматы деген атағы да бар.

Шәріп отбасылық тұрмысы мен тіршілігіне қатысты ойларын ашып айта бермейтін. Сырттай білетініміз, бірінші жеңгеміз Құрманай Ақтөбе облысы Ойыл ауданының тумасы екен. Сол себепті Шәріпті реті келгенде «жезде» деп қал­жың­дасатын да жайларымыз болатын-ды. Тағдырдың жазуы­мен ол жеңгемізден қапыда айы­рылып қалдық.

Бертін келе, ол Халық әр­ті­­­сі, «Қазақстан каме­­ра­та­сы»­­ мемлекеттік клас­си­ка­лық­­ му­зыкалық ансамблінің негі­зін­ қалаушы Гауһар Мыр­за­бе­ко­вамен отбасын құрады. Аға-жеңгемізбен бірге талай өнер мерекелерін тамашаладық. Сыйластығымыз да, әңгімеміз де жарасушы еді. Гауһар Құрман­бекқызы Шәкең өмірден озған­нан кейінгі рәсімдерін және бір­неше еске алу кештерін ұйым­дастырып, оларды жоғары дең­гей­де өткізді. Әріптестерінің шы­найы ризашылығына бө­ленді.

Шәріптің спортқа деген­ ын­тасы біз­ді­ одан сайын жа­қын­дата түсті. Аса құмар­лық­пен, үлкен ынта-жігермен айналы­са­тын спорттың бірі – футбол ойыны еді. Тұрақты жаттығулардан қал­мауға дағдыланған ол әрдайым бойын сергек ұстайтын.

Шәріппен бірге жүріп, спорттық ойын­дарға қатысу арқылы Құралбек Орда­баев, Сейілда Байшақов, Михаил Гурман сынды футбол сала­сының майталмандарымен таныс­тық. Олармен ойын алаңында және бейресми отырыстарда кездесіп, сұхбаттасу мүмкіндігіне ие болдық. Мені достарына таныстырған кезде: «Бұл – менің інім әрі балдызым Төлеген» деуші еді, жезделік қалжың сөздерін араластырып.

Қазір жыл сайын жастар арасында Шәріп Омаровты еске алуға арналған республикалық футбол турнирі өткізіліп тұрады. Қандай қызмет атқарса да, Шәріп Омарұлы достарымен қарым-қатынасын үзген жоқ. Ал өмірде оның достары өте көп-тін. Бірі – қызметтестері, енді бірі – музыка мамандары, спортшылар, кәсіпкерлер еді.

Шәріп Омаров ғылым мен қызметті тең ұстай білді. Ол – ғылымның екі саласына терең ден қойған азамат. Техника ғылымдарының кандидаты атанды. Сондай-ақ жастар саясатына қатысты өзекті мәселелерден диссертация қорғап, саяси ғылым­дар кандидаты атағына ие болды. Егер саяси-әкімшілік қыз­мет­терге бармай, ғылым жолында жүрсе, еліміздің көрнекті ғалымы болатыны сөзсіз еді.

Міне, осындай айтулы­ тұл­ғаның, тәуелсіз еліміздің ірге­та­сын нығайтуға, Қазақстан пар­ла­ментаризмінің қалып­та­суына сіңірген елеулі еңбегі ескерілуі қажет деп санаймыз. Осы орай­да, зиялы қауым өкілдері атынан мынадай ұсынысымыз бар: Ш.Омарұлы 30 жылдан астам уақыт Алматы қаласында тұрып, қажырлы қызмет істеді, мемлекеттік жауапты міндеттерді мінсіз атқарды. Алатау бөктеріндегі қаланың өркендеуіне өз үлесін қосты. Осыны ескеріп, Алматы мен Астана қалаларының жаңа көшелеріне Шәріп Омаровтың есімі берілсе екен дейміз. Өзі тұрған үйдің қабырғасына ескерткіш тақта орнатылғаны жөн. Жарқын ғұмыр кешкен тұлға туралы деректі фильм түсіріліп, танымдық зерттеулер жазу да – алдағы уақыттың еншісі деп білеміз.

 

Төлеген ҚУАНЫШЕВ,

Парламент Мәжілісі

I шақырылымының депутаты,

Астана қаласы қоғамдық

кеңесінің мүшесі