Қоғамның басты байлығы бала деп білсек, осы байлығымызды молайтып, ортамызды толтырып, ұлт ұпайын түгендеп жүрген алтын құрсақты аналарымыз бар. Қоғамдық құндылықтардың негізін нығайта түсетін ондай аналарымыздың мәртебесін шын мәнінде алтынмен астастырып бекітіп, «Алтын алқамен» марапаттаймыз. Бұл атақты алған аналарға көптеген әлеуметтік жеңілдікпен қоса, жәрдемақылар қарастырылған. Бұған қоса дәрежесіне қарай «Ана даңқы» ордені, «Батыр ана» атағы, «Күміс алқа» сияқты марапат түрлері бар. Жыл өткен сайын мұндай деңгейдегі аналарымызға көрсетілетін сый-құрметтің, қаржылай қолдаудың көлемі артып келеді. Бұл оң үрдіс қай жағынан да орынды. Өйткені халық санының артуына стратегиялық маңыз беріліп отырған қазіргі кезде көп балалы аналарға қандай құрмет көрсетілсе де, артықтық етпейді.
Осы орайда биылдан бастап көп балалы аналарға берілетін жәрдемақы көлемі едәуір артқанын атап өткен жөн. Бұл жәрдемақы бала санына қарай төленеді. Айталық, бюджет қаражатынан ай сайын төрт балаға – 55 304 теңге, бес балаға – 69 138 теңге, алты балаға – 82 973 теңге, жеті балаға – 96 807 теңге, сондай-ақ сегіз және одан көп баласы бар отбасының әр баласына 4 айлық есептік көрсеткіш (АЕК), яғни 13 800 теңге көлемінде жәрдемақы беріледі. Сонымен қатар жыл басынан бері бала туғанда берілетін бірреттік төлемнің де көлемі көбейді: бірінші, екінші және үшінші баланы туғанда берілетін жәрдемақы 131 100 теңгені құраса, ал төртінші және одан да көп баланы дүниеге әкелгенде 217 350 теңге беріледі.
Алтын құрсақты аналардың мерейін асырып, абыройын тасытатын тағы бір бастама биыл қабылданған Әлеуметтік кодексте де көрініс тапты. Заңды құжаттағы жаңашылдықтың бірі – «Наградталған ана» деген жаңа ұғымның енуі. Бұл мәртебе «Күміс алқа», «Алтын алқа» алқаларымен марапатталған немесе бұрын «Батыр ана» атағын алған, I және II дәрежелі «Ана даңқы» ордендерімен марапатталған аналарға беріледі. Аталған кодекстің 94-бабы бойынша жеті және одан да көп бала тауып, тәрбиелеген аналарға берілетін жәрдемақы 7,4 АЕК-ке дейін өседі. Яғни бұл қатарға «Алтын алқа», «Батыр ана» және «Ана даңқы» марапаттары бар аналар жатады. Ал «Күміс алқа» иегерлері 6,4 АЕК көлемінде жәрдемақы алады. Бұл өзгерістер алдымыздағы шілде айынан бастап жүзеге асырыла бастайды.
«Әр баланың өз несібесі бар» дегендей, енді осы молайған жәрдемақы тағайындалатын көп балалы аналардың қатары да көбейе түскені маңызды. Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің мәліметі бойынша, бүгінгі таңда елімізде 233 910 марапатталған ана бар. Оның ішінде «Алтын алқа» иегері – 63 536, «Күміс алқа» иегері – 147 154, «Ана даңқы» орденін алғандар – 10 145, «Батыр ана» атағы барлар – 13 075. Бұл көрсеткішке қарасақ, жоғарыда айтқан Әлеуметтік кодекстегі жаңашылдыққа сәйкес марапатталған анаға берілетін жәрдемақының ең көбін (7,4 АЕК) жеті және одан көп бала тапқан 86 746 ана алады екен. Ал олардан сәл аздау (6,4 АЕК) алатындардың саны – алты бала тапқан күміс алқалы 147 154 ана. Сонда осы тұстан «алтын» мен «күмістің» арасын бөліп тұрған бір бала және бір АЕК қана екенін аңғарамыз. Бізді ойландырған, ішімізді алай-дүлей еткен жайт осы – аражік, бәлкім белгілі бір деңгейде алалаушылық деуге де болар. Бір бала табудың өзі оңай емес екенін ескерсек, күміс алқалылардың алты бала тауып тұрып, 6,4 АЕК алып тұрып, арасы бір АЕК-ті ғана құрайтын «Алтын алқаға» ұмтыла қоюы да қиын шығар. Бұл ретте бүгінде бір АЕК-тің көлемі небәрі 3 450 теңге екенін де еске сала кетейік. Тіпті екі алқаның жәрдемақысының арасалмағы әжептәуір болғанның өзінде «алтын» үшін тағы да жанын қинағысы келетіндердің табылуы неғайбыл сияқты. Осы орайда бір мысал келтіре кетсек, алты бала тапқан ауылдағы жеңгемізге маңайындағылар «Енді бір әуп десең, «Алтын алқалы» боласың» дегенде, шамалы жәрдемақы үшін өйтіп әупірімдегісі келмейтінін байқатып еді.
Расында, алтын құрсақты аналарды бұлайша «алтын» мен «күміске» бөлудің қажеті қаншалықты деген ой келеді. Оларға көрсетілетін қаржылай қолдаудың бәлендей айырмашылығы болмаса, алты бала немесе одан көп бала тапқандардың бәріне неге «Алтын алқа» үлестірмеске? Оның үстіне қазіргі заманда көп бала табуға ниетті ақ жаулықтылардың қатары да азайып барады. Баяғыда он бала табу қалыпты жағдай саналса, бүгінде алты бала табудың өзі – үлкен мәртебе. Сондықтан әйелдерге алтын жарасатынын ескеріп, «Күміс алқалыларды» да «Алтын алқамен» әспеттесек, одан ұпайымыз кеміп қалмас.
