Бүгінде жасөспірімдер арасындағы буллинг мәселесі қоғамды әбігерге салды. Оқушылар арасындағы түсініспеушілік, бір-біріне жәбір көрсетуі әлеуметтік желінің әсерінен болуы мүмкін. Бүгінде психологтер соған сай жұмыс істеп жатыр. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев жақында Жолдауында: «Мен Мемлекет басшысы ретінде кәмелетке толмағандарға жасалған зорлық-зомбылықтың кез келген түріне қатысты жазаны күшейтуді талап етемін. Жол, ғимарат, киім-кешек, азық-түлік, яғни барлығы балалар үшін қауіпсіз болуы керек. Сондай-ақ өскелең ұрпақтың психикалық саулығы – өте маңызды мәселе.Білім беру мекемелеріндегі психологиялық қолдау қызметін институционалды түрде күшейту қажет. Бірыңғай сенім телефонын ұйымдастырған жөн. Зорлық-зомбылыққа және қысымға, яғни буллингке тап болғандарға көмек көрсетуге арналған бағдарлама әзірлеу керек», деп атап өткен еді.
Бұл ретте ресми мәліметтер көңілге қаяу салады. Қараңыз, елімізде 11-15 жастағы әрбір бесінші жасөспірім ай сайын буллинг құрбаны немесе қатысушысы болады. Яки дегбірсіз дерт жастар арасында өршіп тұр деген сөз. Сондықтан білім ошақтарында оқушылардың тәрбиесіне көбірек көңіл бөліп, ата-аналарымен де жұмыс істеу маңызды. Мемлекет басшысы бұл саладағы мәселелерді шешуде мұғалімдердің біліктілігін арттыру ауадай қажеттігін айтқан болатын. Осы орайда өңір басшысы Бейбіт Исабаевтың бастамасымен «Әдеп-тәрбие жөніндегі ментор» жобасы жүзеге асты. Биылғы оқу жылынан бастап мектеп қабырғасында арнайы мамандар қызмет көрсетеді.
«Зорлық-зомбылық ұлдар арасында көбірек таралған және бұл – өте алаңдатарлық мәселе. Бұл ретте «Жастар рухы» жастар қанаты жүйелі түрде жұмыс істеп келеді. Мысалы, Президент Жолдауда балаларымызға жол, ғимарат, киім-кешек, азық-түлік, яғни барлығы балалар үшін қауіпсіз болуы керектігін атап өтіп, бұл бағытта біздің тараптан «Қауіпсіз қала», «Түнгі қаладағы балалар» сынды шаралар ұйымдастырылып келеді», дейді облыстық мәслихат депутаты Еркебұлан Ақболатов.
Аталған жоба қанатқақты режімде Талдықорған қаласында жүйелі түрде жұмыс істемек. Әзірге жобалық кеңсенің басшысы Мәдина Атайбаева және қосымша 2 маман қызмет атқарады. Олардың негізгі міндеті – білім беру үрдісінде этикалық тәрбие, заң үстемдігі қағидаттарын іске асыруға ықпал ету. Сондай-ақ кемсітушілік, зорлық-зомбылық және құқыққа қарсы мінез-құлықтың барлық түрінің алдын алу мәселелері бойынша іс-шаралар ұйымдастыру. Қазір мамандар өңірдегі мектептермен бірлесе жұмыс істеп, тәрбие сағаттарын өткізеді.
«Биыл 27 маусымнан 4 тамызға дейін менторларды тарту мақсатында біліктілік талаптарын ескере отырып, үміткерлерді іріктеудің 4 легі жүргізілді. Іріктеудің 4 легінің қорытындысында 43 үміткер оң баға алды және жоба мақсаты бойынша оқытудан өтті. Алайда оның 12-сі өз еркімен қатысудан бас тартты. Ал 31-і комиссия қарауының қорытынды отырысына қатысып, «Әдеп-тәрбие жөніндегі ментор» лауазымына тағайындалды. Осылайша, менторлардың біліктілік қабілеттеріне сай қала мектептерінің контингентін ескере отырып бекітілді», дейді М.Атайбаева.
Оның айтуынша, 7-11 тамыз аралығында Талдықорған қаласының менторлары, тәрбие ісі жөніндегі директор орынбасарлары, педагог-псиохологтері және әлеуметтік педагогтерінің қатысуымен арнайы «El Umiti» қоры» КҚ ұйымдастыруымен «Smart ustaz» жобасының тренингтері өткен. Жалпы, оқу тренингіне 90 адам қатысқан. Нәтиже жаман емес.
«Жақында Талдықорған қаласының мектеп директорларымен менторлардың кездесуі өтіп, бекітілген мектептер бойынша мектеп басшылықтары мен менторлар өзара танысып, білім күніне орай өткізілетін салтанатты жиын жайлы талқылау жүргізілді. 1 қыркүйектен бастап менторлар салтанатты жиында өздерін таныстырып, менторлық жайында баяндамаларын оқып, жұмыстарына кіріскен», дейді М.Атайбаева.
Жоба бойынша 2023-2024 оқу жылына арналған жұмыс жоспары мен жол картасы құрылған. Жоспар бойынша құқық қорғау органдары өкілдерінің қауіпсіздік қағидаларын түсіндіру және құқық бұзушылықтардың алдын алу мақсатында білім алушылармен кездесу ойластырылып отыр. Алдағы уақытта еліміздің үздік жоғары оқу орындарына экскурсия және т.б. іс-шаралар өткізіледі.
Әлеуметтік зерттеу жүргізу мақсатында облыстық денсаулық сақтау басқармасы, облыстық психикалық денсаулық орталығы, полиция департаменті, прокуратура және жергілікті полиция қызметі басқармасынан мектеп оқушылары арасында тіркелген құқық бұзушылықтар туралы сұрау хат жолдаған. Сол арқылы мамандар нашақорлық пен лудомания фактілері, жыныстық қол сұғылмаушылық, суицид, буллинг және кибербуллинг, зорлық-зомбылық секілді қылмыстардың себебіне үңілмек.
Жетісу облысы