Автордың бұл кейіпкері бір өлеңнің тарихынан сыр шертеді. «Ақын не композитор болсын, әрқайсысының өзі жақсы көретін бір өлеңі, не бір әні болатын сияқты» оның да жан сырын ашатын сүйікті өлеңі осы.
«Сүйгеніңнің көлеңкесі қуантқан қайран шақ. Бір сағаты бір жылдай сарылтқан сағыныш. Жүрегіңді сыздатып, сабыр-тағатыңды тауысқан сағыныштың арты неткен рахат. Бақытқа мас болып, көзіңнен жас шыққан кез. Көкірегіңді көктемгі жаңбырдай мөлдір көз жасымен жуған кезің... Осындайда кеудеңе сыймай бара жатқан сезімді сыртқа шығара алмай, қиналып жүргенде қолыма осы ақынның өлеңі түсіп еді. Бейне өз жанымнан шыққан сырдай көңілімді аршып еді сол өлең».
Бұл өлең оған естен кетпес ескі жылдардағы ып-ыстық естелігіндей жылы ұшырайды. Ол өлеңді алыс-алыс қыраттардың арғы жағында қалған өткенін сағынған сайын оқиды. Бәлки, ойша оралу үшін, сол сәттегі күйді сезіну үшін оқи беретін болар. Сол кездегі жанның тебіренісі, ішкі күй, толқынды ой қайта тулағандай көңілі шалықтай жөнеледі. Тіпті кейде осы өлеңді өзі жазғандай өрекпи оқитыны бар.
«Қара көзің мөлдіреп қарап едің,
Жанарыңнан жаныңа ана бердім».
Тағдыр айдап, өміріндегі шуақты, сәулелі сәттің ұмытылмас белгісіндей сақталған өлеңнің авторымен жолығады. Өзі де өлең оқитын, ақындар қауымына махаббаты ерекше, тіпті, кейде пір тұтатын, жаны нәзік, шығармашыл жан емес пе?! Мұндай сәтті күтпеген оның себепсіз толқитыны сөзсіз. Ал ақынға деген ықылас, құрмет, ілтипатта шек жоқ. Алғаусыз көңілі аңқылдап, ақынның бағасы өлеңінен де асып түскендей. «Дәрежесі үстем атақты біреумен танысқанда кісінің қысылып қалатын әдеті болады ғой. Оның үстіне, танысқаның ақын, яғни өзіміз сияқты қарапайым пенде емес, табиғаты ерек, көңіл көзі көреген, нәзік сыр, сиқыр сөздің әміршісі болса, бойыңды билеуің тіпті қиын екен. Сұңғақ бойлы, көрікті, қимылы биязы жігіт тәрізді. Алғаш аңғарып қалғаным осы ғана».
Талай жыл бойы бір сыбырлап, бір күбірлеп сан мәрте оқыған өлеңін тудырған ақын оған ұнай бастады. Уақыт өте өзін де еркін сезініп, жылы ұшырап сөйлесетін болды. Тіпті өткен айлығынан жырып қалған азын-аулақ ақшасы да бар – ақынмен бірге ресторанға бармақшы. Иә, сол кеште аңызға айналған ақын мен аңғал оқырман теңескендей болды. Ақынның да адам сияқты шарап ішіп, котлет жейтініне көзі үйренді. Ешбір ыңғайсызданусыз бетпе-бет отырған сәтте іштегі жауапсыз сұрақтардың менмұндалайтыны бар емес пе?! Аса бір аяулы шағының куәсі болған жастық жырының, махаббат сырының кімге арналғанын қарсы алдында отырған ақыннан неге сұрамасын?!
«Содан кейін ол салқын ғана жауап берді:
– Әркімнің басында болатын оқиға ғой. Қыз кезінде әйеліме жазып едім. Ертеректе жазылған өлең, техникасы нашар, олақтау жазылған, – деп бітірді сөзінің аяғын».
Ол енді бір кезде қатты толқытқан өлең иесін көргенше асығады. Ақынның музасын қиялдап отырып, өз жарына ұқсатады. Жо-жоқ, одан да асқан сұлу болар деп түйеді. Иә, аңғал оқырман отты жырдың жалғасын, асыл сезімнің әдемі жарастығын көргісі келеді. Солай боларына сенеді. «Кісіде қанағат бола ма, ұғынысқан көңіл, тереңдей түскен махаббат тағы да тамаша өлең туғызған болар, оны көпке қимай, екеуі ғана оқып, салып қоятын шығар, соны бір оқып көрсем деген де дәмем болды».
Сөйтіп, ақ махаббаттың дастаны болған өлеңнің иесін іздеп, есік қағып тұр. «Маған, үй қызметшісі болар, өңі жүдеу, жабырқау жас әйел есік ашты. Бір кезде ажарлы болған адам сияқты, бірақ ертерек солған гүлдей өңі тозып қалған. Әжім шала бастаған өңінде заманы өткен сұлулықтың куәсіндей үлкен қара көзі ғана жарқырайды», дейді.
Ақынның ақ періштесін көруге келген ол дәл бұлай сүлесоқ күйде қайтарын, әрине білген жоқ. Әлгі жалынышы мен түңілуі аралас, қажыған «үй қызметшісінің» осы шаңырақтың бәйбішесі екеніне, өлеңдегі сол «қара көздің» өзі екеніне әрең сенді. Қаншама жылдар бойы жүрегінде жылытып ұстаған, себепсіз мұңайғанда, сағынғанда қайта бір оқып, жанын емдеген тұмар-өлеңінің ақыны мен ғашығы осыншама сұрықсыз, сәулесіз өмір сүріп жатқаны оған ауыр соқты. Тәлтіректеп, есін әрең жиды. Бүгінге дейінгі бар дайындығы, толқынысы, үміті, сұлулыққа, сезімге, ақынға, өлеңге деген құмарлығы бір-ақ сәтте сөнді де қалды.
«Неге екенін білмеймін, ақынның өлеңін ішімнен күбірлеп айта беріппін. Енді ол маған қор болған асыл сезімнің, өлген махаббаттың жоқтауы сияқты естілді».
Бәлки, ол өлең әйеліне арналмаған да шығар. Кім біледі...
