Медицина • 21 Қараша, 2023

Ауырып ем іздегенше...

179 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Медицина мамандары­ иммундық жүйені за­қым­дайтын АИТВ инфек­ция­сы туралы халықты ақ­параттандыру жұмыс­та­рына мейлінше араласып жатыр. Бұл инфекция адам­ның иммундық жүйесін зақым­даумен шектелмей, ауру тіптен асқынса, мұның соңы жұқтырылған иммун тапшылық синдромына (ЖИТС) соқтырады.

Ауырып ем іздегенше...

Кейінгі жылдары Астанада инфекцияның жыныстық жолмен жұғу жағдайларының өс­ке­ні байқалып отыр. Жұқ­тыр­­ғандардың дені – еңбекке қабі­лет­­ті жаста. Сондықтан әрбір адам иммун тапшылығы вирусын жұқтырмаймын, оны тек жеңіл жүрісті қыздар, есірткі тұ­тына­тындар, біржынысты қа­ты­нас­та­ғылар ғана жұқтырады деген ой-пікірден аулақ болуы керек. Се­бебі АИТВ жас-кәрі, ұлт, нәсіл, ше­кара талғамайды. Адам­ның әл-ау­қа­тына қарамайды.

Тұрғындарға АИТВ инфекция­­сы туралы ақпараттандыру жұ­мыстарын жүргізіп жатқа­ны­мызға қарамастан, іс жүзінде сол білімін пайдалана алмайтын­дар бар. Соңында әлеуметтік жағ­дайы жақсы адамдар қармаққа ілі­ніп жатады. Бұл инфекциядан алдын ала сақтану шараларын жүр­гізбесек, онда біздің әлсіз бол­ғанымыз болған.

АИТВ инфекциясы қауіпті дерт екенін, оның қандай жол­дармен жұғатынын әрбір адам білуге тиіс. АИТВ инфек­ция­сы­ның 3 түрлі жолмен жұғуы мүм­кін. Соңғы уақытта АИТВ жұқ­­па­сының кеңінен етек жайған жұғу жолы ер мен әйел және бір­­жынысты қаты­нас саналады. Екінші жұғу жолы – қан арқылы. Яғни есірткі инесі арқы­лы, стерил­денбеген медициналық құрал­­­дар, пирсинг, татуаж жаса­ған кезде жұғуы мүмкін. Сондай-ақ үшінші жұғу жолы – АИТВ жұқтырған жүкті ана­дан балаға іштей босану жолдары­нан­ өту кезінде, емізгенде жұғуы мүм­кін.

Қазір де дүние жүзінде АИТВ инфекциясының алдын алу шара­ла­рын күшейту мақсатында қо­мақты қаржы жұмсалып жат­қа­нын білеміз. Бірақ бұл вирус­тан сақтану үшін алдын ала еге­тін вакцина мен адам ағзасын вирус­тан толық тазартатын дәрілер жасап шығарылған жоқ. Сондықтан әр адам өз өміріне жауапты және осы тақырыпқа шындап көңіл ау­да­руға тиіс.

Әзірге АИТВ жұқтырудан сақ­танудың мынадай жалпы шара­лары туралы хабарлағым келеді:

  • Бір ғана жыныстық серік­тес­тің болғаны жөн. Егер жыныстық серіктестер жұқтыру қауіп-қа­те­рі­нің жоқтығына сенімді болса, екеуі де АИТВ-ға тексеріліп, қаралуға тиіс.
  • Қауіпсіз қарым-қатынас.
  • Есірткі тұтынудан бас тарту.­ Кез­ келген ем-дом кезінде бұрын қол­­да­­ныл­ған шприц, инелерді пайда­лан­бау.­
  • АИТВ жұқтырған әйел жүктілік кезінде арнайы ем қа­был­дап, сәбиін емшек сүтінен алшақтату керек.

Еліміздің өркениетті елдер­ қата­ры­нан көрінуі үшін жас ұрпақты сала­матты өмір сүруге тәрбиелеу – бүгінгі күннің талабы. Денсаулықты сақтап, нығайту үшін жаман әдеттер: темекі шегу, ішімдік ішу және есірткі қолданудан, ретсіз қарым-қатынастан аулақ болу қажет.

 

Ұлұқбек СӘУЛЕБАЕВ,

Астана қаласы әкімдігі АИТВ-инфекциясының алдын

алу орталығының бөлім меңгерушісі