Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметіне үңілсек, әлемде жыл сайын 15 миллион бала мерзімінен бұрын дүниеге келеді. Былтыр Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы мерзімінен бұрын туған немесе дене салмағы төмен жаңа туған нәрестелердің өмір сүру деңгейі мен дамуын жақсарту бойынша жаңа нұсқаулық шығарды. Нұсқаулықта шала туған нәрестелердің болашағын жақсарту үшін әрқашан жоғары технологиялық шешімдер қажет емес екені түсіндірілген. Дегенмен отбасылардың нақты қажеттіліктерін ескере отырып, негізгі медициналық қызметтерге қол жеткізу керек делінген.
Мерзімінен бұрын босануға байланысты асқынулар бес жасқа дейінгі балалар өлімінің негізгі себебі саналады. Мұндай өлімнің төрттен үш бөлігін заманауи, үнемді шаралар арқылы болдырмауға мүмкіндік бар. Шала туған нәрестелер аурушаң болып келеді. Түрлі елдерде шала туған нәрестелердің үлесі – 5%-дан 18%-ға дейінгі аралықта. Елімізде бұл көрсеткіш 5%-ды құрайды. Яғни жыл сайын 22 мыңға жуық сәби шала туылады. Статистикалық деректер бойынша, елде 1000 жаңа туған нәрестенің жалпы өлім-жітімі 2021 жылы – 8,5%-ға және 2022 жылы 7,9%-ға тең. Осы статистикада шала туған нәрестелердің өлім-жітімі көп. Астана медицина университеті неонатология кафедрасының меңгерушісі, профессор Күләш Жақсалықованың айтуынша, шала туған балаларға мемлекет мейлінше қарайласуы керек.
«Кейінгі 30 жылдықта Қазақстан неонаталдық өлім-жітімді бес есеге азайтты. 2008 жылдан бастап Бала құқықтары туралы конвенцияға сәйкес, Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ұсынған нәрестелердің өміршеңдігін бағалаудың жаңа критерийлері енгізілді. Конвенцияда әр баланың өмір сүруге құқығы бар, ал мемлекет оның сау дамуын мүмкіндігінше қамтамасыз етуі керек делінген. Бүгінгі таңда еліміздің барлық аймағында шала туған нәрестелерді күтуге арналған жабдық бар, ал егер мұндай жабдық болмаса, онда бала жақын жердегі қолайлы мекемеге жеткізіледі. Осылайша, мемлекет әрбір кішкентай азаматтың өмірі үшін күресуді жалғастырып жатыр», дейді К. Жақсылықова.
Ал «АстраЗенека» өкілдігінің елдегі директоры Мария Шипулева болса, Болашақ энергиясы мұражайын күлгін түспен жарықтандыру арқылы шала туған нәрестелерді қолдағысы келгенін айтты.
«Біз балалар туралы сөз қозғағанда, оларды ең осал пациенттер ретінде қарастырамыз. Әсіресе олар мерзімінен бұрын туған болса. Біздің миссиямыз – шала туған нәрестелерді сыртқы факторлардан, вирустардан және инфекциялардан қорғау. Шақалақтардың мұндай қиындықтармен өз бетінше күресуге қабілетсіз екенін ескереміз. Мұндай сыртқы қауіптердің қатарына РСВ-инфекциясы жатады. Бұл вирустың ауыр ағымындағы қауіп тобына шала туған нәрестелер кіреді. Осы науқанмен біз елдегі шала туған сәбилердің мәселесіне елдің назарын аударып, кішкентай пациенттерге көмек көрсетудің маңызын еске салғымыз келді», дейді ол.
Реті келгенде «АстраЗенека» туралы да аз-кем мағлұмат бере кетейік. Аталған компания онкология, кардиология, нефрология және метаболизм, тыныс алу және аутоиммундық, сондай-ақ сирек кездесетін ауруларға рецепт бойынша дәрі-дәрмектерді зерттеп, әзірлеуге және нарыққа шығаруға бағыт алған халықаралық ғылыми-биофармацевтикалық компания саналады. Кембриджде орналасқан компанияның инновациялық препараттарын миллиондаған пациенттер пайдаланады.
