КҮН ТӘРТІБІНДЕ – АДАМ ҚҰҚЫҒЫ

Валмонтон қаласында (Ита­­лия) Рим құқығы бо­йынша 1-ші еуразиялық кон­греске дайындалу аясында адам құ­қықтарын қорғау және осы саладағы халықаралық ын­тымақ­тастыққа қолқабыс ету тақырыбында халық­аралық конференция өтті. Еуропаның, Азияның және Латын Америкасының бірқатар елдерінің делега­ция­ларын жинаған Италияның Ұлттық ғылыми зерттеулер кеңесінің бастамасымен ұйым­дас­ты­рылған кон­фе­рен­цияның жұ­мысына ҚР Адам құқықтары жөніндегі уәкіл Асқар Шәкіров қатысып баяндама жасады. Омбудсмен конференцияға қатысушыларды Қазақстандағы құқықтық саясат пен адам құқықтарын қорғау саласында мем­лекеттің құқық қолдану тә­жірибесін жетілдірудегі қыз­метінің басым бағыт­тарымен таныстырды. Конференция жұмысының қорытындылары бойынша аза­маттардың құқықтарының сақ­талуын және осы саладағы жалпыға танымал нормалар мен стандарттардың қолда­нылуын бақылау саласында ұлт­тық құқықтық қорғау ме­кемелерінің халықаралық дең­гейде өзара тығыз іс-қимыл жасау қажеттігі туралы ортақ пікір айтылды, деп хабарлады Адам құқықтары жөніндегі уәкіл аппаратының баспасөз қызметі. ҮШЖЫЛДЫҚ БАҒДАРЛАМАҒА ҚОЛ ҚОЙДЫ Маусымның 15-інде Женева қаласында Қазақстанның әлеуметтік әріптестігінің үш тарапты өкілдері Халықаралық еңбек ұйымымен Лайықты еңбек жөніндегі үшжылдық бағдарламаға қол қойды. Атап айтқанда, Бағдарламаға ҚР Үкіметі тарапынан Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Г. Әбдіқалықова, Халықаралық еңбек ұйымы тарапынан С. Хоффманн және Жұмыс берушілер мен кәсіподақтардың республикалық бірлестігі тарапынан өз өкілдері қол қойды. Аталған бағдарлама осының алдындағы әлемдік қаржылық және экономикалық дағдарыс әсерін есепке ала отырып жүзеге асырылған әлеуметтік-еңбек қа­ты­настары аясындағы ынты­мақ­тастық бағдарламасының жалғасы болып табылады. Бұрынғы бағдарлама Мыңжыл­дықтар даму мақсаттары мен БҰҰ даму мақсатындағы кө­мектер көрсету жөніндегі негізгі бағдарламалар ережелерін басшылыққа алатын. Бағдарлама 2030 жылға де­йінгі Қазақстан Респуб­ли­касының даму стратегиясында айқындалған ұлттық басым­дықтарға, сондай-ақ 2024 жылға дейінгі Қазақстанның орнықты дамуға көшу тұжы­рымдамасы, 2010-2014 жылдарға арналған Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің стра­те­гиялық жоспары секілді орта және ұзақ мерзімді үкіметтік стра­тегияларға негізделеді. Ын­тымақтастықтың басым ба­ғыт­та­ры негізінде ХЕҰ жұмыс ор­ын­дары туралы Жаһандық пак­ті­сінің қағидаттарын ұстануға назар аударылады, деп хабарлады Ең­бек және халықты әлеуметтік қо­рғау министрлігінің баспасөз қызметі. ҚАДАҒАЛАУ ҚАРЫМЫ Кеше Бас прокуратураның кезекті алқа мәжілісі өтіп, онда қылмыстық қудалау орган­да­рының қылмыстық процесте аза­маттардың конституциялық құқықтары мен бостан­дық­тарының қорғалуы, сондай-ақ осы бағыттағы прокурорлық қада­ғалаудың жай-күйі мәсе­лелері қарастырылды, деп хабарлады Бас прокуратураның баспасөз қызметі. Алқа жұмысына Ұлттық қауіпсіздік комитеті, Ішкі істер министрлігі, Экономикалық қыл­­мысқа және сыбайлас жем­қорлыққа қарсы күрес агент­тігінің өкілдері қатысты. Мемлекет басшысы бекіткен Құқықтық саясат тұжырым­дамасында адамдар мен аза­маттардың конституциялық құқықтары мен бостан­дық­тарын барынша қамтамасыз ету қажеттілігі ерекше атап көрсе­тілген. Осыған бай­ланысты, әсіресе, қыл­мыстық процесс аясында оларды мүл­тік­сіз орын­дау прокуратура ор­гандарының ұдайы бақы­лауында тұр. Алқаға қатысушылар қарас­тырылып отырған мәселенің өзектілігін және қылмыстық қудалауды жүзеге асырушы лауазымды тұлғалар тарапынан болатын заңсыз әрекеттердің жолын кесу бойынша қабыл­данып отырған шаралардың тиімділігін одан әрі арт­ты­ру­дың маңыздылығын атап өтті. Тұтас­тай алғанда, осы саладағы құзіретті органдардың жұмыс деңгейі қанағат­та­нарлық деп танылды. Сонымен қатар, кү­дікті адамдарды ұстау бары­сында жіберілетін заң бұзу­шы­лықтарға және кейбір құқық қорғау органдарының ішкі қауіпсіздік қызметтерінің жұ­мыс­­тарындағы  жекелеген кем­шіліктерге назар ауда­рыл­ды. Талқылау нәтижесі бо­йынша алқа қылмыстық қу­далау органдарының қызметін жетілдіруге, жедел-іздестіру және іс жүргізу іс-шарала­рындағы заңдылықтың жоғары деңгейін қамтамасыз етуге, осы мәселе бойынша прокурорлық қадағалауды және ведомство­лық бақылауды күшейтуге бағытталған шешім қабылдады. ПАРТИЯАРАЛЫҚ КЕҢЕСТІҢ КЕЗЕКТІ ОТЫРЫСЫ “Қазақстан – 2030” стра­тегиясына сәйкес елімізді дамы­ту­дың ұзақ мерзімді  басым­дық­тарының бірі экологиялық ортаны жақсарту болып табылады. Қазақ­стан 2030 жылы таза және жасыл, таза ауалы және мөлдір сулы елге айналуы керектігі атап өтілген. Мемлекет басшысының “Жаңа онжылдық – жаңа экономикалық өрлеу – Қазақстанның жаңа мүм­кін­діктері” атты Қазақстан халқына Жолдауында 2020 жылға дейін қазақстандықтардың өмір сүру жасын 72-ге дейін ұзарту міндеті қойылған. Арал теңізінің кебуін БҰҰ ғалам­дық экологиялық апат деп таныды. Теңіздің кеуіп кеткен қабатынан жылына ауаға 6 млн. тонна тұз шығады. Сол тұздың құ­рамы Солтүстік полюсте де та­был­ған. Арал теңізінің тағдырын Бал­қаш көлі де қайталауы мүмкін. Со­нымен қатар, Семей полигонында жасалған ядролық сынақтардың салдары әлі көп жылдар бойы сезілетін болады. Бүгінде осы және басқа да мәселелер алаңдаушылық туғызып отыр. Осыған орай, Астана қаласында “Экологиялық қауіпсіздік – қазақстандықтардың өмір сапасын арттырудың ажырамас құрамдасы ретінде” мәселесін талқылауға арналған Партияаралық кеңестің Х отырысы болып өтті. Партияаралық кеңесті өткізудің мақсаты – 2003 жылы бекітілген Қазақстан Республикасы Экологиялық қауіп­сіздігі тұжырымдамасының іске асырылу барысын талқылау. Отырысқа саяси партиялардың басшылары, Парламент депу­тат­тары, Бас прокуратураның, Қо­р­шаған ортаны қорғау, Индустрия және жаңа технологиялар, Ауыл шаруашылығы министрліктерінің өкіл­дері, сараптау қауымдас­тығының және бұқаралық ақпарат құ­ралдарының өкілдері қатысты. Партияаралық кеңестің жұмыс қорытындысы бойынша тиісті шешім қабылданды. Ләйла ЕДІЛҚЫЗЫ.