Түрлі сала мен бағытты қамтыған мақалаларды дереу қабылдап алып, уақыт оздырмай әр бөлімге жеткізетін Рысбала Нұрсапақызының жеделдігіне көп нәрсе байланысты еді. Өйткені газет материалдары сол нөмірден қалып қоймауға, оқырманға дер кезінде жетуге тиіс-тін.
Кербез Кербұлақ өңірінің өңді қызы оң мен солын таныдым-ау деген кезде ару Алматыға қоныс аударған еді. Талдықорған өңіріндегі туыс-бауырлары лауазымды қызметтер атқарып, Жетісу өңірінің өркендеп дамуына өзіндік үлес қосқан айтулы азаматтар болғанын өңір жұртшылығы осы күнге дейін мақтанышпен айтады.
Замандас әріптестер ілуде бір кездесе қалсақ, хал-жағдай сұрасып, кәдімгідей қауқылдасып қаламыз. Әзіл-қалжыңға да кезек тиіп жатады. Өткен-кеткенді, кезінде қызметтес болған небір қимас тұлғаларды сағынышпен еске аламыз. Қарап отырсақ, газетіміздің талай ардагері келместің кемесіне мініп, бақиға озыпты. Солардың бірі осы Рысбаланың тікелей жетекшісі болған Кеңесхан аға Зәкенов еді. Шырайлы шығыстың қарымды қаламгері ретінде республикалық басылымға арнайы шақыртумен ауысқан болатын. Мықты публицист әрі айтулы жазушы бола жүріп, «газеттің отымен кіріп, күлімен шықты», дерліктей қызмет атқарып еді. Сол кісінің тәлімі мен тәжірибесі Р.Әбдіқадыроваға да дарып, аз уақытта білікті қызметкерге айналды. О заманда хабар-ошар мен шағын мақаланы және кейбір жатып қалмауға тиісті көлемі үлкен шұғыл дүниелерді Рысбала Нұрсапақызы меншікті тілшілерден телефон арқылы қабылдап, жазу мәшіңкесімен жедел теруге міндетті-тұғын. Бұл 19 тілші байланысқа шығатын, таң атқаннан кеш батқанға дейін тынбайтын тым қауырт жұмыс болатын.
Тағдырдың жазуымен өмірлік қосағынан тым ерте айрылса да қиындыққа мойымады, шиеттей ұл мен қызын тәрбиелей жүріп, өзіне тапсырылған жұмысты тап-тұйнақтай етіп атқарды. Меншікті тілшілер бөлімі басшысының оң қолына, сенімді көмекшісіне айналған Рысбаланы (қызметтес әріптестері еркелетіп Рысжан дейтін) бас басылымның меншікті тілшілері де ерекше құрметтейтін. Осы сыйластық, осы үрдіс ешқашан үзілген емес.
Ол ұл-қыз тәрбиесімен, күнделікті газет жұмысымен жастық шақтың зулап өткенін де байқамай қалды. Кезінде көркем келіншекке көз салғандар көп болғанымен, «балаларымды бөтен біреуге жәутеңдетпейін» деп, қайта тұрмыс құруды да құп көрмеді. Жұмысына ден қойды. Міне, осындай тынымсыз еңбек өмірдің биік белесіне қапысыз алып шықты. Бүгінде ол кемел жасқа ұл-қызы мен немере-жиендерінің ортасында бақытты ана, сүйікті әже ретінде жетіп отыр.
Әрбір адамның өзіне ғана тән ғұмыр жолы, тіршілік баяны бар, бірақ еткен еңбек, көрген бейнет, төккен тер, алған асу, жеткен биік әркімнің өмірінде әрқилы. Оны сырт көз өздерінше бағалап та жатады. Сондағы жалпының іздейтіні біреу, ол – кісілік келбет, азаматтық тұлға. Осындай адами асқақ қасиетке қанша ғұмыр кешкенімен, жеткен де бар, жетпеген де бар. Ал өзінің өмір жолында сыпайы сыйластық пен адал достықты жоғары қойып, үлкенге құрмет, кішіге ізет көрсетіп келе жатқан Рысбала Нұрсапақызын адами болмыстың асқақ шыңын бағындырған әріптес әрі замандас ретінде бағалаймыз десек, артық айтпағанымыз.
Жиырма жылдай сол тұстағы 19 облыстың меншікті тілшісімен күнде телефон арқылы хабарласып, сәт сайын қайнаған жұмыс атқарып, тыным таппау Рысбаланың маңдайына жазылған қызықты да қиын шаруа болатын. Облыс тілшілері де газеттің әр санының сапалы да салмақты шығуына, оқырманының көп болуына, яғни өңірлерде таралымының арта түсуіне зор үлес қосуға тиіс еді. Міне, осындай қым-қуыт қарбаласпен жүретін Рысбала уақыттың қалай өткенін білмей де қалатын, тек жұмыс аяқталған сәтте ғана «ойбуй, кішкентайларым не болып жатыр екен» деп үйіне асығатын.
Жалпы, облыстағы тілшілердің әрқайсысы бір-бір тұлға еді. Солардың жергілікті жерлердегі зор беделінің, өткір мақалаларының арқасында республикалық газеттің де абыройы асқақ-тұғын. Әсіресе «Жазылған жайдың жаңғырығы» немесе «СҚ»-ның сынынан кейін» деген айдарлардан соң шыққан мақалаға қатысы бар өңірдегі кемшіліктер егжей-тегжей талқыға түсіп, кінәлілер жауапқа тартылатын, тиісті шара қолданылып, кейде тіпті қызметінен босатылып жататын.
Әсіресе оңтүстікқазақстандық Алтынбек Жолдасбеков (газет басшылығы кезінде құрметтеп, жақсы мағынасында «қара патша» деп атаған), қызылордалық Байжігіт Әбдіразақұлы, талдықорғандық Сейдахмет Мұхаметшин (дене бітіміне қарай әріптестері мен былайғы жұрт «полтора қазақ» дейтін), шығысқазақстандық Мұқан Әбуғалиев қай ортада да өзіндік орындары бар айтулы азаматтар еді. Кейін олардың орындарын ақтөбелік Әмір Оралбай, қарағандылық Бағдат Мекей, кейінірек Мағауия Сембай, батысқазақстандық Темір Құсайын, қызылжарлық Мәлік Мұқан, тағы басқалар басты. Қаламы қарымды журналистер сол кездегі жоғарыдан бекітілген жоспар бойынша жылына бір мәрте редакцияға шақыртумен келгенде, газет басшыларының өздері ерекше ілтипат білдіріп, үлкен құрмет көрсететіні естен кетпейді. Сонымен қатар 90-жылдардағы меншікті тілшілердің де тынымсыз еңбегі айтуға тұрарлық. Рысбала Нұрсапақызы солардың бәрінің телефон нөмірін жатқа білетін, таңертең әрқайсымен жайдары амандасып: «Қане, бүгін қандай материал бересіңдер?» деп жұмысқа жедел кірісіп кететін.
Ал 2000-жылдар басында еліміздің журналистері компьютерді жаппай меңгеріп, заман талабына сай редакцияда сайт жұмыстарын жүргізу жедел қолға алына бастады. Сол тұста Р.Әбдіқадырованың тағы бір іскерлік қыры ашылды. Бас-аяғы бірер айдың бедерінде компьютерді тез меңгеріп, өңірлерден келген материалдарды шұғыл ретке келтіре білді. Ал редакциядан әр нөмір сайын газет бетіне түскен материалдар сайт арқылы оқырмандарға жол тартып жатты. Міне, соны Рысбала таңғы сағат жетіде, мың-сан оқырман қауым сайтты ашып қарағанша дайындап, жедел ұсынып отырды. 15 жыл бойы осындай маңызды жұмыс атқару тікелей соның мойнында болды.
«Егеменнің» 100 жылдық мерейтойында басылымның барлық материалдары жеке сүбелі кітап болып шыққаны мәлім. Міне, сондағы құнды тарихи материалдардың дені осы сайттан алынғаны ақиқат. Сонда Рысбала Нұрсапақызының үлкен үлесі, ерекше қолтаңбасы бар екенін ризалықпен айтып өткіміз келеді. Қадірлі замандасымыздың қырық жылға жуық тынымсыз еңбегінде «Egemen Qazaqstan» газетінің өткен күндері мен татымды тарихы сайрап жатыр. Ал Р.Әбдіқадырованың «Ерен еңбегі» үшін медалін адал еңбекке берілген әділ баға деп білеміз.
Саясат БЕЙІСБАЙ,
«Egemen Qazaqstan» газетінің ардагері
АЛМАТЫ
