Кеше Ақтөбе қаласында Денсаулық сақтау министрлігінің “2010 жылдың бірінші жарты жылдығындағы Бірыңғай ұлттық денсаулық сақтау жүйесін енгізу қорытындылары туралы” атты республикалық кеңес өтті. Кеңеске Премьер-Министрдің орынбасары Ербол Орынбаев, Денсаулық сақтау министрі Жақсылық Досқалиев, Ақтөбе облысының әкімі Елеусін Сағындықов, мүдделі мемлекеттік органдар мен республика денсаулық сақтау ұйымдарының басшылары қатысты. Ақтөбе облысының әкімі Елеусін Сағындықов жиналғандардың алдында қысқаша сөз сөйлеп, кеңес жұмысына сәттілік тіледі.
– Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев “Жаңа онжылдық – жаңа экономикалық өрлеу – Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері” атты Қазақстан халқына биылғы Жолдауында денсаулық сақтау мәселесіне басымдылық бере отырып, халықтың денсаулығын жақсартуды Қазақстанның стратегиялық бағдарламасының ажырамас бөлігі ретінде назарда ұстап келеді. Мен Ақтөбе өңірінің халықтың тұрмысын жақсартуға және денсаулығын нығайтуға өзіндік үлес қосып отырғанына қуаныштымын. Бірыңғай ұлттық денсаулық жүйесін енгізу бастамасы өте өміршең идея. Алғашқы жарты жылдық қорытындыларын шығара отырып, оның біздің өңірде табысты жүргізіліп жатқанына сендіремін. Мамандар жеткілікті даярлануда, денсаулық сақтау саласының материалдық-техникалық базасы жыл өткен сайын нығайып келеді, қаржыландыру да арта түсті. Соңғы үш жылда алпыстан астам денсаулық сақтау нысаны пайдалануға берілді, – деді Елеусін Наурызбайұлы. Облыс басшысы одан әрі денсаулық сақтау саласы қызметкерлеріне көрсетіліп отырған қаржылай қолдау-көмек туралы айтты. Бес жүзден астам дәрігерлер мен медбикелер облыс әкімінің ақшалай сыйлығына ие болған екен. Жалпы облыста медицина саласын дамытуға бағытталған сәтті қадамдарды өзгелерге өнеге ретінде таратуға әбден болатындай жағдайда десек, артық айтқандық емес.
Содан кейін кеңеске қатысушыларды Премьер-Министрдің орынбасары Ербол Орынбаев құтықтап сөз сөйледі. Еліміздегі Бірыңғай ұлттық денсаулық сақтау жүйесін енгізудің кейбір мәселелерін таратып айтып, осы бағыттағы қол жеткен табыстарды әңгіме арқауына айналдырды. Ол бірыңғай ұлттық денсаулық сақтау жүйесін енгізу мәселесін Үкіметтің басты назарда ұстап отырғанына тоқталды. Бұл жүйенің стационарлық және стационар алмастырушы қызмет көрсетуді қамтамасыз ететіні, медициналық көмек көрсетудегі мемлекеттік кепілдіктерді қаржыландыру жәйлі сөз қозғады.
– Бірыңғай денсаулық сақтау жүйесін енгізуге байланысты осындай кеңес былтыр Қостанайда, ал биыл сәуір айында Астанада өткізілді. Мұндай өзара пікір алысулар Бірыңғай ұлттық денсаулық жүйесін енгізудің барысын қорытындылап қана қоймай, алдағы атқарылатын шаруаларды болжауға да алғышарт жасайды. Денсаулық сақтау саласын дамытудың 2011-2015 жылдарға арналған “Саламатты Қазақстан” атты жаңа мемлекеттік бағдарламасы негізінде одан әрі дамыту көзделіп отыр. Аталған мәселелерді жан-жақты талқылау жаңа жүйені тезірек енгізуге ықпал етеді деп ойлаймын, – деді Ербол Тұрмұханұлы.
Денсаулық сақтау министрінің орынбасары Сәлидат Қайырбекова Бірыңғай ұлттық денсаулық сақтау жүйесін енгізудің 2010 жылдың бірінші жарты жылдығындағы барысы туралы баяндады. Бірыңғай ұлттық денсаулық жүйесін енгізу нәтижесінде медициналық ұйымдар арасында бәсекелестік ортаны құруға, медициналық қызмет көрсетудің бірыңғай тарифтерін белгілеуге, аурулардың медициналық ұйымдарға қолжетімділігіне, ашықтық пен еркін таңдау құқығына қол жеткізілетін болады. Өңіраралық және республикалық емханаларда емделу мүмкіндігі пайда болды. Бұған дейін мұндай жоспарлы емдеуге жатқызу палаталық жағдайда немесе квота бойынша ғана мүмкін болатын-ды. Осылайша емделуге жатқызу бюросында тіркелген 258 мың адамның еркін таңдау құқықтары сақтала отырып, 96 пайызы тұрғылықты жері бойынша ем алса, 3 пайызы республикалық емханаларда емделіпті. 2009 жылдың алғашқы жарты жылдығымен салыстырғанда госпиталдаудан бас таруға шағымдану 8 есе кеміген көрінеді.
Баяндамашының айтуынша, денсаулық сақтауда жеке секторды дамыту мақсатында медициналық қызметті сатуға тең жағдай туғызыла бастапты.Медициналық ұйымдармен жасалған 838 келісім-шарттың 103-і мемлекеттік емес сектор ұйымдары болып табылады. Бұдан басқа бәсекелестік негізі ретінде бірыңғай тарифтің белгіленуін мысалға келтіруге болады. Медициналық-экономикалық тариф бағасы сәуір айында 39 процент өсу жағына қаралған көрінеді. Үстіміздегі жылғы алғашқы жарты жылдықта тәулік бойғы стационарлық медициналық көмек көрсету 118, стационар алмастырушы медициналық көмек көрсету 87,6, ал, жоғары мамандандырылған медициналық көмек көрсету 100,4 пайызды құрапты.
Сәлидат Қайырбекованың мәлімдеуінше, бірыңғай ұлттық денсаулық сақтау жүйесін енгізуді одан әрі дамыту үшін жетілдірілген медициналық-экономикалық хаттамаларды енгізуді, негізсіз госпиталдауды тоқтату бойынша шаралар алуды, төсек қорын рационализациялауды және оңтайландыруды ұсынады. Сондай-ақ, сауықтыру және қалпына келтіру емдеу технологиясын дамыту, ғылыми және републикалық емханаларда, ұлттық медициналық холдингте жаңа халықаралық технологияларды енгізу, өңірлерде жоғары медициналық көмек көрсетуді дамыту да күн тәртібіндегі мәселелер. Дәрі-дәрмектермен кідіріссіз қамтамасыз етуді жетілдіруге, шалғайдағы артта қалған аудандардың медицина мекемелерін кепілді қаржыландыруды қамтамасыз етуге, медицина қызметкерлеріне дифференцияландырылған еңбекақы төлеуді жүзеге асыруға, Бірыңғай ұлттық денсаулық сақтау жүйесі туралы медициналық қауымдастық және тұрғындар арасында түсінік жұмыстарын жүргізуге де баса көңіл бөлінеді. “СК-Фармация” бас директоры Сыздық Баймұқанов бірыңғай дистрибуция аясында дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету туралы әңгімеледі. Кеңеске қатысушылар Бірыңғай ұлттық денсаулық сақтау жүйесін енгізуге байланысты өзара пікір алысып, өз өңірлерінде оның қалай жүзеге асырылып жатқанынан хабардар етті.
Сатыбалды СӘУІРБАЙ, Ақтөбе облысы.