Басы ауырып, балтыры сыздаған кез келген адамнан “Қай емдеу мекемесін таңдар едіңіз?” – деген сауал қойсаңыз, көбісінің “Нұр Авиценум” медициналық орталығын атайтыны анық. Себебі, мұндағы дәрігерлер жоғары медициналық көмек көрсетумен қатар адам жанын қоса емдеп, үзілген үміттерін қайта жалғайтынын айтуға болады. Кардиологиялық ауруларды емдеуге бағытталған орталықтың заманауи техникамен жабдықталуы да бұл жағынан өзгелермен салыстырғанда тағы да алда келеді. Сондықтан жан-жақтан келіп емделетіндер дәрігерлердің жоғары кәсіби біліктілігі мен жұмысты ұйымдастырудағы шеберлігіне ерекше тәнті болып, орталық директоры Владимир Крайсманды аузынан тастамайды. Жақсыны білмек парыз дегендей, мейірімді мамандық иесі Владимир Антоновичпен кездесіп, орталық жұмысымен жақынырақ танысудың мүмкіндігі осылай жалғасты.
Өңірлік кардиологиялық ассоциациясының президенті, американдық жүрек Ассоциациясының (АНА) және Еуропалық кардиологтар қоғамының (ESC) мүшесі, тәуелсіз медициналық сарапшы, медицина ғылымдарының кандидаты Владимир Крайсманның бастамасымен “Нұр Авиценум” медициналық орталығы 1991 жылы ресми түрде тіркеліп, ашылыпты. Медициналық орталық басшысы әңгімесінде жаңа талаптарға толық жауап беретін жеке орталық ашуды жүзеге асыруға бұдан бірер жыл бұрын кіріскенін айтады. Себебі, сол жылдары еліміздің медицинасы заман ағымынан артта қалып, тың ізденістердің қажеттігін алға қойған болатын. Оның үстіне жүрек, қан тамырлары ауруымен ауыратындар қатары көбейіп, алаңдатушылық туғызған. Оларға сапалы медициналық қызмет көрсететін кардиологиялық орталықты мемлекеттік денсаулық сақтау жүйесінің аясында ашу мүмкін болмады. Сондықтан білікті дәрігерлермен бірігіп, осындай тәуекелге бел будық, деді Владимир Антонович.
Дүниежүзі бойынша жүрек-қан тамырлары ауруларымен науқастанатындардың өсуі өзекті мәселеге айналғаны белгілі. Өңірде жыл сайын кардиологиялық сырқатпен 42 мыңнан астам адам тіркеледі екен. Көбіне қайғылы жағдайлардың көпшілігі осы сырқаттың салдарынан кездеседі. Дәрігерлерді алаңдататын тағы бір мәселе, науқастардың жас мөлшері жылдан-жылға жасарып отырғандығы. Сонымен қатар бұдан бұрын ер адамдардың арасында жиі кездесетін миға қан құйылу және жүрек талмасы сияқты сырқаттар жас әйелдердің арасында да жиі белең алуда. Мұның өзі сала мамандарын ойландырып қана қоймай, олардан кәсіби біліктілікті талап етіп отыр.
Қарап отырсақ, бұдан жиырма жыл бұрынғы жағдай шынында да мәз емес еді. Сол жылдары өңірімізде мемлекеттік емдеу мекемелерінен басқа нақты кардиологиялық ауруларды емдеуге маманданған орталық жоқтығы да Владимир Антоновичті осы істің іргетасын қалауына негіз болыпты. Бастама тұрғындар үшін ауадай қажет екенін сол кездің өзінде бәрі түсінген. “Нұр Авиценум” орталығы алғашқы кезде қаланың шығысындағы өндірістік аймаққа орналасыпты. Сөйтіп, олар жұмысшылардың денсаулығына бейқам қарамайтын ұжымдармен және басқа да жұмыс берушілермен келісім шартқа отырып, халыққа дәрігерлік қызмет көрсетудің жаңа үрдісін енгізген. Жаңадан ашылған орталық дәрігерлері сұраныстың көптігінен түнге дейін жұмыс істепті. Өйткені, олардың жұмыс кестесі келісім шартқа отырған кәсіпорын жұмысшыларының және жалпы тұрғындардың бос уақытына бейімделіп, дәрігерлер жылдар бойы қалыптасқан шеңбер аясынан шығып, көпшілік тұрғындарға бірте-бірте жақындай түскенін бас дәрігер еске ала отырып, ой сабақтады.
Тоқсаныншы жылдардың басында шығыс өндірістік аймағындағы кәсіпорындар дағдарыс салдарынан жабылғанымен дәрігерлер халыққа көмек көрсетуді тоқтатпады. Тіпті, қала сыртында, яғни шығыс өндірістік аймағының түпкі жағында орналасқан орталыққа тұрғындардың жетуін оңайлату мақсатымен оларды ары-бері тасымалдайтын арнайы көлік бағытын ұйымдастырған. Жағдай қиындаған соң сол кездегі облыстық тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы басқармасы бастығының көмегімен орталыққа қарай жылжыдық, деген Владимир Крайсман қызығы мен қиындығы көп күндерді ұмытпайтынын білдірді.
Соңғы жылдары ғана мемлекеттік емдеу мекемелерінің мамандарын шетелге жіберіп, арнайы тәжірибеден өткізу қолға алынған. Ал, “Нұр Авиценум” басшылығы 1992 жылдан бері дәрігерлерін Германия, Швейцария, Америка сияқты дамыған мемлекеттердің ең үздік ауруханаларында тәжірибеден өткізуді ұйымдастырып келеді. Орталықтың 8 маманы шет елде тәжірибеден өтіп келсе, орталықтың үдемелі емдеу бөлімінде жұмыс істейтін екі медбикенің де шетелдік тәжірибеден өтуіне мүмкіндік жасалыпты.
Мұндағы дәрігерлерге тынбай іздену тән десек, медициналық орталық мамандары 45 ғылыми жұмысын жариялапты. Елеулі жұмыстар нәтижесінде “Нұр Авиценум” ұжымы халықаралық жоба дайындап, 1993 жылы Америка Құрама Штаттарының грантын алғаш рет жеңіп алыпты. Бұл медициналық орталықтың жеңіп алған гранттарының бастамасы болса, қазір ұжым халықаралық ұйымдардың 9 грантын иеленіп, өздеріне деген сенімді биіктете түскен.
Орталыққа Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев келіп, ұжым жұмысына жоғары баға бергенін де олар ерекше мақтанышпен еске алады. Осылайша “Нұр Авиценум” орталығының тарихында 1995 жыл айрықша жыл ретінде есте қалыпты.
Жұмыстың табысты болуы отбасындағы түсіністік пен мамыражай жағдайларға байланысты болғандықтан әңгіме барысында бұл мәселені де назардан тыс қалдырмадық. Мұнымыз жай емес еді. Владимир Антонович қазақтың Аия есімді қызына үйленіп, қырмызы қызғалдақтай төрт қыз тәрбиелепті. Өзі сияқты зайыбы да дәрігер. Қыздарының төртеуі ата-анасының жолын қуып, қызығы мен қиындығы мол кәсіпті таңдапты. Кіші қыздары Анна Асфендияров атындағы Алматы ұлттық медициналық университетінің 5 курс студенті, үлкені Алматы қалалық балалар ауруханасында жұмыс істесе, Мариясы әкесімен бірге мамандығының қыры мен сырын терең меңгеруде. Әйгерімі бұған дейін “Нұр Авиценумда” жұмыс істепті. Қазір ол қазақ жігітіне тұрмысқа шығып, Ұлыбританияда тұрып жатыр. Кардиологиялық саланы таңдаған Мария мен Әйгерім Германиядағы үздік емханаларда тәжірибеден өтіп, бүгінде жүрек ауруларын емдеудегі ерекше қабілеттерімен танылған.
Дәрігерлік және отбасылық өмірді ұштастыра білген Владимир Антонович өңірдегі неміс ұлттық мәдени орталығының мүшесі. Білікті кардиолог ұлттық мәдени орталықтың құрылуына ұйытқы болып, Талдықорған өңірлік неміс ұлттық мәдени орталығы төрағасының орынбасары қызметін де атқарыпты.
–Осы жасыма дейін талай мемлекетті араладым. Сонда көзімнің жеткені, қазақ халқының ақкөңілі басқа елдердегідей жасанды еместігі. Бұл жерден атамекеніне көшкендердің көбі туыстарын іздеп кетті. Олардың ішінде Қазақстанға қайтып оралғандары да бар. Бірақ басқа елдердегідей ешкім ешкімді қуған жоқ. Біз мұнда жергілікті тұрғындармен қатар еркін еңбек етіп, ынтымақ пен бірлікте бейбіт өмір сүріп жатырмыз. Бізге бұдан артық ештеңе де керек емес. Ал елімізде Ассамблеяның құрылғаны үлкен жетістік және басқа барлық елге үлгі. Осындай ауызбірлігіміз болмаса, біз биыл ЕҚЫҰ-ға төрағалық етер ме едік, деп қазақ халқына, Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың сарабдал саясатына деген ризашылығын да білдірді.
Барлық Қазақстан азаматының мемлекеттік тілді үйренуін қолдайтын Владимир Крайсман қарбалас жұмысына қарамастан қазақ тілінде сөйлеуге де машықтануда. Дамудың, табысқа жетудің негізі – бірлікте. Қазақстан халқы Ассамблеясының құрылуы осы бірлігімізді одан әрі нығайта түскенін де бүгінде айқын байқап отырмыз.
Айнұр НҮСІПБАЙ, журналист, Күмісжан БАЙЖАН, Алматы облысы.