Қазақстан халқы Ассамблеясы өзінің 21 жылдық тарихында кеше Бейбітшілік және келісім сарайында үшінші рет Парламент Мәжілісіне Конституцияның 51-бабына енгізілген 2007 жылғы өзгерістерге сәйкес 9 депутатын сайлады.
Сағат тура 11.00 болғанда Қазақстан халқы Ассамблеясының Төрағасы, Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев та келіп, ҚХА Кеңесі ұсынған кандидаттарға дауыс берді. Осыдан кейін Президент сайлау барысын байқауға келген отандық және шетелдік байқаушылармен әңгімелесті. Сонымен қатар, Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан халқы Ассамблеясының мүшелерімен және депутаттықтан үміткерлермен кездесті. Әңгіме барысында Мемлекет басшысы бұл институттың бірегейлігін, соның арқасында Қазақстан 20 жыл бойы тыныштық пен татулықта өмір сүріп, өсіп-өркендеп келе жатқанын атап өтті.
Ассамблея 100-ден аса этнос өкілдері атынан өздерінің мүддесін қорғайтын 9 депутатын сайлайды. Республикамыздың барлық облыстарында Достық үйлері жұмыс істейді, бізде 960-қа жуық этномәдени бірлестік бар. Жастарға, балаларға өз тілін, мәдениеті мен тарихын оқып-үйрену мүмкіндігі берілген. Сол арқылы біз бүкіл Қазақстан халқының рухани қажеттігін байыта түсеміз. Мұндай тәжірибе еш жерде жоқ. Әлемнің әр түкпірінен келген байқаушылар Ассамблеяның бірегей тәжірибесін өзге елдерге тарату керектігін айтуда. Біз мемлекетімізді сіздермен бірге құрып жатырмыз, біздің ортақ міндетіміз – Қазақстанды бәріміз үшін жайлы мекенге айналдыру, деді Нұрсұлтан Назарбаев.
Сөйтіп, Қазақстан халқы Ассамблеясының кезектен тыс ХХІІІ сессиясына келген ұйым мүшелері елдің ең жоғарғы заң шығарушы органына кезекті рет өздерінің өкілдерін сайлады. ҚХА-ның барлық мүшесі 446 адам болса, кешегі сайлауға соның 372-сі қатысты. Қажетті кворум болған соң Қазақстан халқы Ассамблеясы Төрағасының орынбасары Ералы Тоғжанов ХХІІІ сессияны ашық деп жариялады.
Алдымен сөз осы жиынға қатысып отырған Мемлекеттік хатшы Гүлшара Әбдіқалықоваға берілді. Ол өзінің қысқаша сөзінде Қазақстан халқы үшін Ассамблеяның маңызды қоғамдық институт болып отырғанын атап өтті. Әлемнің ешбір елінде дәл Қазақстандағыдай жоғары мәртебеге ие болған мұндай ұйым жоқ, бұл бірегей институт көпэтносты еліміздің бірлігін нығайтып, тұтастығын арттырып отыр.
Оны шетелдік әлеуметтанушы мамандар да көріп, мойындауда және өздерінің жоғары бағасын беруде. Көптеген елдер біздің Ассамблеямыздың тәжірибесін де үйренуде. Былтыр біз осынау бірегей институттың 20 жылдық мерейтойын кеңінен атап өтіп, еліміздің барлық түкпірінде оның қажеттілігі зор екендігіне көзімізді жеткіздік. Сондықтан да, оның өміршеңдігі жылдан жылға арта түсуде, деді өзінің сөзінде Г.Әбдіқалықова.
Сонымен қатар, Мемлекеттік хатшы Ассамблея мүшелері қатарынан Парламент Мәжілісінің төртінші және бесінші сайланымдарында депутат болғандар заң шығару ісіне белсене араласып, этносаралық бірлікті күшейтіп, татулықты дамыту бағытындағы заңнамалық құжаттар дайындауда пайдалы істер атқарғанын атап өтті. Сөзінің соңында Мемлекеттік хатшы Ассамблея атынан депутат болып сайланатын үміткерлерге зор табыстар тілеп, олардың кәсіби біліктілігі мен зор білімдері заң шығару істеріне белсене араласуға мүмкіндік беретінінен үмітті екенін жеткізді.
Гүлшара Әбдіқалықовадан кейін сөз Астана қалалық сайлау комиссиясының төрағасы Игілік Жалбыровқа берілді. Ол Ассамблея мүшелеріне сайлау процесін жүргізудің тәртібі, дауыс беру бюллетеньдерін қалай толтыру керектігі туралы айтып берді.
Айта кететін жайт, үстіміздегі жылдың 26 ақпанында Мемлекеттік хатшы Гүлшара Әбдіқалықованың қатысуымен болған ҚХА Кеңесінде ұйым атынан Мәжіліс депутаттығына 14 адам үміткер ретінде аталған болатын. Соның ішінде Князь Мирзоев, Александр Барон, Зиятдин Касанов, Талғат Мамашев және Павел Феодориди бесеуі кандидатураларын депутаттыққа ұсынудан өз еріктерімен бас тартқан. Сөйтіп, ҚХА Кеңесі мүшелерінің дауыс беруімен келесі 9 адам үміткер ретінде тіркелуге ұсынылған: 1.Роман Ким – Парламент Мәжілісі V сайланымының депутаты; 2.Ахмед Мурадов – Парламент Мәжілісі V сайланымының депутаты; 3.Юрий Тимощенко – Парламент Мәжілісі V сайланымының депутаты; 4.Сауытбек Абдрахманов – «Егемен Қазақстан» республикалық газеті» АҚ президенті; 5.Владимир Божко – Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің орынбасары; 6.Наталья Жұмаділдаева – Қызылорда қаласындағы оқушы-жасөспірімдер мектебінің директоры, облыстағы Аналар кеңесінің төрайымы; 7.Шаймардан Нурумов – Республикалық ұйғыр этноорталығының төрағасы; 8.Шакир Хахазов – Дүнген этномәдени орталықтары ассоциациясы басқармасының мүшесі; 9.Наринэ Микаелян – Алматыдағы армян этномәдени бірлестігінің төрайымы.
Енді осы азаматтардың есімдері сайлау бюллетеньдеріне енгізіліп, дауыс беру үдерісіне ұсынылып отыр.
Астана қаласы сайлау комиссиясы төрағасының сөзінен кейін Қазақстан халқы Ассамблеясының мүшелері Бейбітшілік және келісім сарайының үшінші қабатындағы «Атриум» залына 150 адамнан тұратын топтармен дауыс беруге шақырыла бастады. Ал «Опера залында» қалған Ассамблея мүшелеріне ұйымның 20 жылдағы жұмыстары туралы түсірілген деректі фильм көрсетіліп тұрды. Барлық сайлау үдерісін осында келген отандық және шетелдік байқаушылар өздерінің назарында ұстады. Дауыс беру үдерісі аяқталған соң үлкен шеберлікпен ұйымдастырылған сайлау процесі бойынша олар ешқандай заң-бұзушылық болмағанын айтты.
Сонымен, Мәжіліс депутаттығына Қазақстан халқы Ассамблеясы атынан сайлауға түскен үміткерлер төмендегідей дауыстар алды: Сауытбек Абдрахманұлы Абдрахманов – 345; Владимир Карлович Божко – 349; Наталья Васильевна Жұмаділдаева – 343; Роман Ухенович Ким – 346; Наринэ Гамлетовна Микаелян – 336; Ахмед Сейдарахманович Мурадов – 339; Шаймардан Усаинович Нурумов – 337; Юрий Евгеньевич Тимощенко –
341; Шакир Хусаинович Хахазов – 342 дауыс жинады.
Астана қалалық сайлау комиссиясының төрағасы И.Жалбыров барлық 9 үміткер де тиісті дауыстар жинап, ұйым атынан Қазақстан Парламенті Мәжілісінің депутаты болып сайланғаны туралы хаттама толтырылғанын жариялады.
«Қазақстан Республикасының сайлау туралы» Конституциялық заңының 94-1-бабына сәйкес, ҚХА мүшелері дауыс берген Парламент Мәжілісінің депутаттарын сайлау нәтижелері Орталық сайлау комиссиясына жолданады. Парламент Мәжілісінің депутаттығына сайланған үміткерлердің тізімін Орталық сайлау комиссиясы 27 наурызға дейін ресми түрде жариялайды.
«Алдын ала нәтижелер жарияланды. Үміткерлеріміздің бәрі де Мәжіліс депутаты болып сайланды. Алайда, негізгі қорытындыны Орталық сайлау комиссиясы шығарып, оларға депутаттық мандат беретін болады», – деді Қазақстан xалқы Ассамблеясы Төрағасының орынбасары Ералы Тоғжанов журналистерге.
Осы арада біз Қазақстан халқы Ассамблеясының бір-екі мүшесін әңгімеге тартып, өздерінің сайлау үдерісі туралы пікірлерін білген едік. Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлы еліміздегі түсіністік пен татулықтың түбегейлі болуын өздері Алладан үнемі тілейтінін айтты. Сонымен қатар, Жаратушы адамнан әрекет болуын қалайтынын да жеткізіп, Қазақстан халқы Ассамблеясы соның ішіндегі ең тиімдісі екенін мәлімдеді. «Елбасының жеке бастамасымен құрылған бұл қоғамдық институт өзінің өміршеңдігін көрсетіп келеді. Қазір ол Қазақстандағы этностар арасында зор беделге ие болып отыр. Ал оның қатарынан еліміздің ең жоғарғы заң шығарушы органына депутат сайлануы бұл ұйымның беделін асыра түседі. Бұл татулық туының берік тұғырда екендігінің белгісі»,– деді ол.
Қазақстандағы Әзербайжан мәдени орталықтары одағының президенті Видади Салахов Парламент Мәжілісінің депутаттығына Қазақстан халқы Ассамблеясы сайлаған 9 үміткердің бәрі де лайықты тұлғалар екенін айтты. «Алдағы уақытта бұл отандастарымыз өз сайлаушыларының үмітін ақтайды деп ойлаймын. Мемлекет басшысының қолдауына ие болып келе жатқан Ассамблея – еліміздегі өзіндік орны бар беделді ұйым. Оның алдына қойылып отырған міндеттердің ауқымы кең. Халқымыздың бірлігін күйттеп, қоғамымыздағы тұрақтылықты нығайта түсу мақсатында құрылған Ассамблея жыл сайын даму үстінде. Бұл қоғамдық институттың бүгінгі қызметі талайға үлгі болуда. Кезінде жан-жақтан тағдырдың тауқыметін арқалап келіп жеткен, талайға пана болып, көптеген ұлт өкілдерін бауырына басқан Қазақ даласы баршамызға құт-мекен болсын десек, бәріміз де ынтымақты болуымыз керек. Сонда ғана біз Қазақстанды көркейтіп, ілгері жылжытамыз»,– деді В.Салахов.
Жақсыбай САМРАТ,
Жолдыбай БАЗАР,
«Егемен Қазақстан».
