Әлем • 22 Мамыр, 2024
Біздің ұшақ көкке көтерілгенде Оңтүстік Корея ұйқыда жатса керек. Қазақстан уақытымен түнгі екілерде оянсақ, корей түбегінің аспаны аппақ, таң атып кетіпті. Қазақ даласында қас қарайғанда корейлер ұйқыдан тұрып, іске кірісе бастайды. Бұл ел бізден 4 сағат алда, «LG», «Samsung», «Hyundai», «Kia», тағы басқа компанияларын елестетсеңіз, осы 4 сағатыңыз қаншаға ұзарады? Қырық сағатқа ма, қырық жылға ма?
Ән • 03 Мамыр, 2024
Кенен десек, көкейге бірден «Көкшолақ» келеді. Басқаны қайдам, бізге солай. Бала күнімізден «Көкшолақ» әнін тыңдап, ақын өмірінен азды-көпті хабарымыз болғанын, әрине, мақтан тұтамыз. «Ой жайлауы» мен «Бозторғайын» елден жырақ елсізде келсін-келмесін аңыратып салмаған қазақтың қазақтығына күмәндануға болатын ертеректе. 90-жылдардың басында әнге ұйитын халық бар-ды. Кенен әндерін ыңылдайтын жандар кездесетін.
Талбесік • 01 Мамыр, 2024
Қазақ даласында қандай бренд бар? «Бізде мынадай бар, мынадай бар» деп көрсететіндей, мынау қазақтың өзінің ойлап тапқан төл мәдениеті деуге жілігі татитындай не бар? Домбыра, қобыз, киіз үй, қымыз, қамшы, асау үйрету, тағысын тағылар. Біліп қойыңыз, осылардың арасындағылардың кейінгі үшеуіне тобылғының қатысы бар. Қазақ аттан ауып, қолынан қамшы түскен соң, тобылғысын да ұмытуға айналды. Маусымы туған соң, амалы өтіп жатқан соң, мұны да еске салғанның артығы жоқ.
Қоғам • 01 Мамыр, 2024
Бесікті масқаралау – дәстүрді мансұқтау
«Жер астынан жік шықты, қос құлағы тік шықты» демеуші ме еді мұндайда. Негізі күлетін нәрсе емес. Жылағанда не табасыз? Мысқылдасаң – өз жұртың. Дегенмен алдын алған дұрыс-ау.
Кино • 25 Сәуір, 2024
Үш минутқа да толмайды екен ұзақтығы. Екі минут он жеті секунд қана. Бірақ британдықтар фильм деген айдар тағыпты. Екі жарым минуттың мөлшеріндегі түсірілім. Бейнеролик емес, бейнесюжет те емес – фильм. Қысқаметрлі бола ма, басқа анықтауыш қосыла ма, кино деген соң туындыға біз де назар тіктедік. Жілігі татымайды дей алмадық. Бір емес, екі емес, халықаралық төрт марапат беріліпті. Ағылшын режиссері Филип Сэнсом мен сценарист Олли Уильямстың бұл туындысының атауы да аса күрделі – «Қара құрдым», қысқаметрлі фильм 2008 жылы шығыпты жалғанның жарығына.
Таным • 25 Сәуір, 2024
Біздің ұлт о баста бір ауыз сөзден көктеп, көркейген секілді болады да тұрады. Ол қандай сөз десеңіз, «Қозы Көрпеш – Баян сұлу» жырында Қарабай мен Сарыбай серт байлап, құда болғандағы сөз. Ол бәлкім қарын құда, әлде екеуін серттестірген достық шығар, әйтеуір осындай көбею мен молаюға, яғни өсіп-өнуге, өріс кеңейтіп, өркендеу жолында жақсылыққа жаралған қасиетті сөз екені даусыз.
Тұлға • 12 Сәуір, 2024
Аспан мен жер, өмір туралы әуелі ертегілер мен аңыз-әңгіме, жыр-дастандардан естіп барып қиялдай бастамай ма ол кездің баласы? Туа сала есеп-қисаппен бас ауыртып, формулаға көзі түсетін бала әлі де кем де кем шығар. Ал халықтың ұлттық танымы мен рухани қазынасына қанып, уызында жарып өскен баланың таным-түсінігі, ойлау жүйесі анағұрлым кең, ғылыми пайымдауының ауқымы шексіз қалыптасарын Қаныш Сәтбаев өмірінен аңдауға болатындай.
Әдебиет • 10 Сәуір, 2024
«...Шоқыға шықсаңдаршы хан көтеріп, Тартысып бір-біріңді табаламай», депті Несіпбек Айтұлы «Ағалар-ай» өлеңінде. Бұл өлеңнің тууына не әсер еткенін білмейміз, бірақ ел сенген үлкендердің майда-шүйдеге «ілінген» майшабақтығына налығаннан туғаны байқалады. Қазақ даласында шоқыға шығу, төбеге жиналудың мәні зор. Елдік істер атқарылатын жер. Оның үстіне хан көтеру болса. «Күлтөбенің басында күнде жиын» деген атақты сөз де бұдан алыс кетпейді.
Тұлға • 04 Сәуір, 2024
Бұл Қасымды да бір байқаңыздар!
Қасымның жаңа суреті табылды. Қазақ әдебиетінің классигі Қасым Аманжоловтың ел білетін суреті аз емес. Бірақ бұған дейін баспа бетін көре қоймаған, БАҚ-та жарияланбаған мына суреті туралы әңгіме бөлек. Фотосуретті Алматы мемлекеттік мұрағатындағы әдебиеттанушы ғалым, сыншы Есмағамбет Ысмайыловтың жеке қорынан алып, бізге мәліметімен қоса таныстырушы – Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті Қазақ әдебиеті кафедрасының аға оқытушысы, PhD Жанбота Кәріпбаев екенін айта кеткен жөн.
Әдебиет • 04 Сәуір, 2024
Біздің ұлттық әдебиеттің алтын тамыры, негізгі діңгектерінің бірі – жыраулар поэзиясы. Мүмкін ертедегі қазақтың ақыл-ойы, сана-сезімі мен асқақ рухы кейіптелген жыраулар мұрасынсыз он екі де бір нұсқасыз тентіреп кетер ме едік, кім білсін.
