Тұрар ауылындағы қуаныш

Т.Рысқұлов атындағы №16 орта мектепте қазақтың біртуар арысына арналған музей ашылды Алматы іргесіндегі Талғарда Бауыржан Момышұлының даңққа бөленген батырлық жолы бас­тал­ған, аса көрнекті мемлекет қай­рат­кері Тұрар Рысқұловтың кіндік қаны тамған. Бұрын жай ғана «Бригада» аталып жүрген Алатау бөктеріндегі арыстың ауылына кезінде Асанбай Асқаров Тұрар Рысқұлов атын бергізіп, осы аттас колхоз құрғызған көрінеді. Жақ­сының сол шарапатының септік-себебімен кейін ауылдағы мектеп те жерлес асылдың атын иемдене, ұлтжанды азаматтардың ұйытқы болуымен Талғар қаласындағы ең ұзын көшеге елім деп еңіреп өткен ердің есімі берілген-ді. Енді, міне, өз атындағы мектепте замана талабына сай талғаммен жасақталған Тұрар музейі салтанатпен ашылып жатыр. Бұл музейдің негізі осыдан ширек ғасырдай бұрын қаланып, әуелі шағын бұрыш болып ашылған екен. Мектептің сол кездердегі директорлары Сәния Тұрлиева, Ханым Солтанқұловалардың бас­шы­лығымен бірталай алғашқы ізденіс жұмыстары жасалып, Рыс­құлов ұрпақтарымен байланыс орнатылып, көптеген жәдігерлер, құжаттар сол кездерде жинақ­талған. Бұл игі іске өз ықылас­тарымен мұғалім Дүйсеке Рақым­жанұлы, кітапханашы Гүлжан Ах­метова құлшына атсалыс­қан. Көптеген құнды материалдармен, жаңа жәдігерлермен толық­тырылған, кірсе шыққысыз етіп безендірілген үлкен бөлме­дегі көз жауын алар көркем музейдің лентасын Алатау ауылдық округі­нің әкімі Серік Изимов қиды. Ауыл ақсақалы Нұрахмет ата мен ауыл имамы Кәрібай Қарабаев ақ баталы имани тілектерін қосты. Соңғы бес жыл бойы музейді өркениет өлшеміне сай жасақтау орайындағы жұмыстарды асқан тыңғылықтылықпен ізерлеген Рысжан Бекбосынова алғашқы таныстыру рәсімін жасады. Жаңа музей алты бөлімнен тұрады. Мұнда Тұрар Рысқұловтың өмір жолы һәм қайраткерлік қызметі, сондай-ақ шығармашылық мұра­сы кеңінен қамтылыпты. Мәде­ниеттанушы Молдияр Серікбаев, Абай атындағы ҚазҰПУ-дың Қазақстан тарихы кафедрасының меңгерушісі, тарих ғылым­дары­ның кандидаты Талдыбек Нұр­пейісов, рысқұловтанушы ғалым Ордалы Қоңыратбаев мектеп музейіне жоғары баға берді. Осы арада Ордалының Рысқұлов ең­бек­терінің 20 томдығын дайын­дап жатқанын, киногер Еркін Рақышевтің ардагеріміз туралы деректі фильм түсіріп жүргенін естіп және қуанып қалдық. «Түркі тектес түгел бол!» деп өсиет айтқан тұғыры биік Тұрар музейінің ашылу салтана­ты­на орай мектеп оқушылары ша­ғын концерттік қойылым әзір­леп­ті. Сахналық көріністер сонау сталиндік қуғын-сүргін жыл­дарын, сол қиындықта қайыс­паған қай­сар рухты елестеткендей болды. Аруақты бір аунатқан Тұрар туралы толғау, 85-тегі абыз ақын Әдібай Табылдиевтің «Ер Тұ­рардың елімен қоштасуы», мектеп мұғалімі Үміт Әбдікерім­қызы жазған Тұрар туралы ән орын­далып, ұлылық ұлағаты айғақ­талды. Осынау игі істің негізгі ұйым­дастырушысы мектеп ди­ректоры, аудандық мәслихат де­путаты Матан Бекбосынов екендігін айта кету орынды болмақ. Биыл оның баста­ма­сымен Ұлы Отан соғы­сына қа­тысушы­лар­дың есімдері түгел ойылып жазылған мәрмәр ескерткіш тұрғызылып еді. Ди­рек­тордың ендігі арманы – мектеп алдына Рысқұловтың ескерткіш мүсінін орнату. Қорғанбек АМАНЖОЛ.