«Егемен Қазақстанның» осы жылғы 26 сәуірдегі нөмірінде жарияланған «Бір отбасы – бір ауыл» деген мақала, шындығына келсек, Алматы облысының Жамбыл ауданындағы Ақсеңгір ауылдық округіне қарасты Жайсаң ауылында тұратын бұрынғы қойшылар Мэлс және Мәкен Шойынбаевтардың 16 ұл-қыз өсіріп, бақытты ғұмыр кешіп жатқандары туралы сыр шертеді. Жаз жайлауда, қыс қыстауда жүріп-ақ 16 баланы аман-сау туған Мәкен анадан да, сол 10 қыз, 6 ұлды ештеңеден тарықтырмай өсірген, бәрінің де орта мектепті бітіруіне, мамандық алуына жағдай жасаған, қыздарын ұзатып, ұлдарына отау тігуіне қамқор болған Мэлс әкеден де айналып кеткеніміз жөн шығар. Олар үшін қуандық та мақтандық.
Әттең... Бұлай деуге себеп өмір бойы қой бағып, зейнеткерлікке шыққан Мэлс ағамыздың ай сайынғы зейнетақысының бар-жоғы 24 мың теңге болып отырғандығы. Үш ай қой фермасында кіші есепші болған, екі жыл тікелей қой баққан адам ретінде де, үлкен ағасы өмір бойы қой бағып, зейнеткерлікке шыққан шопанның інісі, үлкен жеңгесі қойда жүріп 10 бала туып-өсірген Батыр ананың қайнысы ретінде де білетінім: кеңестік кезеңде де, тәуелсіздік тұсында да зейнетақы жөнінен алыс мал жайылымында жүрген, аптап ыстықта да, қақаған аязда да қойдың күтімін ойлаған жандар шетқақпай көрді. Әрине, қай еңбектің де өз ауыртпалығы бар, бірақ шахтерлер мен металлургтерге, әскерилер мен депутаттарға қарағанда шопанның еңбегі әлдеқайда жеңіл деп кім айта алар екен.
Әр саулық үшін айына 40 тиын, әр бойдақ қой үшін (тоқтыдан бастап етке өтетін бесті қойға дейін) 29 тиын төленетін. Әр отарда 600 бас қой болса, саулық баққан үш адам (шопан, көмекші, күзетші) 240 сом, бойдақ қой баққандар 174 сом алатын. Содан есептей беріңіз, Мэлс Шойынбаевтың қазіргі 24 мыңына да, менің үлкен ағамның алғашқы зейнетақы реформасынан кейін алған 12 мың теңгесіне де таңданбайсыз.
Бүгінде 24 мың теңге ең төменгі зейнетақы мөлшері (жасыңыз жетсін деңіз) екенін ескерсек, өмір-бақи қой бағып, көрген қиындығы шаш-етектен болған Мэлс ағаның зейнетақысын бүгінде жай жүріп-ақ зейнет жасына жеткендер алатынын ойласақ, зейнеткерлік реформасы мал баққандар жағдайын ескерді деп айта алмасымыз анық. Сондықтан болар, мақала авторы, газеттің Алматы облысындағы меншікті тілшісі, сол мақаласы министрдің көзіне түсуін айрықша көздеген екен.
«Осы мақала Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Гүлшара Әбдіқалықова ханымның назарына түсіп, ел ішінде өте сирек кездесетін ерен әулеттің иесі Мэлс ағамның тіпті күлкілі зейнетақысын қайта қарауға мұрындық болар, кім біледі, үмітсіз шайтан деген ғой», деп нақты көрсетіпті автор.
Біздің де айтпағымыз осы. Бүгінде өмір бойы қой бағып, 1998 жылға дейін зейнет демалысына шыққандар санаулы-ақ қалды. Біздің ауылда екеу-үшеу ғана... Олардың зейнетақылары Мэлс ағаның алатынымен шамалас. Бейнетті көрудей-ақ көрген бұлардың зейнетін көруін ойлайтын Еңбек министрінен басқа кім бар екен?
Ержұман СМАЙЫЛ, зейнеткер.
Астана.