Сапарға шығатын автобустардың өз жолаушыларын отырғызулары үшін арнайы жабдықталған 29 платформа болса, сол замандарда сол орындардың бірде-бірі бос болмай, бір автобус жолға шығып жатқанда, оның орнын кезекте тұрған келесі автобус басып жататын. Олай болатын жөні де бар еді. Өйткені, ол уақыттарда бұл автовокзалдан Қостанай облысының барлық аудан орталықтарын, үлкенді-кішілі қалалары мен ауылдарын былай қойғанда, Орталық Қазақстанның барлық қалаларына және Ресейдің шекаралас өңірлерінің ірілі-ұсақты қалаларына автобустар аттанып жататын. Сондықтан болар аталған автовокзалдың төңірегі қашан барсаң ауыр-ауыр сөмкелерін көтеріп, ерсілі-қарсылы жөңкілген халықтан арылмайтын. Өзің баратын бағытқа билет алу үшін ұзын-сонар кезекке де тұруға тура келетін. Бұлардың бәрін біз әншейін, өткенді еске түсіру үшін айтып отырған жоқпыз. Таяуда белгілі бір себеппен осы аталған вокзалға барудың сәті түсті. Шамамен алғанда отыз жылдан кейін көруім болса керек. Баяғы өзіміз білетін автовокзалдың көрінісі мен бүгінгі автовокзалдың көрінісінің айырмашылығы жер мен көктей. Вокзалдың іші-сыртында жиырма-отыздай ғана адам жүр. Олардың да кейбіреулері шығарып салушылар мен күтіп алушылар екен. Соған сәйкес жоғарыда өзіміз айтқан арнайы жабдықталған 29 орынның екі-үшеуінен басқасы қаңырап бос тұр. Өйткені, бұрынғыдай жан-жаққа ағылып жатқан автобус та, иін тірескен жолаушы да жоқ. Ол аз десеңіз, ғимарат қазіргі уақытта жекеменшікке сатылған, бұл жағдайдың да жоғарыда айтылғандай көңілсіз көріністердің орын алуына себепкер болуы мүмкін-ау деген ой келді көкейімізге. Олай дейтініміз, автовокзал төңірегі шыр айналдыра қоршалып тасталған, кіреберісте күзетші тұр. Жолаушылар сапарға шығатын орынға емес, бейне-бір абақтының ауласына кіріп келе жатқандай әсерде қалады екенсің. Осындай себептен автомашина тұрмақ, жаяу жүргіншілердің өздері бір ізбен кіріп, бір ізбен ғана шығады. Демек, бір жақын адамыңды алыс сапарға шығарып салып немесе қарсы алғың келсе, оның сөмкесін жарты шақырым жерден жаяулап-жалпылап тасуға тура келеді деген сөз. Осы мақаланы жазып отырғанда есіме бір жайт оралды. Осыдан бірнеше жыл бұрын газетіміздің Қостанай облысындағы меншікті тілшісі Н.Жәрімбетова осы автовокзал төңірегінде туындаған дауға қатысты проблемалы мақала жазған болатын. Сонда автовокзалдың қазіргі қожайыны автовокзал маңындағы алаңның («привокзальная площадь») бөтен біреуге сатылып кеткенін, соның салдарынан айналадағы жер көлемінің тарылып қалғанын, автокөліктердің әрілі-берілі қозғалысының қиындап кеткенін айтып шағымданған екен. Сол айтқан сөз рас болып шықты. Бір қызығы, осы автовокзалдың өзі жолаушысыз қалып отырған бүгінгідей күні біреулер жаңадан тағы біреуін саламыз деп бүйректен сирақ шығарыпты. Бұл енді күлкілі жағдай болатын. Әйтеуір, әлгілер істерінің қисынсыз екенін түсінсе керек, кейін өз ойларынан бас тартқан. Қалай дегенде де, Қостанай автовокзалының маңындағы көрініс өте көңілсіз. Бізді оннан астам ауданы, жүздеген елді мекендері бар өңір тұрғындары облыс орталығына қалай және немен қатынайды деген мәселе ойландырды. Олай дейтініміз, облысқа қарасты Аманкелді, Жангелдин, Наурызым аудандарында темір жол дегенің атымен жоқ, болған да емес. Сондықтан ол жақтардың халқы тек автокөлікпен ғана қатынай алады. Рас, бұл аталған өңірлерде тұрғындар саны да өте көп емес. Соның өзінде де негізінен қазақ ұлтының өкілдері тұратын үш ауданда кем дегенде 60-70 мыңдай халық болуға тиіс. Олардың жағдайы қалай болмақ? Абырой болғанда, автовокзалдың қазіргі қожайыны жолаушылар көңілінен шығу үшін қолдан келгеннің бәрін жасап жатқан сыңайлы. Асханасы, басқа да қажетті орындары жұмыс істеп тұр. Бірақ жолаушылар санының аздығынан түсетін табыс та көп емес болса керек. Ғимараттың ұзақ жылдар бойы жөндеу көрмегенін байқап біз осындай байламға келдік. Бәрін айт та, бірін айт, Қостанай автовокзалындағы ертеректе өзіміз көрген көңілді тірлік көзден бұл-бұл ұшқан. Бұл да болса сірә, адам тағдырының өзі қатаң есепке байланған нарық заманының заңдылығы шығар...
Сейфолла ШАЙЫНҒАЗЫ, «Егемен Қазақстан» ҚОСТАНАЙ