Кешегі қиындыққа жасымай, бүгінгі жетістікке тасымай, адал еңбегімен ел құрметіне бөленіп жүрген отбасы жайлы бір үзік сыр
Ел тәуелсіздігінің елең-алаңы болатын. Бір орталықтан басқарылып келген алып мемлекеттің іргесі шытынап, экономикасы да ескі бөздей дар-дар айырылып еді. Осындай аласапыран кезеңде ауылдағы ел не істерін білмей қалғаны бәрімізге белгілі. Иә, бұрынғы шаруашылықтар тараған, мал мен техника әркімнің қолында кетті. Екі қолға бір жұмыс табудың өзі мұң. Істеген күнде де күнкөріске жетерлік еңбекақы төлейтін мекемелер бірінен соң бірі жабылып, нарық теңізіндегі ел топ-тобымен «қайықтан» секіріп, енді ашық «малтуға» көшкен.
Кешегі қиындыққа жасымай, бүгінгі жетістікке тасымай, адал еңбегімен ел құрметіне бөленіп жүрген отбасы жайлы бір үзік сыр
Ел тәуелсіздігінің елең-алаңы болатын. Бір орталықтан басқарылып келген алып мемлекеттің іргесі шытынап, экономикасы да ескі бөздей дар-дар айырылып еді. Осындай аласапыран кезеңде ауылдағы ел не істерін білмей қалғаны бәрімізге белгілі. Иә, бұрынғы шаруашылықтар тараған, мал мен техника әркімнің қолында кетті. Екі қолға бір жұмыс табудың өзі мұң. Істеген күнде де күнкөріске жетерлік еңбекақы төлейтін мекемелер бірінен соң бірі жабылып, нарық теңізіндегі ел топ-тобымен «қайықтан» секіріп, енді ашық «малтуға» көшкен.
Тағдырдың бұйрығымен ортақ отауын кеш құрған Заманбек пен Шолпан да әбігерге түсті. Үпір-шүпір үш қыздың әлі мектепке де бармаған кезі. Енді не істемек? Атағы алты алашқа мәлім Алматыдағы қыздар пединститутын бітірген соң он жыл талмай ұстаздық еткен химия-биология пәнінің мұғалімі бола тұра, осы кезде Шолпан бір шешімге бекінді. Бекінді де, өзі туып-өскен Аққайнар ауылынан жанармай сататын шағын станса ашудың жолын іздестірді. Өйткені, мұндағы бір бұрылыс тоғыз жолдың торабы саналатын нағыз лайықты тұс. Мына жағы Талап пен Қастек, тура тартса Шиен, Сұңқар, Қараарша, Бесмойнақ, тіпті Дегерес, Үңгіртас ауылдарының да ары-бері жүретін көлігі жанармай үшін қалайда тоқтайтыны анық. Ендеше, неге іркіледі. «Қалауын тапса, қар жанады» деген ғой бабалары, Шолпан енді осы бір істің қалауын табудың қамына кірісті.
Иә, айта берсе алғашқы кездегі нарықтың аңызға айналған әңгімесі көп қой, оқырманымызды жалықтырмай төтелей тартайық. Сонымен, Шолпан мен Заманбектің 1995 жылы бастаған кәсібі көп ұзамай-ақ, берекесін берді. Тиынға тиын жалғанған соң тура осындай стансаны Қарақыстақтан да ашты. Сөйте-сөйте, бірте-бірте қызмет көрсетудің аясы да, ауқымы да ұлғая берді.
Ерлі-зайыпты кәсіпкерлер енді аудан орталығына қоныс аударды. 1997 жылдан бастап, «Абишева» деген жеке кәсіпкерлік мекемесі ресми құжаттардың ең жоғары сатысына жазыла бастады. Бара-бара оған «Мамедов» және «Мамедова Альфия» атты және екі жеке кәсіпкердің аты қосылды. Сөйтіп, бір отбасында үш адамның атына тіркелген үш мекеме аудан бюджетіне тұрақты табыс түсіретін сенімді қаржы көзіне айналды.
Шолпанмен әңгімелесіп отырмыз.
– Әрине, нарықтың кілтін табу қайдан оңай болсын. Күндіз-түні тынбай еңбектеніп жеттік қой осы жағдайға. Шүкір қазір, Ұзынағаштағы жанар-жағармай құятын екі станса менің атымда, онда барлығы 10 адам жұмыс істейді. «Шолпан» атты тойхана мен екі қонақүйі, монша, көліктерге техникалық қызмет көрсететін станса, көлік жуатын орын Заманбектің иелігінде болса, «Салтанат» неке сарайы мен осы аттас асхана қызымыз Альфияның меншігі саналады.
Ал енді осы мекемелердің бәрін шетінен өзіміз салдық. Әу басында алты жылдай мемлекеттен несие алып жүретінбіз. Міне, он жылға жуықтады, тек өз қаражатымызбен жұмыс істейміз. Мүмкіндігі болса, ең тынышы сол екен.
Иә, Шолпанның отбасы айналысатын бизнес түрі – негізінен халыққа қызмет көрсетіп, алғысқа бөленетін адал еңбек. Сондықтан да шығар, олардың қазіргі замана талабына сай қызметі үнемі көпшіліктің көкейінен шығып отырады.
Мәселен, «Елдің іші – береке, көптің іші – мереке» демекші, бір ғана мейрамхана, асхана бизнесі арқылы бұл отбасының иелігіндегі шаңырақта әдеттегі кезде күнде той, күнде бір қуаныш атап өтіледі. Сол арқылы олар қаншама адамның ақ батасын алады, осында қаншама ақ тілектер ақтарылады десеңізші.
Ал енді аптаның алты күнінде буы бұрқырап тұратын моншасы өз алдына бір төбе. Оған кірсеңіз, кешегі кеңес кезеңі есіңізге түседі. Бар-жоғы 300 теңге төлейсіз де, еркін бір көсілесіз-ай.
Заманбектің машина жуатын арнайы орны да ықшам, әдемі жасалған. Мұнда бағасы бірнеше миллионды құрайтын бүгінгі заманғы қондырғылар орнатылған. Газбен жылынады. Ыстық-суық су десеңіз ол да шүмектеп тұр. Бағасы да қалтаңызға пәлендей салмақ салмайды. Содан кейін де қысы-жазы есігінен кісі үзілмейді.
Бұл отбасының бизнесі бірте-бірте өрістегенін, асқан төзімділікпен, соншама қажыр-қайратты сарқа жұмсай отырып жолға қойылғанын жоғарыда еске салғанбыз. Ұзынағаштың тура ортасында, бұрынғы Ленин атындағы колхоздың ескі гаражы бірнеше жыл босқа қаңырап тұрды. Соны әуелі жалға, кейін заңды түде меншікке алған Шолпан мен Заманбек қазір 1 гектарға жуық жер мен соншама мүлік үшін жылына 343 мың теңге салық төлейді. Отбасындағы үш кәсіпкер өткен жылы зейнетақы қорына 2 млн. 135 мың, акциздерге, табыс салығы мен әлеуметтік салықтарға, басқа да алымдар мен жосықтар бойынша барлығы 2 миллионнан астам теңге төлепті. Сонда жылына осы бір Шолпанның отбасы жүргізіп отырған кәсіпкерліктен аудан бюджетінің қоржынына 5 миллион теңгеге жуық қаржы құйылғанын көреміз.
Елбасымыз биылғы Жолдауында қазақстандықтардың жұмысқа тартылуына ерекше мән бере отырып, ауылдық жердегі кәсіпкерлікті дамытуға септесуі керектігін бөліп атады. Бұл орайда барлығы 36 адамды тұрақты жұмыс орнымен қамтып отырған Шолпан Әбішева мен Заманбек Мамедовтың өзіндік үлесі жоғары.
Екеуінің ортасында гүлдей жайнап үш қыз өсіп келеді. Үлкені Альфия Алматыда халықаралық Бизнес академиясын бұйыртса биыл бітірмекші. Ортаншы қызы Зульфия Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің заң факультетінің студенті, кенже қызы Салтанат Наурызбай батыр Құтпанбетұлы атындағы орта мектептің 11 сыныбында оқып жүр. Талшындай жасты қай мамандықты игерсем екен деген таңдау мазалайды.
Иә, Күн мен Айдан кейінгі ең жарық шырақ саналатын таң жұлдызы – Шолпан күн шығар алдында жарқырайды. Біздің Шолпанның бизнесі де тәуелсіздіктің таңы алдында туып еді ғой, содан бері шуақ шашып, айналасын самаладай нұрға бөлеп үлгерді. Ол заманына сай туған, әрдайым арқа сүйер ер азаматының демеуімен «Шіркін, Шолпай-ай!» дейтін бүгінгі дәрежесіне жетті. Ағайынның ақ бата, адал ниетімен көгерген отбасының күнделікті қарбалас өмірі, бүкіл кіріс-шығыс, бухгалтерлік есеп-қисапты өз мойнына жүктеген Шолпанның бүгінгі тыныс-тіршілігі осындай. Олай болса, айтулы кәсіпкер отбасының бағы әманда биіктен жана берсін дейміз біз де.
Күмісжан БАЙЖАН.
Алматы облысы, Жамбыл ауданы.
––––––––––––
Суретте: асханада ауылдастарын күн сайын айтулы ас мәзірімен күтетін Шолпан (ортада).