Парламент Мәжілісінің депутаттары Премьер-Министрдің орынбасары Бердібек Сапарбаевпен және бірқатар министрлік өкілдерімен кездесті. Бұл жиынға мәжілісмендердің жыл басындағы өңірлерге сапары барысында көтерілген мәселелер арқау болды.
Алқалы жиынға Парламент Мәжілісі Төрағасының орынбасары Гүлмира Исимбаева төрағалық етті. Ол сөз басында өңірлердегі тұрғындардың талап-тілегін Үкімет мүшелерімен кеңінен талқылау үшін бас қосып отырғандарын, мұндай кеңестер өткізу дәстүрге айналғанын атап өтті.
– Елбасы, Nur Otan партиясының Төрағасы Нұрсұлтан Назарбаевтың тапсырмасына сәйкес депутаттардың өңірлердегі кездесулері жаңа форматта ұйымдастырылды. Кездесу өткізілетіні туралы әлеуметтік желілерге қоса, бұқаралық ақпарат құралдары арқылы алдын ала хабар берілді. Бұл, ең алдымен, халықты кеңінен қамтуға мүмкіндік берді. Өткен жылдың қаңтардағы кездесулермен салыстырғанда, биыл кездесулер саны екі есеге ұлғайды. Қатысушылар саны бір жарым есеге көбейді. Көтерілген түйткілді мәселелер саны екі есе өсті. Депутаттар қаперіне алған мәселелердің 46,3%-ы әлеуметтік сипатта болса, 37,1%-ы экономиканың негізгі салаларына қатысты болды. Оның ішінде ауыл шаруашылығы, бизнесті дамыту, ауызсумен қамту, электр энергетикасы, газбен жабдықтау бойынша мәселелер көптеп кездесті. Бұған қоса 87 мәселе (8,9%) қолданыстағы заңнаманы жетілдіруге бағытталды, – деді Гүлмира Исимбаева.
Жалпы әлеуметтік мәселелердің ішінде халықты көп толғандыратыны – тұрғын үймен қамтамасыз ету; атаулы әлеуметтік көмек алуға үміткер отбасыларға қойылатын шарттар; жастарды, әсіресе ауыл жастарын жұмысқа орналастыру; міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруды енгізу; кадрлар тапшылығы; денсаулық сақтау нысандарын, апаттық жағдайдағы мектептерді, жолдарды, сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін салу, жөндеу; тарифтік саясатты (электр энергиясына, газбен жабдықтауға) жетілдіру мәселелері.
Кездесуге осы мәселелерге жауапты мемлекеттік органдар өкілдері келіп, депутаттардың сұрақтарына жауап берді. Алдымен әлеуметтік саладағы жұмыстар жөнінде Үкімет басшысының орынбасары Бердібек Сапарбаев баяндама жасады. Ол Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың және Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмалары шеңберінде Парламент қабылдаған заңдардың іске асырылу барысына тоқталып, 2019 жылы экономиканың даму қарқыны 2018 жылмен салыстырғанда 4,5 пайызды құрағанын айтты.
– Ең басты мәселе – халықты тұрғын үймен қамтамасыз ету. Былтыр ел тарихында бірінші рет 13 миллион шаршы метр тұрғын үй беріліп, 95 мың отандасымыз баспаналы болды. Ендігі меже – берілетін жалпы тұрғын үйдің көлемін 15 миллион шаршы метрге жеткізу. Сондай-ақ маңызды мәселенің бірі – жұмыссыздықты азайту. Былтыр бұл көрсеткіш 4,8%-ды құраса, биыл мұны 0,1%-ға төмендету керек. Өткен жылы ең төменгі жалақы 1,5 есеге, ал мемлекеттік қызметкерлердің жалақысы орта есеппен 30 пайызға өсті. Қазақстандықтардың қарыздары мен айыппұлдарын кешіру үшін бюджеттен қосымша 147 миллиард теңге бөлінген, – деді Бердібек Сапарбаев.
Одан әрі депутаттар өңірлерде тұрғындар көтерген мәселелерді Үкімет мүшелерінің назарына ұсынды. Мәселен, депутат Бақытгүл Хаменова 2,4 миллиард теңгені құраған атаулы әлеуметтік көмектің артық төлемі туралы сөз қозғап, жалпы елді мекендердегі әлеуметтік шиеленіске алып келуі әбден ықтимал артық төленген сомаларды қайтару мәселесінде қандай шаралар қабылданып жатқанын сұрады.
Бұған Премьер-Министрдің орынбасары барлығын тексергендерін, 75 мың отбасы өзінің табыстарын жасырғанын, қазіргі таңда 500 миллиондай теңгені бюджетке қайтарғандарын айтып, жауап қатты.
Ал депутат Фахриддин Қаратаев Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Біржан Нұрымбетовке «Бір, екі, үш баласы бар отбасыларға ай сайын әлеуметтік төлемдер төлеу немесе қандай да бір көмек көрсету жоспары бар ма?» деді.
– Биылдан бастап көп балалы отбасыларға жаңа жәрдемақы түрін енгіздік. Қазір ол жәрдемақыны 370 мың отбасы алып жатыр. Соның ішінде аз қамтылғаны – 125 мың отбасы. Енді төрт баладан аз, яғни бір, екі, үш балалы отбасылар да сондай жәрдемақы берілсе деген өтініштерін айтып жатыр. Осындай сауалдар болғаннан кейін, министрлікте әртүрлі тәсілдерін қарап, қаржыны есептеп көрдік. Бір, екі, үш балалы тұрмысы төмен отбасылар саны – 190 мың. Ал Қазақстан бойынша жалпы бала саны үштен аспайтын 2 миллион 904 табыссыз отбасы бар. Бұл – 15 есе көп. Сондықтан ол 15 есе артық қаражатты талап етеді. Екіншіден, басқа дәулетті, жағдайы жақсы кісілерге де осы жәрдемақыны төлеу керек пе, жоқ па – ол да үлкен сұрақ. Сондықтан біз әзір ешқандай шешімге келген жоқпыз, бірақ оның бәрін қарап жатырмыз, – деді министр.
Сонымен қатар депутаттар зейнетақы төлемі, саяжай тұрғындарының мәселесі, тұрғын үймен қамтамасыз ету, жағдайы төмен отбасыларға көмектесуге қатысты көптеген сұрақ қойды.
Бұл кездесуге аталған Үкімет мүшелерімен қоса Білім және ғылым вице-министрі Шолпан Каринова, Денсаулық сақтау вице-министрі Ләззат Ақтаева, Мәдениет және спорт вице-министрі Нұрғиса Дәуешов, Ақпарат және қоғамдық даму вице-министрі Ғабидолла Оспанқұлов, Премьер-Министр Кеңсесі басшысының орынбасары Ермек Аманшаев, Индустрия және инфрақұрылымдық даму бірінші вице-министрі Қайырбек Өскенбаев, Қаржы вице-министрі Татьяна Савельева, Энергетика вице-министрі Жұмабай Қарағаев, Экология, геология және табиғи ресурстар вице-министрі Ахметжан Пірімқұлов және Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі вице-министрі Азамат Батырқожа қатысып, өздеріне тиесілі сұрақтарға жауап берді. Жалпы, межелі уақыт ішінде 20-дан аса депутат 50 шақты сұрақ қойып үлгерді.