Жазушы, халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты Нұржан Қуантайұлының «Қазақ әдебиеті» газетінде жарияланған «Үрейлі үш күн» атты әңгімесі оқырман қауымның назарын аударып, біршама уақыт бойы әлеуметтік желіде талқыланды.
Қазақ әдебиетіне жаңа бір тыныс болып сезілген бұл шығарма антиутопия жанрында жазылған. Мазмұны да, формасы да өзгеше стильдегі һәм болашақты болжаған әңгіменің ауаны ерек, оқиғасы ауыр. Бұл туралы автордың өзі: «Үрейлі үш күн» әңгімесінің бірнеше астары бар, оны толық көрсету үшін арнайы талдау жасау керек болады. Әсілі, антиутопия (немесе дистопия) жанры – шетел әдебиетінде сұранысқа ие жанр. Бұл жанр қисық айна сияқты, оқырманға қазір кім екенімізді немесе келешекте қайда барып ат шалдыратынымызды көрсетіп кетеді. Әлемдік классика деп саналатын «1984» немесе «Фаренгейт бойынша 451 градус» антиутопия романдарының әлі күнге дейін оқылатыны содан болса керек (өкініштісі, осындай шығармалар қазақ тіліне аударылмай жатыр). Ал адамзат қоғамы үлкен өзгеріс қарсаңында тұр, алдымызда әлеуметтік, техногендік проблемалар бар екені тағы белгілі. Сол заманға жеткенде адам өзінің адамшылығын сақтай ала ма, жоқ па, «Үрейлі үш күн» осы мәселелерге жауап іздейді», дейді. Ал әдебиетші, сыншы Амангелді Кеңшілікұлы бұл әңгіменің қазақ прозасына белес болатынын айтады. «Антиутопия көптеген қазақ қаламгерлерінің тісі батпай жүрген қиын жанр еді. Кезінде бәріміз де Кобо Абэнің «Баса-көктеп кіргендер», Евгений Замятиннің «Біз» шығармаларын сүйсініп оқыған болатынбыз. Осыдан бірнеше жыл бұрын Нобель сыйлығын еншілеген Кадзуо Исигуроның ең мықты шығармасы да оның «Қол үзбе менен» деп аталатын антиутопиялық романы. Нұржанның мына әңгімесі дәл бүгінгі таңдағы қазақ прозасы үшін үлкен жаңалық», деді.
Ерлан ЖҮНІС, Маржан Әбіш,
«Egemen Qazaqstan»