Үндістанның Ченнаи қаласында екі аптаға жалғасқан шахматтан ерлер және әйелдер арасындағы 44-ші олимпиада өз мәресіне жетті. Әлемнің 186 мемлекеті қатысқан биылғы байрақты бәсекеде Қазақстанның қыздар құрамасы тарихи нәтижеге қол жеткізіп, олимпиада тарихында алғаш рет ТОП-5 үздік құраманың қатарынан көрінді.
Жарыстың соңғы күнінде қыздарымыз Үндістанның үшінші құрамымен кездесіп, 2,5-1,5 есебімен басым түсті. Бұл ойында қазақстандықтардан Жансая Әбдімәлік пен Бибісара Асаубаева жеңіске жетсе, Ксения Балабаева тең ойнады. Өкінішке қарай, Гүлісхан Нақбаева қарсыласына жол берді.
Сөйтіп, 11 турдың 8 ойынында жеңіске жетіп, 2 рет жеңілген және бір ойында тең түскен Қазақстанның қыздар құрамасы 17 ұпай жинап, биылғы олимпиаданы бесінші орынмен түйіндеді. Бұл – олимпиада тарихындағы қазақстандық зерделілер ойыны шеберлерінің ең үздік нәтижесі. Бұған дейін жерлестеріміз 2014 жылы Норвегияның Тромсе қаласында ұйымдастырылған 41-ші шахмат олимпиадасында алтыншы орынға табан тіреп, жанкүйерлердің қошеметіне бөленген еді.
Үндістанда өткен олимпиадада Қазақстан қыздар құрамасы сапынан Жансая Әбдімәлік (22 жас), Бибісара Асаубаева (18 жас), Ксения Балабаева (17 жас), Гүлісхан Нақбаева (31 жас) және қосалқы құрам ойыншысы ретінде Назерке Нұрғали (18 жас) бақ сынады. Аталған бес шахматшының ішінде 2021 жылғы жылдам шахматтан әлем чемпионы Бибісара Асаубаева ғана барлық 11 турда ойнап шықты. Ең қызығы, олимпиадада демалыссыз өнер көрсеткен отандасымыз бірде-бір қарсыласына есе жіберген жоқ. Ол – 4 ойында мықтылық танытса, алты кездесуде тең ойын көрсетті. Сондай-ақ 11 турда жалпы саны 8 ұпай жинап, құрамадағы ең үздік нәтижеге қол жеткізді. Ал әр құраманың ең үздік спортшылары ойнайтын бірінші тақтада бақ сынаған Жансая Әбдімәлік олимпиаданың қола жүлдегері атанды. Ол 9 партияда 7 ұпай жинаған. Екінші тақтада ойнаған Б.Асаубаева төртінші орыннан көрінді.
Қыздар арасындағы олимпиаданың қорытындысы бойынша ешбір ойында жеңілмеген Украина (7 жеңіс, 4 тең) қыздары чемпион атанды. Кейінгі екі орынға Грузия (8 жеңіс, 2 тең, 1 жеңіліс) және Үндістан (8 жеңіс, 1 тең, 2 жеңіліс) құрамалары жайғасты.
Қазақстанның ерлер құрамасы да соңғы турда Үндістанның үшінші нөмірлі шахматшыларымен шеберлік байқасып, 2:2 есебімен тең түсті. Құрамында Ринат Жұмабаев (33 жас), Әлішер Сүлейменов (22 жас), Мұртас Қажығалиев (49 жас), Арыстанбек Оразаев (24 жас) және Қазыбек Нөгербек (18 жас) бар Қазақстан шахматшылары олимпиада барысында 7 турда қарсыластарын тізе бүктіріп, бір ойында тең нәтиже көрсетті. Өкінішке қарай, үш кездесуде жеңілістің кермек дәмін татуға мәжбүр болды.
Осы нәтижелерден кейін жерлестеріміз олимпиаданы 17-орынмен түйіндеді. Қазақстанның бұған дейінгі ең үздік көрсеткіші – 19-орын болатын. Ел құрамасы сапында бақ сынаған шахматшылардың жекелей көрсеткіштеріне тоқталар болсақ, 11 турдың 10 ойынына қатысқан Қ.Нөгербек 7,5 ұпай жинап, құраманың үздігі атанды. Кейінгі орынға 11 партияда 7 ұпай жинаған Әлішер Сүлейменов ие болды.
Ерлер арасындағы олимпиадада Өзбекстан құрамасына тең келер қарсылас табылмады. Ала тақиялы ағайындар 11 ойынның 8-інде жеңіске жетіп, үшеуінде тең ойнады. Армения (9 жеңіс, 1 тең, 1 жеңіліс) мен Үндістан-2 (8 жеңіс, 2 тең, 1 жеңіліс) спортшылары екінші және үшінші орындарды өзара бөлісті.
Шахматшылардың ендігі олимпиадасы 2024 жылы Мажарстанның бас шаһары – Будапештте өтетін болды. Ал 2026 жылғы олимпиаданы Өзбекстан астанасы – Ташкент қаласы ұйымдастырады.