Газ қаупі аз қауіп емес

Қыркүйек айының соңында Талғар ауданының Кеңдала ауылдық округіне қарасты 5-саяжайда қайғылы оқиға болды. Шәкенов көшесіндегі тұр­ғын үйде газ баллоны жарылып, бір отбасының 2 ересек адамы және екі жасар сәбиі Талғар қаласындағы аудан­дық ауру­ха­наның жансақтау бө­лі­­міне түс­кен. Кейіннен жа­рылысқа газ бал­лоны­нан шыққан ақау себеп бол­ғаны анықталған. Дәл сол күні тап осындай оқиға кешкі сағат 9-дар шамасында аталған округтегі 8-сая­жайда қай­та­лан­ған. Бұл жолы бір үйдің төрт бір­дей баласы мен екі үлкені ауру­ха­наға жеткізілген. Кешкі тамақ дайындап жат­қан кезде газ баллонынан ақау шы­ғып, арты жарылыспен аяқталған.

Оқиға орнына және аурухананың жансақтау бөліміне барған Талғар ауда­нының әкімі Танат Айдарбеков зардап шеккендердің жағдайларын біліп, туған-туыстарына көмек көрсетілетінін айтқан. Өкінішке қарай, Шәкенов көше­сінде болған апаттан ауруханаға жет­кізілген жас отбасы мүшелері түгел қай­тыс болды. Бұл отбасындағылардың бәрі Өзбекстан азаматтары екен.

Осыған орай, жақында Алматы облысы әкімінің орынбасары Нұржан Құдайбергеновтің қатысуымен төтенше жағдайлардың алдын алу және жою жөніндегі облыстық комиссияның жос­пардан тыс отырысы өтті. Комиссия отырысында Алматы облысында тұр­ғындардың газ баллондары мен газ жаб­дықтарын қауіпсіз пайдалану ша­­ралары туралы мәселе қаралды. Ко­­мис­сия отырысына Төтенше жағ­дайлар министрлігі Өнеркәсіптік қауіп­сіздік комитеті төрағасының орынбасары Мұса Танабаев қатысты.

«Алматы облысының аумағында 249 автогаз құю стансасы бар. Станса ие­леріне тұрмыстық баллондарды толтырмау туралы ескертіліп жатыр. Осы уақытқа дейін 177 хабарлама жіберілді. Айта кету керек, департаментке түскен шағымдар негізінде автогаз құю стан­саларында толтыру алдында баллон­дар­дың өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарына сәйкестігін тексеру алынып тасталыпты», деген Мұса Танабаев өңірде білікті мамандардың болмауына бай­ланысты жартыжылдық кестелерді қалыптастыру және әлеуметтік инфра­құрылым нысандарына профилак­ти­калық бақылау жүргізу бойынша жұ­мыс жүргізілмейтіндігін атап өтті.

Осы жағдайларды шешу және да­йындық деңгейін арттыру үшін ми­нистр­ліктің бастамасымен М.Ғаб­дуллин атындағы Азаматтық қор­ғау акаде­миясының базасында жер­гі­лікті атқарушы органдардың маман­дары үшін «Газ және газбен жаб­дық­тау са­ла­сындағы жергілікті атқа­рушы ор­гандардың тұрғын үй инспек­ция­сының мемлекеттік инспекторлары» тақы­рыбында біліктілікті арттыру курс­тары енгізілгендігін, академия базасында ZOOM форматында тоқсан сайын жоғарыда аталған тақырыпта курстар өткізілетіндігін мәлімдеді. Бұл газ сала­сындағы маман тапшылығын жо­йып, біліктілікті арттыруға ықпал етпек.

Келесі кезекте Алматы облысы­ның энер­гетика және тұрғын үй-комму­нал­дық шаруашылық басқар­масының басшысы Е.Бердіханов жылыту маусымына дайындық аясындағы іс-шаралар мен қауіпсіздік ережелерін сақтау бо­йынша ақпараттандыру, түсіндіру және профилактикалық жұмыстар жүр­гізіліп жатқанын баяндады. Сон­дай-ақ газ тарату және газ желісі ұйым­дарының өкілдерімен кездесулер ұйым­дас­ты­рып, қысқа дайындық шаралары пы­сық­талғандығын атап өтті.

Бұдан кейін Алматы облысы ТЖД басшысы, полковник Асқар Той­шы­беков «Тұрғын үй секторындағы өрт қауіпсіздігін сақтау» тақырыбында баяндама жасады. Департамент басшы­сының мәлімдеуінше, биылғы 9 айда облыс аумағында 455 өрт тіркеліп, 17 адам қаза болған. Өрттен келген материалдық шығын – 57 млн 646 мың теңгені құраған.

Өрт қауіпсіздігі айлығы аясында ақпараттық-түсіндірме жұмыстары жүргізілгенін, әлеуметтік тапсырыс шеңберінде облыс халқының әлеуметтік осал тобына жататын 332 үйге 185 көміртотығын анықтау датчигі және 147 түтін детекторы орнатылғандығын алға тартты. 2019 жылдан бері өңірде 14 мың көміртегі тотығын анықтау датчигі орнатылған. Өртпен қатар, тұрмыстық газды пайдалануға байланысты жазатайым оқиғалар (газ-ауа қоспасының жарылуы, газ баллондарының жарылуы) өте өзекті болып тұрғанын айтты. Биыл тұрғын үй секторында тұрмыстық бал­лондарды пайдалануға байланыс­ты 6 төтенше жағдай тіркелген. Апат салдарынан 14 адам зардап шегіп, қаза тапқандары да бар. Қоғамда үлкен резонанс тудырған Талғар ауданындағы екі жағдай да кез келген адамды ойландырмай қоймайды. Ең ауыры, газдан келген қауіптен зардап шеккен 9 адамның 5-уі бала.

«Екі жеке тұрғын үйде болған жа­ры­лыстың себебі бір, ол – газ бал­лондары жарам­дылығының сай келмеуі. Осы оқи­ғалар бойынша тек­серіс жүргіздік. Отқа оранған үй­лер­де алдын алу ша­ра­лары жүр­гі­зіл­ме­ген. Өйткені ар­найы ма­мандар жоқ», деді Асқар Тойшыбеков.

Комиссия жұмысын қорытын­ды­­­­лаған облыс әкімінің орынбасары Нұржан Кеңесұлы алдағы қысқа да­йын­дық шараларын ширату, БМК орнату бойынша ұсыныс жасау, газ бен газ саласындағы талаптарды орындамаған тұрғындар үшін Әкімшілік-құқық бұзу­шылық туралы кодекстің нормаларын қолдана отырып, жауапкершілікті кү­шей­туді жүктеді. Баллондарда тұр­мыстық газ өткізуді жүзеге асыратын субъектілерге, сондай-ақ автогаз құю стансаларына тұрмыстық газ баллондарын құюға және биіктігі екі қабаттан асатын көппәтерлі тұрғын үйлерге тұрмыстық газ баллондарын сатуға тыйым салуды тапсырды. Баллондарға тұрмыстық газды өткізу кезінде бал­лонның редукторындағы резеңке ты­ғыз­да­ғыштарды ауыстыруды, газ баллондарын жеткізу кезінде жадынамаларды, тұрмыстық газды қауіпсіз пайдалану жөніндегі нұсқауларды тапсыра отырып, халыққа түсіндіру жұмыстарын жүргізу қажеттігін қадап тапсырды.

Төтенше жағдай болған Кеңдала ауылдық округінде 77 саяжай бар. Он­дағы халық саны – 17 300. Жалпы Талғар ауданындағы 48 елді мекеннің 32-сі газбен қамтылып, газдандыру деңгейі 66,7 пайызға жеткен. Бүгінгі күні 16 елді мекен газбен қамтылмаған, оның 12-не жобалық-сметалық құжат­та­масы әзірленіп жатыр. Ал қалған 4 елді мекенге ЖСҚ әзірлеу қажет. Кеңдала ауылындағы көгілдір отынның үйге кіруін зарыға күткен көппәтерлі тұрғын үйдің тұрғындары қыс айы таяған сайын «жылусыз қаламыз ба?» деген сары уайымдарын айтып, наразы­лық­тарын білдірген.

Жуырда аудан әкімі Танат Есен­кел­діұлы Кеңдала ауылындағы Смыков көшесіндегі тұрғын үйлерді газға қо­су үшін блокты-модульдік қазандық салу бойынша баспасөз өкілдерімен брифинг өткізді. Брифинг барысында әкім өткен жылдың желтоқсан айы­нан бас­тап «Талғар қаласы мен ау­данындағы көппәтерлі тұрғын үй­лерді жылумен қам­тамасыз ету үшін автономды блокты-модульдік газ қазандығын салу» 19 жобалық-сме­талық құжаттамасын әзірлеу бас­талғанын айтты. Оның ішінде Кең­дала ауылдық округіндегі аталған 5 үйді жылумен қамтамасыз ету үшін автономды блокты-модульдік газбен жұмыс істейтін қазандықтың құ­ры­лысы да бар. Жобалық-сметалық құ­жаттаманы әзірлеуді аяқтаудың жос­­­парланған мерзімі 2023 жылдың 30 қазаны, жобалық-сметалық құжат­таманы әзірлеу аяқталғаннан және мем­лекеттік ведомстводан тыс сарап­та­мадан өткеннен кейін жоғарыда атал­ған жобаны іске асыруға бюджеттік өтінім берілетіндігін айтқан аудан әкімі қаражат бөлінгеннен кейін құрылыс-монтаж жұмыстары 2024 жылдың нау­рыз айында басталатындығын мәлім­деді. Демек Кеңдала ауылындағы 124 пәтерлі 5 үйдің тұрғыны биыл қыста да от жағып, күл шығаруына тура келеді.

Жеке сектордың қатты отынға деген қажеттілігі аудан бойынша 82 мың тоннаны құрайды. Ауданда 1 көмір тұйығы және 2 отын базасы бар. Қазір көмір тапшылығы байқалмайды.

Алматы облысы