Сенат Ауғанстанға әскер жіберу туралы заң жобасын қабылдамады
Кеше Парламент Сенатының Төрағасы Қайрат Мәмидің төрағалық етуімен жоғарғы палатаның кезекті жалпы отырысы болды. Жалпы отырыстың күн тәртібіне қойылған мәселелер қарасы қомақты көрінді. Халықаралық келісімдерді ратификациялау жөніндегі 5 заңның жобасын және халықты әлеуметтік қорғау саласына қатысты заң жобасын қараған отырыста бір-біріне кереғар пікірлер де айтылды.
Алғашқы «Қазақстан Республикасы мен Халықаралық Қайта құру және даму банкі арасындағы Қарыз туралы келісімді (Техникалық және кәсіптік білім беруді жаңғырту жобасы) ратификациялау туралы», «Зияткерлік меншік құқықтарын сақтау және қорғау саласындағы бірыңғай реттеу қағидаттары туралы келісімді ратификациялау туралы» заң жобалары депутаттар тарапынан қолдау тауып, тез-ақ қабылданса, «Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы 1994 жылғы 10 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы «Байқоңыр» кешенін жалға беру шартына өзгеріс енгізу туралы хаттаманы ратификациялау туралы» заң жобасына келгенде алдыңғы жылдамдық шабандай берді.
Жоба бойынша бас комитет саналатын Заңнама және құқықтық мәселелер комитеті аталған жобаны қолдағанымен, Халықаралық қатынастар, қорғаныс және қауіпсіздік комитеті оны қабылдамау туралы ұсыныс айтты. Сенатор Б.Мұхамеджанов бұл келісім ережелері ғарыш айлағына жататын аумақта тұратын және жұмыс істейтін қазақстандықтар құқықтарының бұзылуына әкеліп соғатынын атап өтті. Ол Байқоңыр ғарыш айлағын жалға беру туралы алғашқы келісім жасалғаннан бері жалғасып келе жатқан көрінеді. Комитет төрағасы Қ.Сұлтанов: Біз Байқоңыр ғарыш айлағын жалға беріп отырмыз, ал келешекте осындай мәселе Ресей емес, басқа бір елмен арада туса не істейміз? Сонда олардың барлығына осы тәріздес заң қабылдаймыз ба деп Б.Мұхамеджановтың пікіріне қолдау көрсетті. Алайда, сенатор Б.Досманбетовтің пікірінше, ұсынылып отырған келісім ғарыш айлағындағы құқықтық мәселелерді шешуде ілгерілеуді білдіретін көрінеді. Пікірталастар соңынан сенаторлар заң жобасын қабылдаған жөн деп тапты.
«Кеден одағы шеңберіндегі даулар бойынша шаруашылық жүргізуші субъектілердің Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың Сотына жүгінуі және олар бойынша сот ісін жүргізу ерекшеліктері туралы шартты ратификациялау туралы» заң жобасын ратификациялағаннан соң сенаторлар талқылаған заң жобасы «Қазақстан Республикасы мен Солтүстік Атлант Шарты Ұйымы арасындағы Ауғанстандағы қауіпсіздікке жәрдемдесу халықаралық күштерінің қызметіне қатысу туралы ноталар алмасу нысанындағы келісімді ратификациялау туралы» заң жобасы болды.
Сенаторлар жалпы отырыста бұл заң жобасын қабылдамау туралы ойларын ортаға салды. Заң жобасы бойынша қосымша баяндама жасаған сенатор М.Алтынбаев біздің еліміздің Ауғанстанның ішкі тұрақтылығы мен қауіпсіздігіне, бейбіт өміріне гуманитарлық сипатта көмек беріп келе жатқанын атап өтті. Ауған жастарын оқыту үшін 50 миллион АҚШ доллары бөлініп, олар қазіргі кезде еліміздің жоо-ларында білім алып жатқанын айтқан сенатор палата комитетінің жобаны тұтастай қабылдамау жөніндегі және оны Мәжіліске қайтару туралы қорытындысын жеткізді. Ауғанстан туралы жобаны қолдамау туралы пікірге сенаторлар С.Жалмағамбетова мен Т.Симамбаев та қосылды.
Талқылау қорытындысы бойынша бұл заң жобасын тұтастай қабылдамау және оны Парламент Мәжілісіне қайтару туралы шешім қабылданды.
Жалпы отырыста күн тәртібіне шығарылған басқа бірқатар заң жобаларын тиісті талқылаулардан кейін мақұлдаған жөн деген шешімдер алынды. Екі заң жобасы Парламент палаталарының арасындағы келіспеушіліктерді еңсеру жөніндегі келісу комиссиясының ұсыныстары бойынша қабылданды.
Отырыста депутаттар «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне халыққа қызмет көрсету орталықтарының мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасы бойынша Парламент палаталарының арасындағы келіспеушіліктерді еңсеру жөніндегі келісу комиссиясының құрамына өз әріптестерін сайлады.
Анар ТӨЛЕУХАНҚЫЗЫ.