1 қыркүйек – Білім күні
МЕКТЕП – КЕМЕ, БІЛІМ – ТЕҢІЗ
Қасым АМАНЖОЛОВ
Мемлекеттігіміздің тұғырын бекітіп, алдағы бағыт-бағдарын, кемел келешегін дәйектеп берген Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Біз Қазақстанды әлемдік деңгейдегі білім орталығына айналдыруымыз керек» деген еді. Білім мен білігі, сауаты мен санасы биіктен табылған елдердің өрісі кең, өркені мықты болатынын көріп, біліп отырмыз. Мемлекет басшысы осыны басшылыққа алып, тәуелсіздіктің алғашқы жылдарынан бастап-ақ оқу ісіне ерекше көңіл аударып, қиын тұстарда да қаржыдан қысқан жоқ. Соның нәтижесінде, Отанымыздағы сан-салалы білім жүйесі әлемдік стандартқа сай дамып келеді. Міне, ұлт үшін мерекелердің мерекесі, Қазақ елі үшін қасиеті де, қадірі бөлек Тәуелсіздігіміздің 20 жылдығын атап өтетін тұста жаңа оқу жылын қарсы алып отырмыз. Таяуда өткен мұғалімдер форумында Білім және ғылым министрі Бақытжан Жұмағұлов ел білімінің бүгіні мен болашағы туралы жан-жақты баяндаған болатын. Ең бастысы, алдағы онжылдықта түбегейлі жаңа білім сапасына қол жеткізу керектігін, «Адамның адамшылығы жақсы ұстаздан болады» деп ұлы Абай айтқандай, бұл тікелей мұғалімдерге қатысты деген. Алдағы бес жылда 120 мың мұғалім қайта дайындықтан өтетінін, соның нәтижесінде, жаңа біліктілік туралы сертификаттар берілетінін тілге тиек еткен. Сол секілді білім беру қызметінің сапасын бақылау, 12 жылдық оқытуға көшу, алдағы жылдары салынатын мектеп ғимараттары, жоғары оқу орындары, техникалық және кәсіптік білім сапасы жайлы да ой өрбіткен еді. Біз бүгін Білім күніне орай, әралуан тақырыптардағы мақалалар топтамасымен, отандық білім беру ісінің даму барысы туралы деректерді оқырмандарға ұсынып отырмыз.
* * *
ДЕРЕК ПЕН ДӘЙЕК
Биылғы 1 шілдеден бастап мұғалімдердің еңбекақысы 30 пайызға өссе, 1 қыркүйектен жоғары категориялары бар мұғалімдер біліктілігі үшін лауазымдық жалақысына 100 пайыз көлемде қосымша ақы алатын болады. Бұған бюджеттен 5,3 миллиард теңге бөлінген.
* * *
Еліміз бойынша жаңа оқу жылында мектептерде 279,4 мыңға жуық педагог жұмыс бастайды. Педагог кадрларға қажеттілік 2714 адамды құрайды екен. Әсіресе Алматы, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан облыстарының мектептерінде маман тапшылығы сезілуде.
* * *
Білім күні Отанымыз бойынша 2,5 миллионнан астам оқушыға 7741 мектеп есігін ашады. Бірінші сыныпқа 260 мың бала барады.
* * *
Қазір елімізде 6960 мектепке дейінгі ұйым болса, оның 2483-і балабақша, 4477-сі шағын орталықтар екен. Онда 480 мың бала тәрбиеленуде.
* * *
Тәуелсіздік жылдары ішінде Отанымызда 780 мектеп пайдалануға беріліп, 4 ауысыммен сабақ беру мүлде тоқтап, 3 ауысымды мектептер 76 бірлікке қысқарған. «100 мектеп» жобасы бойынша 104 мектеп салынып, пайдалануға берілген.
* * *
Қазір елімізде «Назарбаев зияткерлік мектептері» мен «Назарбаев университеті» отандық мектептер мен жоғары оқу орындарының үлгісіне айналып, әлемдік стандартқа сай қызмет көрсетуде. Бүгінде еліміз бойынша 6 зияткерлік мектеп жұмыс істеп жатыр. Онда физика-математика, химия-биология бағыты бойынша 3700-ден аса оқушы білім алуда.
* * *
Еліміз бойынша 4,5 миллион адам білім алуда. Оларға 414,5 мың педагог дәріс оқып, тәрбие беруде.
* * *
Елбасының тапсырмасы бойынша, «Жас Ұлан» және «Жас қыран» ұйымдары құрылды. «Жас қыран» кіші буынына 1-4 сынып, ал «Жас Ұлан» ұйымына 5-9 сынып оқушылары кіреді. Бұл ұйымдарға қабылдау салтанаты 1 қыркүйек күні болады.
* * *
«Дипломмен – ауылға» жобасының шеңберінде 12 мың маман еліміздегі ауылдық мекендерде жұмыс істеуге бел буған. Олардың 2 мыңнан астамы тұрғын үй алу үшін 1,9 млрд. теңге көлемінде пайызсыз несие алған.
___________________________
ТАЛПЫНЫС БАРДА ТАБЫС БАР
Жаңа басталғалы отырған оқу жылы ел өміріндегі маңызды оқиға – «2011 жылды Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 20 жылдығы» деп жариялаған тарихи кезеңмен тұспа-тұс келіп отыр.
Еліміздің даму бағыты мен келешегінің көкжиегін көре білген Елбасымыз Н.Ә. Назарбаевтың бастамасымен қабылданған стратегиялық бағдарламалар Қазақ елі батыс пен шығыстың басын қосқан іргелі өркениет орталығына айналғанын ерекше мақтан етеміз. Тәуелсіз еліміздің болашағы – бүгінгі мектеп оқушылары десек, Президент жыл сайынғы Қазақстан халқына жолдаған Жолдауларында білім беру мәселесіне ерекше басымдықтар беріп, «Сапалы білім беру – Қазақстанның индустриялық-инновациялық дамуының негізі» екендігін атап көрсетті.
Осындай игі мақсаттарды жүзеге асыру үшін қабылданған «Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын» орындау – білім беру жүйесін дамытудың шешуші кезеңі болмақ.
Өткен оқу жылында Үкімет пен облыс әкімдігінің тікелей қолдауы және қамқорлығымен білім мекемелерінің материалдық-техникалық базасы жақсарды, 4 мектептің жаңа ғимараты салынып, пайдалануға берілді. Биылғы оқу жылында 3 білім ұясының жаңа үйі бой көтеріп, 2 мектепте қосымша сынып бөлмелері оқушыларға есік ашты.
2011 жылы жергілікті бюджет есебінен 40 білім нысанының күрделі жөндеу жұмыстарына 1 млрд. 866 млн. 616 мың теңге бөлінген. Оның ішінде 27 мектептің күрделі жөндеу жұмыстарына 1 млрд. 64 млн. 942 мың теңге қарастырылып, 6 мектептің шатыры, 13 мектептің жылу жүйесі, 1 мектептің спорт залы, 6 мектептің ғимараты, 1 мектептің электр жүйесі күрделі жөндеуден өтті. Сондай-ақ, 373 млн. 567 мың теңгеге 202 білім нысанына, оның ішінде 159 мектепке ағымдағы жөндеу жұмыстары жүргізілді. Өткен оқу жылында 60 оқушымыз түрлі республикалық, халықаралық білім, спорт, өнер байқауларында жүлдегер атанып, 86 медальді иеленіп, облыс абыройын асқақтатты. Республикалық пән олимпиадасында облыс командасы жүлделі 2-ші орынды жеңіп алып, еліміздегі «Ең үздік команда» деп танылды. Дарынды ер балаларға арналған қазақ-түрік мектеп-интернаты мен облыстық «Дарын» мектеп-интернаты «Ең үздік олимпиада» мектебі атанды. Отандық ғылыми жоба жарысында командалық есепте 3-ші жүлделі орынға қол жеткіздік. Жыл өткен сайын дарынды шәкірттеріміздің халықаралық, әлем олимпиадалары мен ғылыми жарыстардағы жетістіктері арта түсуде. Былтыр дүбірлі жарыстарда 18 медальді иеленсек, биылғы жылдың 7 айында ол көрсеткіш 19 медальге жетті. Дарынды шәкірттеріміздің бұл еңбегін ерекше атап өткім келеді. Әсіресе, Түркияның Анкара қаласында химия пәнінен өткен әлемдік олимпиададан алтын медальмен оралған 11 сынып оқушысы Абылай Шахизадаев, физика пәнінен Тайландта болған халықаралық олимпиаданың алтын медалінің иегерлері Қайсарбек Өмірзақов пен Нұржас Айдынов, биология пәнінен Тайваньда өткен халықаралық олимпиаданың қола жүлдегері Ернар Тұрсынбай, шахматтан Польшада өткен әлем чемпионатының жүлдегері, 3-ші сынып оқушысы Әнел Алтайбек облыс абыройын асқақтатса, жас музыканттардың республикалық 45-ші байқауында Айя Габбасованың бас жүлдені алуы ұстаздар еңбегінің ақталғаны деп білемін. Дарынды шәкіртті талантты ұстаз тәрбиелейді десек, сондай ұстаздар қатарында Н.Володько, М.Орынбаева, М.Айтбаева, т.б. бар
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту білім саласының ең басты бағыттарының бірі екені белгілі. 2010 жылдың мамыр айында қабылданған «Балапан» мемлекеттік бағдарламасы аясында 6870 бала мектепке дейінгі тәрбиемен қамтылды. Жыл басында Тараз қаласы «Астана» шағын ауданынан 280 орындық жаңа балабақша құрылысы салынып, пайдалануға берілсе, үстіміздегі жылы Қордай, Меркі аудандарында 2 балабақшаның құрылысы жүргізіліп, облыстық бюджет есебінен 286 млн. теңгеге 1630 орындық 14 балабақша ғимараттары салынып, 6 балабақшаға күрделі жөндеу жұмыстары атқарылды. Оқушылардың жазғы демалысы да жақсы өтті деуге болады. Бұл салаға 2010 жылы 362,0 млн. теңге қарастырылса, 2011 жылы 480659,0 млн. теңге бөлінді.
Жасөспірімдердің сабақтан бос уақытын тиімді пайдалану бүгінгі күні ең өзекті мәселелерінің бірі. Мектептен тыс мекемелерде 20720 бала қосымша білім алса, 32 балалар мен жасөспірімдер спорт мектептерінде 14591 ұл мен қыз спортпен айналысуда.
«Ұстаз болу – өз уақытыңды аямау, басқаның бақытын аялау» дейді Жан-Жак Руссо. Сол ұстаз мәртебесін көтеру үлкен міндет. Бұл орайда, Елбасының ерекше қолдауымен мұғалімдер айлығы жыл сайын өсіп отыр. Ендігі жерде ұстаз біліктілігіне қарай базалық лауазымдық жалақысына қосымша ақы төленеді. Бұл айтулы қамқорлық деп білеміз. Қамқорлыққа сай қызмет ету бәрімізге парыз.
Сұлушаш ҚҰРМАНБЕКОВА, Жамбыл облысы білім басқармасының бастығы.
* * *
РАХМЕТ!
Бір жолы Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев: «Біз мұғалім мамандығының беделі мен абыройын қайтаруға міндеттіміз» деген еді. Мемлекет басшысы қандай қиын кезеңдерде де төзімділік танытып, елдің болашағы саналатын жас ұрпаққа білім беріп, тәрбие үйретіп жүрген ұстаздар қауымының беделін арттырып, абыройын асыру жолындағы игілікті істерге өзі тікелей ұйытқы болумен келеді. Соның бір дәлелі мұғалімдер айлығын жыл сайын өсіріп отыруы дер едік. Биыл да сол үрдіс жалғасын тапты. 1 шілдеден бастап ұстаздардың жалақысы 30 пайызға көтерілсе, 1 қыркүйектен мұғалімдер мен техникалық және кәсіптік ұйым шеберлерінің біліктілігіне қарай базалық лауазымдық жалақысы 100 пайызға көбейтілді. Осыны жоғары көңіл күймен қабылдаған Отанымыздың мұғалімдері бұл Елбасының жүргізіп отырған саясатының жемісі деп бағалап, өздерінің ілтипаттарын білдіруде.
БҰЛ – ҰСТАЗ ЕҢБЕГІН БАҒАЛАУ
Ұлы жазушы Мұхтар Әуезов «Ұстаздық – ұлы нәрсе» деп еді. Шынында, ата-анамен қатар жүріп, ұрпақ тәрбиелеу оңай болмаса керек. Мұны мен бүкіл саналы ғұмырымды ұстаздық қызметке арнағандықтан жақсы білемін. Біз бір кездері кеңестік кеңістікте өмір сүрдік. КСРО-ны отанымыз дедік. Мәскеуге барсақ, соны мәртебе санадық. Қазір, тәубе, Тәуелсіздіктің арқасында төрткүл дүниені шарлап жүрміз. Қазақты, Қазақ елінің Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевты әлем таныды. Азуын айға білегендермен иығымыз теңесіп, сөзіміз жарасып келеді. Мен осыларды айта отырып, ана бір жылдардағы қиындық кезінде мұғалім беделінің түсіп кеткенін, енді соны қалпына келтіру ісінде атқарылып жатқан жұмыстарға дән ризалығымды, оған Президенттің бастамашы болып отырғанын жеткізгім келеді. Міне, бір жылдың ішінде айлығымыз екі рет өсіп отыр. Бұған тағы бір қосарым, жаңадан қабылданған Мемлекеттік білім бағдарламасында көрсетілгендей, 2015 жылға қарай педагогтардың орташа жалақысын жеке сектордағы еңбекақыға теңестіру көзделген. Бұл қазіргімен салыстырғанда екі немесе үш есеге өседі дегенді білдіреді. Ал мына 100 пайыздық үстеме соның бастамасы деп есептеймін.
Қанипа БІТІБАЕВА, КСРО Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, Қазақстанның еңбек сіңірген мұғалімі.
Шығыс Қазақстан облысы.
* * *
ЕЛОРДАЛЫҚТАР ДА ДӘН РИЗА
Шағын ғана елді мекендей қаланың аумағынан астана тұрғызып, әлем жұртшылығына танылған Отанымыздың елдік жолындағы қол жеткен жетістіктері Елбасының сарабдал саясатының жемісі дер едім. Бір кездері Ақмолада санаулы ғана мектептер болса, қазір білім ұялары 70-ке таяп қалды. Қазақ мектебі жалғыз еді. Ол да көбейді. Тәуелсіз еліміздің, елорданың гүлденуіне, жас ұрпақтың саналы да салиқалы болып өсуіне өздерінің үлесін қосып жүрген мұғалімдер Президенттің тікелей тапсырмасымен 1 қыркүйектен бастап жоғары санатты ұстаздар қауымының айлығы 100 пайыз өсетінін ерекше қуанышпен қабылдап отыр. Мұндай қамқорлық мұғалімдердің әл-ауқатын көтеруге, отбасылық жағдайын жақсартуға септігін тигізері сөзсіз. Мен жетекшілік етіп отырған мектеп ұжымының озат мұғалімдері қазір қосылатын айлыққа қажет құжаттарын әзірлеу үстінде.
Ербол ІСЛӘМҰЛЫ, Астана қаласындағы Ә.Марғұлан атындағы №40 қазақ орта мектебінің директоры.
Астана.
* * *
БЕЙНЕТТІҢ ЗЕЙНЕТІ ДЕП БІЛЕМІЗ
Шарапаты мол іс кімнің де болса көңілін марқайтады, мерейін өсіреді, мәртебесін арттырады. Елбасының атқарып жатқан жұмысын біз жақсы білеміз. Жыл сайын Президент өз Жолдауында білім саласының қызметкерлеріне ерекше назар аударып, айлық өсіру жөнінде нақты тапсырма беріп, оны тиісті орындар бұлжытпай атқартып келеді. Шыны керек, ана бір жылдары мұғалім десе көп жұрт олқы көзқараспен қарайтын еді. Соның әсерінен бе педагог болуға талпынған жастар да азайып кеткен. Қазір олай емес. Алдымызда білім алып жүрген шәкірттеріміздің арасынан ізімізді басып, ісімізді жалғастырсақ деген ұл мен қыз шыға бастады. Мұның бәрі мұғалім беделінің артқанын көрсетеді. Ал күні ертеңнен бастап білікті ұстаздардың айлығының өсуі бізге жасалған қамқорлық қана емес, ұрпаққа көрсетілген шарапат деп білемін. Бұл үшін біз Мемлекет басшысына рахметімізді айтуға тиістіміз.
Жұлдыз НҰРЛЫХАНОВА, Жаңа Шамалған кентіндегі Ы.Алтынсарин атындағы мектептің мұғалімі.
Алматы облысы.
МЕКТЕП – КЕМЕ, БІЛІМ – ТЕҢІЗ
Қасым АМАНЖОЛОВ
Мемлекеттігіміздің тұғырын бекітіп, алдағы бағыт-бағдарын, кемел келешегін дәйектеп берген Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Біз Қазақстанды әлемдік деңгейдегі білім орталығына айналдыруымыз керек» деген еді. Білім мен білігі, сауаты мен санасы биіктен табылған елдердің өрісі кең, өркені мықты болатынын көріп, біліп отырмыз. Мемлекет басшысы осыны басшылыққа алып, тәуелсіздіктің алғашқы жылдарынан бастап-ақ оқу ісіне ерекше көңіл аударып, қиын тұстарда да қаржыдан қысқан жоқ. Соның нәтижесінде, Отанымыздағы сан-салалы білім жүйесі әлемдік стандартқа сай дамып келеді. Міне, ұлт үшін мерекелердің мерекесі, Қазақ елі үшін қасиеті де, қадірі бөлек Тәуелсіздігіміздің 20 жылдығын атап өтетін тұста жаңа оқу жылын қарсы алып отырмыз. Таяуда өткен мұғалімдер форумында Білім және ғылым министрі Бақытжан Жұмағұлов ел білімінің бүгіні мен болашағы туралы жан-жақты баяндаған болатын. Ең бастысы, алдағы онжылдықта түбегейлі жаңа білім сапасына қол жеткізу керектігін, «Адамның адамшылығы жақсы ұстаздан болады» деп ұлы Абай айтқандай, бұл тікелей мұғалімдерге қатысты деген. Алдағы бес жылда 120 мың мұғалім қайта дайындықтан өтетінін, соның нәтижесінде, жаңа біліктілік туралы сертификаттар берілетінін тілге тиек еткен. Сол секілді білім беру қызметінің сапасын бақылау, 12 жылдық оқытуға көшу, алдағы жылдары салынатын мектеп ғимараттары, жоғары оқу орындары, техникалық және кәсіптік білім сапасы жайлы да ой өрбіткен еді. Біз бүгін Білім күніне орай, әралуан тақырыптардағы мақалалар топтамасымен, отандық білім беру ісінің даму барысы туралы деректерді оқырмандарға ұсынып отырмыз.
* * *
ДЕРЕК ПЕН ДӘЙЕК
Биылғы 1 шілдеден бастап мұғалімдердің еңбекақысы 30 пайызға өссе, 1 қыркүйектен жоғары категориялары бар мұғалімдер біліктілігі үшін лауазымдық жалақысына 100 пайыз көлемде қосымша ақы алатын болады. Бұған бюджеттен 5,3 миллиард теңге бөлінген.
* * *
Еліміз бойынша жаңа оқу жылында мектептерде 279,4 мыңға жуық педагог жұмыс бастайды. Педагог кадрларға қажеттілік 2714 адамды құрайды екен. Әсіресе Алматы, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан облыстарының мектептерінде маман тапшылығы сезілуде.
* * *
Білім күні Отанымыз бойынша 2,5 миллионнан астам оқушыға 7741 мектеп есігін ашады. Бірінші сыныпқа 260 мың бала барады.
* * *
Қазір елімізде 6960 мектепке дейінгі ұйым болса, оның 2483-і балабақша, 4477-сі шағын орталықтар екен. Онда 480 мың бала тәрбиеленуде.
* * *
Тәуелсіздік жылдары ішінде Отанымызда 780 мектеп пайдалануға беріліп, 4 ауысыммен сабақ беру мүлде тоқтап, 3 ауысымды мектептер 76 бірлікке қысқарған. «100 мектеп» жобасы бойынша 104 мектеп салынып, пайдалануға берілген.
* * *
Қазір елімізде «Назарбаев зияткерлік мектептері» мен «Назарбаев университеті» отандық мектептер мен жоғары оқу орындарының үлгісіне айналып, әлемдік стандартқа сай қызмет көрсетуде. Бүгінде еліміз бойынша 6 зияткерлік мектеп жұмыс істеп жатыр. Онда физика-математика, химия-биология бағыты бойынша 3700-ден аса оқушы білім алуда.
* * *
Еліміз бойынша 4,5 миллион адам білім алуда. Оларға 414,5 мың педагог дәріс оқып, тәрбие беруде.
* * *
Елбасының тапсырмасы бойынша, «Жас Ұлан» және «Жас қыран» ұйымдары құрылды. «Жас қыран» кіші буынына 1-4 сынып, ал «Жас Ұлан» ұйымына 5-9 сынып оқушылары кіреді. Бұл ұйымдарға қабылдау салтанаты 1 қыркүйек күні болады.
* * *
«Дипломмен – ауылға» жобасының шеңберінде 12 мың маман еліміздегі ауылдық мекендерде жұмыс істеуге бел буған. Олардың 2 мыңнан астамы тұрғын үй алу үшін 1,9 млрд. теңге көлемінде пайызсыз несие алған.
___________________________
ТАЛПЫНЫС БАРДА ТАБЫС БАР
Жаңа басталғалы отырған оқу жылы ел өміріндегі маңызды оқиға – «2011 жылды Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 20 жылдығы» деп жариялаған тарихи кезеңмен тұспа-тұс келіп отыр.
Еліміздің даму бағыты мен келешегінің көкжиегін көре білген Елбасымыз Н.Ә. Назарбаевтың бастамасымен қабылданған стратегиялық бағдарламалар Қазақ елі батыс пен шығыстың басын қосқан іргелі өркениет орталығына айналғанын ерекше мақтан етеміз. Тәуелсіз еліміздің болашағы – бүгінгі мектеп оқушылары десек, Президент жыл сайынғы Қазақстан халқына жолдаған Жолдауларында білім беру мәселесіне ерекше басымдықтар беріп, «Сапалы білім беру – Қазақстанның индустриялық-инновациялық дамуының негізі» екендігін атап көрсетті.
Осындай игі мақсаттарды жүзеге асыру үшін қабылданған «Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын» орындау – білім беру жүйесін дамытудың шешуші кезеңі болмақ.
Өткен оқу жылында Үкімет пен облыс әкімдігінің тікелей қолдауы және қамқорлығымен білім мекемелерінің материалдық-техникалық базасы жақсарды, 4 мектептің жаңа ғимараты салынып, пайдалануға берілді. Биылғы оқу жылында 3 білім ұясының жаңа үйі бой көтеріп, 2 мектепте қосымша сынып бөлмелері оқушыларға есік ашты.
2011 жылы жергілікті бюджет есебінен 40 білім нысанының күрделі жөндеу жұмыстарына 1 млрд. 866 млн. 616 мың теңге бөлінген. Оның ішінде 27 мектептің күрделі жөндеу жұмыстарына 1 млрд. 64 млн. 942 мың теңге қарастырылып, 6 мектептің шатыры, 13 мектептің жылу жүйесі, 1 мектептің спорт залы, 6 мектептің ғимараты, 1 мектептің электр жүйесі күрделі жөндеуден өтті. Сондай-ақ, 373 млн. 567 мың теңгеге 202 білім нысанына, оның ішінде 159 мектепке ағымдағы жөндеу жұмыстары жүргізілді. Өткен оқу жылында 60 оқушымыз түрлі республикалық, халықаралық білім, спорт, өнер байқауларында жүлдегер атанып, 86 медальді иеленіп, облыс абыройын асқақтатты. Республикалық пән олимпиадасында облыс командасы жүлделі 2-ші орынды жеңіп алып, еліміздегі «Ең үздік команда» деп танылды. Дарынды ер балаларға арналған қазақ-түрік мектеп-интернаты мен облыстық «Дарын» мектеп-интернаты «Ең үздік олимпиада» мектебі атанды. Отандық ғылыми жоба жарысында командалық есепте 3-ші жүлделі орынға қол жеткіздік. Жыл өткен сайын дарынды шәкірттеріміздің халықаралық, әлем олимпиадалары мен ғылыми жарыстардағы жетістіктері арта түсуде. Былтыр дүбірлі жарыстарда 18 медальді иеленсек, биылғы жылдың 7 айында ол көрсеткіш 19 медальге жетті. Дарынды шәкірттеріміздің бұл еңбегін ерекше атап өткім келеді. Әсіресе, Түркияның Анкара қаласында химия пәнінен өткен әлемдік олимпиададан алтын медальмен оралған 11 сынып оқушысы Абылай Шахизадаев, физика пәнінен Тайландта болған халықаралық олимпиаданың алтын медалінің иегерлері Қайсарбек Өмірзақов пен Нұржас Айдынов, биология пәнінен Тайваньда өткен халықаралық олимпиаданың қола жүлдегері Ернар Тұрсынбай, шахматтан Польшада өткен әлем чемпионатының жүлдегері, 3-ші сынып оқушысы Әнел Алтайбек облыс абыройын асқақтатса, жас музыканттардың республикалық 45-ші байқауында Айя Габбасованың бас жүлдені алуы ұстаздар еңбегінің ақталғаны деп білемін. Дарынды шәкіртті талантты ұстаз тәрбиелейді десек, сондай ұстаздар қатарында Н.Володько, М.Орынбаева, М.Айтбаева, т.б. бар
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту білім саласының ең басты бағыттарының бірі екені белгілі. 2010 жылдың мамыр айында қабылданған «Балапан» мемлекеттік бағдарламасы аясында 6870 бала мектепке дейінгі тәрбиемен қамтылды. Жыл басында Тараз қаласы «Астана» шағын ауданынан 280 орындық жаңа балабақша құрылысы салынып, пайдалануға берілсе, үстіміздегі жылы Қордай, Меркі аудандарында 2 балабақшаның құрылысы жүргізіліп, облыстық бюджет есебінен 286 млн. теңгеге 1630 орындық 14 балабақша ғимараттары салынып, 6 балабақшаға күрделі жөндеу жұмыстары атқарылды. Оқушылардың жазғы демалысы да жақсы өтті деуге болады. Бұл салаға 2010 жылы 362,0 млн. теңге қарастырылса, 2011 жылы 480659,0 млн. теңге бөлінді.
Жасөспірімдердің сабақтан бос уақытын тиімді пайдалану бүгінгі күні ең өзекті мәселелерінің бірі. Мектептен тыс мекемелерде 20720 бала қосымша білім алса, 32 балалар мен жасөспірімдер спорт мектептерінде 14591 ұл мен қыз спортпен айналысуда.
«Ұстаз болу – өз уақытыңды аямау, басқаның бақытын аялау» дейді Жан-Жак Руссо. Сол ұстаз мәртебесін көтеру үлкен міндет. Бұл орайда, Елбасының ерекше қолдауымен мұғалімдер айлығы жыл сайын өсіп отыр. Ендігі жерде ұстаз біліктілігіне қарай базалық лауазымдық жалақысына қосымша ақы төленеді. Бұл айтулы қамқорлық деп білеміз. Қамқорлыққа сай қызмет ету бәрімізге парыз.
Сұлушаш ҚҰРМАНБЕКОВА, Жамбыл облысы білім басқармасының бастығы.
* * *
РАХМЕТ!
Бір жолы Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев: «Біз мұғалім мамандығының беделі мен абыройын қайтаруға міндеттіміз» деген еді. Мемлекет басшысы қандай қиын кезеңдерде де төзімділік танытып, елдің болашағы саналатын жас ұрпаққа білім беріп, тәрбие үйретіп жүрген ұстаздар қауымының беделін арттырып, абыройын асыру жолындағы игілікті істерге өзі тікелей ұйытқы болумен келеді. Соның бір дәлелі мұғалімдер айлығын жыл сайын өсіріп отыруы дер едік. Биыл да сол үрдіс жалғасын тапты. 1 шілдеден бастап ұстаздардың жалақысы 30 пайызға көтерілсе, 1 қыркүйектен мұғалімдер мен техникалық және кәсіптік ұйым шеберлерінің біліктілігіне қарай базалық лауазымдық жалақысы 100 пайызға көбейтілді. Осыны жоғары көңіл күймен қабылдаған Отанымыздың мұғалімдері бұл Елбасының жүргізіп отырған саясатының жемісі деп бағалап, өздерінің ілтипаттарын білдіруде.
БҰЛ – ҰСТАЗ ЕҢБЕГІН БАҒАЛАУ
Ұлы жазушы Мұхтар Әуезов «Ұстаздық – ұлы нәрсе» деп еді. Шынында, ата-анамен қатар жүріп, ұрпақ тәрбиелеу оңай болмаса керек. Мұны мен бүкіл саналы ғұмырымды ұстаздық қызметке арнағандықтан жақсы білемін. Біз бір кездері кеңестік кеңістікте өмір сүрдік. КСРО-ны отанымыз дедік. Мәскеуге барсақ, соны мәртебе санадық. Қазір, тәубе, Тәуелсіздіктің арқасында төрткүл дүниені шарлап жүрміз. Қазақты, Қазақ елінің Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевты әлем таныды. Азуын айға білегендермен иығымыз теңесіп, сөзіміз жарасып келеді. Мен осыларды айта отырып, ана бір жылдардағы қиындық кезінде мұғалім беделінің түсіп кеткенін, енді соны қалпына келтіру ісінде атқарылып жатқан жұмыстарға дән ризалығымды, оған Президенттің бастамашы болып отырғанын жеткізгім келеді. Міне, бір жылдың ішінде айлығымыз екі рет өсіп отыр. Бұған тағы бір қосарым, жаңадан қабылданған Мемлекеттік білім бағдарламасында көрсетілгендей, 2015 жылға қарай педагогтардың орташа жалақысын жеке сектордағы еңбекақыға теңестіру көзделген. Бұл қазіргімен салыстырғанда екі немесе үш есеге өседі дегенді білдіреді. Ал мына 100 пайыздық үстеме соның бастамасы деп есептеймін.
Қанипа БІТІБАЕВА, КСРО Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, Қазақстанның еңбек сіңірген мұғалімі.
Шығыс Қазақстан облысы.
* * *
ЕЛОРДАЛЫҚТАР ДА ДӘН РИЗА
Шағын ғана елді мекендей қаланың аумағынан астана тұрғызып, әлем жұртшылығына танылған Отанымыздың елдік жолындағы қол жеткен жетістіктері Елбасының сарабдал саясатының жемісі дер едім. Бір кездері Ақмолада санаулы ғана мектептер болса, қазір білім ұялары 70-ке таяп қалды. Қазақ мектебі жалғыз еді. Ол да көбейді. Тәуелсіз еліміздің, елорданың гүлденуіне, жас ұрпақтың саналы да салиқалы болып өсуіне өздерінің үлесін қосып жүрген мұғалімдер Президенттің тікелей тапсырмасымен 1 қыркүйектен бастап жоғары санатты ұстаздар қауымының айлығы 100 пайыз өсетінін ерекше қуанышпен қабылдап отыр. Мұндай қамқорлық мұғалімдердің әл-ауқатын көтеруге, отбасылық жағдайын жақсартуға септігін тигізері сөзсіз. Мен жетекшілік етіп отырған мектеп ұжымының озат мұғалімдері қазір қосылатын айлыққа қажет құжаттарын әзірлеу үстінде.
Ербол ІСЛӘМҰЛЫ, Астана қаласындағы Ә.Марғұлан атындағы №40 қазақ орта мектебінің директоры.
Астана.
* * *
БЕЙНЕТТІҢ ЗЕЙНЕТІ ДЕП БІЛЕМІЗ
Шарапаты мол іс кімнің де болса көңілін марқайтады, мерейін өсіреді, мәртебесін арттырады. Елбасының атқарып жатқан жұмысын біз жақсы білеміз. Жыл сайын Президент өз Жолдауында білім саласының қызметкерлеріне ерекше назар аударып, айлық өсіру жөнінде нақты тапсырма беріп, оны тиісті орындар бұлжытпай атқартып келеді. Шыны керек, ана бір жылдары мұғалім десе көп жұрт олқы көзқараспен қарайтын еді. Соның әсерінен бе педагог болуға талпынған жастар да азайып кеткен. Қазір олай емес. Алдымызда білім алып жүрген шәкірттеріміздің арасынан ізімізді басып, ісімізді жалғастырсақ деген ұл мен қыз шыға бастады. Мұның бәрі мұғалім беделінің артқанын көрсетеді. Ал күні ертеңнен бастап білікті ұстаздардың айлығының өсуі бізге жасалған қамқорлық қана емес, ұрпаққа көрсетілген шарапат деп білемін. Бұл үшін біз Мемлекет басшысына рахметімізді айтуға тиістіміз.
Жұлдыз НҰРЛЫХАНОВА, Жаңа Шамалған кентіндегі Ы.Алтынсарин атындағы мектептің мұғалімі.
Алматы облысы.
