Осыған орай Алматы қаласындағы Ұлттық кітапханада, Ермек Тұрсыновтың киноклубында Мәдениет және спорт министрлігінің тапсырысы бойынша Ш.Айманов атындағы «Қазақфильм» АҚ түсірген деректі фильмнің тұсаукесері өтті.
Алтын саусақты, ағаштан түйін түйген шебердің бірегей есімі қазақ өнерінде алабөтен аталып қана қоймай, ұлтымыздың жойылып бара жатқан дәстүрлі қолданбалы өнерін қайта жаңғыртқан еңбегіне әлі талай ұрпақтың тәнті болатыны сөзсіз. Күні бүгінге дейін бірқатар көркем, деректі фильмдердің авторы болып үлгерген фильмнің режиссері Мірғалым Есіркепов кейіпкерін кездейсоқ таңдамаған. Фильмнің «Ұста» деген атауының өзі тар заманның шеңберінің ішінде жүрсе де қазақтың ұмытыла бастаған, қолданыстан қалып бара жатқан қолөнеріне қанатты қиялымен жан бітіріп, сақтап қалуға тырысқан ұлтжанды ұл Дәркембай Шоқпарұлы екенін айна-қатесіз тұспалдайды. Режиссердің шоқтығы биік қолөнер шеберлерінің құпия сырын меңгерген Дәркембай секілді дара өнер иесінің болмысын терең білетін танымы жаңа туындысында жан-жақты танылады.
– Мен Дәркембай Шоқпарұлының тұлғалық бейнесін тереңінен танығым келді. Сондықтан да осы фильмді түсіремін деп шештім. Ол кісіні зерттей келе, ол – алдына қойған мақсатына жету үшін тайғанақтамайтын, батыл әрі ақжарқын адам екенін білдім. Оның бар мақсаты – бойындағы талантын игеріп көрсету, оны дамыту ғана емес, сонымен бірге ұлттық өнер мен дәстүрді шәкірттеріне, ізбасар ұсталарға үйрету еді. Кеңес заманынан бері сәндік-қолданбалы өнеріне тиісті көңіл бөлінбей келеді, әрдайым бейнелеу өнерінің жас саласы ретінде ғана қарастырылады. Менің бірінші мамандығым – қолданбалы өнер суретшісі. Сондықтан да, Дәркембай ұстаның жұмыстары маған жақын, – дейді режиссер Мірғалым Есіркепов.
«Ұста» деректі фильмі өткен жылдың соңына қарай өндіріске жіберілген. Фильмнің түсірілімдері Алматы облысының Ақши ауылында өткен. Дәркембай Шоқпарұлы өмірінің соңына дейін осы ауылда тұрған және өз шеберханасын ашқан. Ақши ауылында Дәркембай Шоқпарұлы атындағы қолөнер музейі орналасқан. Музейді 2010 жылы шебердің ұлы ашқан. Сондай-ақ, түсірілімдер Дәркембай Шоқпарұлы туып-өскен Еңбекшіқазақ ауданындағы Казатком ауылында да өтті.
Мәдени іс-шараға Дәркембай Шоқпарұлының туыстары мен жақындары, көзкөрген замандастары мен шәкірттері, фильмнің түсіру тобы мен «Қазақфильм» киностудиясының өкілдері қатысты.
Айгүл АХАНБАЙҚЫЗЫ,
«Егемен Қазақстан»
АЛМАТЫ