Осыған байланысты біздің елімізде жаппай сұранысқа ие болып жүрген импорттық тауарлардың бағаларына сараптар жасалды, – дей келе, Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа қол қойылуы және ұлттық заңнаманы үйлестіруге байланысты Қазақстан Республикасы аймақтық қағидаттықты ұстануға көшіп, «параллелді импортқа» тыйым салды. Бірақ сол уақыттан бергі 3 жылда қандай өзгерістер болды дегенге келетін болсақ, жағдайдың мәз емес екенін көреміз. Мәселен, «Toyota Motor Corporation» компаниясы Қазақстан аумағында дилерлік орталықтар жүйесін ашты. Осы орталықтардың бағасы бәсекелестік орта болмағандықтан, шарықтап тұр. «Тауарлық белгілердің» иелері бағаны ешкімнен айылын жимай, көтерген үстіне көтеруде. Осылардың бағасы кейбір тәуелсіз импортерлердің бағасымен салыстырғанда 2 еседен 5 есеге дейін артық екенін көрдік.
Осындай жағдай фармацевтика саласында да орын алған. Мәселен, онкологиялық науқастарға арналған «Фазледекс» деген дәрінің бағасы Түркияда біздің ақшамен 62 мың теңге тұрады. Аймақтық қағидат болғандықтан оны бізге Түркиядан әкелуге болмайды. Ал біздегі жалғыз дистрибютер «СК-Фармация» тауарлық белгісі бар компаниялардан оларды 205 мың теңгеге алады, ал өздерінде сатқанда оның бағасы 300 мың теңгеге жетеді. Бұл дәрінің бағасы бес есеге жуық өсті деген сөз. Осындай жағдай басқа да тауарларға қатысты орын алған.
2016 жылдың 25 қазанында Еуразиялық үкіметаралық кеңестің хаттамасы бойынша қатысушы елдерге кейбір тауарлар үшін аймақтық қағидаттан шығуға рұқсат берілді. Ол үшін қатысушы ел керек тауардың Одақ аумағының ішкі рыногында жоқ екендігін немесе аз екендігін дәлелдеуі керек. Алайда Қазақстан әлі күнге мұндай амалға барып көрген жоқ.
Еліміздің ұлттық және экономикалық мүддесін аяққа басатын осындай тәртіп бізге керек пе? Осы мәселелерді айтып мен Ұлттық экономика министрі Тимур Сүлейменовтің атына депутаттық сауал жолдадым. Оны әріптесім Владимир Божко да қолдады. Біз министрден осы мәселе бойынша Қазақстанның Еуразиялық экономикалық одақтағы ұстанымын анықтауды өтініп, еліміздің аумағында шынайы бәсекелестіктің дамуына жағдай туғызуды сұрадық, деп мәселе көтереді.
Гүлнәр Бижанова,
Мәжіліс депутаты
