Қазақстан Тәуелсіздігінің 20 жылында биікке қанат самғаған «Қарлығаш» ел басына ауыртпалық түскен сонау тоқырау жылдарында нарықтық экономиканың қиындығын да табандылықпен жеңіп шықты. Қаржы тапшылығынан сол кезеңде республикадағы 8 мың балабақшадан 300-і қалса, Алматы облысы Жамбыл ауданындағы 145-ші балабақшадан жұмысын жалғастырған үшеудің бірі де осы «Қарлығаш» еді.
«Қарлығаш» балабақшасының меңгерушісі Роза Сәрсембиева тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында «Сорос-Қазақстан» халықаралық қорының «Алғашқы қадам» байқауында жүлделі орынды жеңіп алып, республикадағы қазақ балабақшалары арасында жеңімпаз атанған тәжірибелі маман. Бұл байқауда халықаралық «Тәй-тәй» технологиясы бойынша оның еңбегі үздік бағалануымен қоса, сонау Америкадан келген мамандар ауыл бүлдіршіндері өмірінен деректі фильм түсіріп, әлемге аян еткендігі оның есінен әлі кетер емес.
«Ел боламын десең, бесігіңді түзе» демекші, әсіресе мектепке дейінгі білім мен тәрбиенің өзектілігін жүрегімен сезінген тәрбиешінің пікірінше, балауса ұл мен қыздың бойына ата-бабалардың асыл мұрасын, салт-дәстүрін, тәрбие-тәлімін сіңіру ең басты қажеттілік. Өнегелі ұжымның озық тәжірибесінің сол бір жылдарда еліміздің көптеген балабақшалары арасында таратылып, республикалық семинар өткізу мәртебесі шағын ғана «Шиен» ауылындағы балалар мекемесіне түсуі, міне, осындай еселі еңбектің жемісі. Бір құптарлығы, ауылда өткен семинарға өзге республикалардан келіп қатысқан тәрбиешілер балабақшадағы озық тәжірибеге тамсанып қайтқандығы кезінде баспасөз бетінде де жазылды.
Иә, 1996 жыл оның өмірінде ерекше із қалдырған кезең болды. Сонау тоқсаныншы жылдары өз басына ғана емес, балабақшадағы көздері жаудыраған бүлдіршіндер, олардың ата-аналары тап болған «қиын түйіннің шешімін қалай табуға болар екен» іштей қиналып жүрген кезеңде «Сорос-Қазақстан» қоры көмекке келді. Халықаралық қордың бағдарламасын оқу-тәрбие жүйесінде халық педагогикасымен байланыстыра жүргізудің ықпалы мол болды. Бүгінде ұлын ұяға, қыздарын қияға қондырып, немере, шөбере сүйіп отырған абзал ана үшін жұдырықтай жүрегінде мәңгі сақтайтын ерекше бір қымбат, әрі асыл сезім бар. Біреу сенер, біреу сенбес, бірақ «бала жанының бағбаны» атанған Роза өз тәрбиеленушілерін туған немерелерінен кем көрмейді.
Ата-бабаларымыз сан ғасырлар армандаған тәуелсіздікке қол жеткізген мемлекеттің болашағы – жас ұрпақ. «Шиенде» бүлдіршіндер бойына ұлттық салт-дәстүрді сіңіріп, оларды халықтық тағылым нәрінен сусындатып, танымдық жұмыстарды жүйелі түрде жүргізу өз нәтижесін беруде. Балабақша түлектері тәрбиешілерді жақсы үлгерімімен, өнегелі тәрбиесімен қуантуда. Мәселен, Жанат Нүсіпбаева, Эльмира Әкімбаева, Раушан Әтікенова және Гүлнәр Ибраимова сияқты тәрбиешілер ғана емес, ата-аналар да оқу-тәрбие жұмысының мазмұнды әрі сапалы өткізілуі мекеме басшысының өмірлік тәжірибесіне, кәсіби біліктілігіне тығыз байланысты екендігін де атап айтады.
Өмірдің қызығын да, қиындығын да бастан кешкен Роза Сәрсенбиева үшін ең бастысы – бір кездері тәй-тәй басып, осы бір жылы ұяның табалдырығын аттаған бүлдіршіндердің есейгенін, олардың азамат болып қалыптасқанын көріп, соған куә болу. Балабақша түлектерінің арада қаншама жыл өтсе де сол бір жылы ұядағы қызықты сәттерін, туған аналарындай мәпелеген жандардың мейірімін, жүрек жылуын қимастықпен еске түсіруі тәрбиешілер үшін үлкен мәртебе. Өйткені, олар кемел елдің келешегін тәрбиелеудің сара жолына өз үлестерін қосып жатқандығын көңілдеріне үлкен медет тұтады.
– «Жақсыдан шарапат» деген сөз жәйдан-жәй айтылмаса керек. Жетпіс бала тәрбиеленетін, жиырмаға жуық маманы бар ынтымағы жарасқан ұжым үшін өткен 2010 жыл өте берекелі жыл болды. Алматы облысының сол кездегі әкімі Серік Үмбетовтің тікелей көмегімен ғимарат күрделі жөндеуден өткізілді. Қашанда кәсіби біліктілік, өз ісіне деген жанашырлық жоғары жетістікке, мол табысқа жол ашатындығы сөзсіз. Шағын ғана ауылдағы балабақшаға халық педагогикасын енгізуде биік деңгейден көрініп, республика көлемінде дәріптелген тәлімгердің тәрбиелік маңызы зор еңбектері де біршама. Бұл орайда «Қазақтың ұлттық салт-дәстүрінің сақталуы, оның балабақшадағы тәрбиелік мәні», «Халық педагогикасы – балабақшада», «Бөбектерге – базарлық», «Халық тағылымы», «Ұлттық тәрбиенің негіздері», «Ертегілер елінде», «Имандылық сабағы – балабақшада» және «Балабақша өмірім» атты еңбектері республикалық семинар-кеңестерде іс-тәжірибе құралы ретінде таратылды.
Қанша дегенмен көп балалы ана үшін сонау бір жылдары отбасы тіршілігімен қоса, қиындығы аз емес жұмысты жүргізу оңайға соққан жоқ. «Қарлығаштың» меңгерушісі Роза Сәрсембиеваның айтуынша, «Елбасының халыққа биылғы Жолдауындағы «мен ауызбіршіліктен айнымайтын ақжүрек жұртымның қуатты ұлтқа, шуақты ұлысқа айналарына кәміл сенемін» деген сөзі, әсіресе, ұстаздарға үлкен жауапкершілік жүктейді. Ал, еліміздің келешегінің кемел болуы – жас ұрпақ тәрбиесіне тәуелді.
Бақыт БАЛҒАРИНА.
Алматы облысы.
–––––––––––––
Суретте: Роза Малайқызы бүлдіршіндер арасында.