Орталықтың ашылуына, еліміздің Ауыл шаруашылығы министрлігінің «Ұлттық аграрлық ғылыми-білім беру орталығының» білім беру департаментінің директорының міндетін атқарушы, профессор Бақыт Насырханова қатысты.
– Бүгінгі күннің талабы – білім, ғылым және өндірісті ұштастыру. Ауылда аграрлық оқу орталығының ашылуы өзгелерге де қажет деп ойлаймын. Жастарды ауыл шаруашылығы саласына еңбек етуге шақыруымыз үшін осындай жақсы бастамалар, өркениетті жобалар жасауымыз керек, – дейді Б.Насырханова.
Оқу орталығында жыл бойы 10-15 студенттен тұратын топтар білім алады. Оқу барысында теориялық білім беру үрдісіне оқытушылар да қатысады. Тәжірибелік жағынан кәсіпорын мамандары үйретеді. Студенттер үшін тұрмыстық жағдай жасалған, сыныптар дайын, жатақхана да бар.
Факультет ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу мен өндіру саласына мамандар даярлайды. Бұл күндері осы мақсатқа сай факультетте 50-ден аса ғалым қызмет атқаруда.
Серіктестікте ашылған «Дуалды оқыту» жүйесі студенттердің оқу орнында алған теориялық білімдерін іс жүзінде шаруашылықта жүзеге асыруларына мүмкіндік береді. Биыл факультет пен серіктестіктің бірлескен бастамасымен 2, 3 курс студенттері сәуір айынан бастап тәжірибелік сабақтардан өтті.
Алдымен кәсіпорын орталыққа берілетін ғимаратты күрделі жөндеуден өткізді. Студенттерге арналған оқу бөлмелері, жатын орындары, тәлімгерлерге арналған орындар жасалды. Енді міне, орталықта «Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы» мамандығы бойынша білім алған соңғы курс студенттері дипломдық жұмыстарын қорғады. Облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының өкілі Қайырболат Байсаринов, профессорлар Сағадат Стамбеков, Қайыролла Ақажанов және Рахметолла Ақылжанов мемлекеттік аттестаттау комиссиясының мүшелері болды. Студент Яна Куделько «Симментал тұқымды сиыр сүтінің технологиялық құрамы мен сапасы» тақырыбында диплом жұмысын қорғап шықты. Ал Асылтас Құсайынов қырдың қызыл және симментал тұқым бұқашықтарының өсіп-өнуі мен жетілу ерекшеліктері, Күлай Нұрғалымова жас төлдерді өсіру технологиясы, Арайлым Отарова қырдың қызыл сиырының сүт құрамындағы соматикалық жасушалар мөлшері, Галина Певень әртүрлі азық қоспасы түрлерінің мекиен-тауықтардың өнім сапасына әсері, Сания Чумарова құс фабрикасында азықтандыру рациондардың әртүрлі түрлерін қолданған кезде, тауық бройлерлерін өсірудің бүкіл кезеңдегі өнімділік көрсеткіштері туралы жазған еңбектері жайлы баяндап, сұрақтарға жауап берді.
– Агротехнология факультеті зоотехнология, генетика және селекция кафедрасының студенттеріне арналған ауылда ашылған орталық үшін серіктестік басшылығына алғысын айтады. Біздің оқу орнының өңірдің ауыл шаруашылығы саласы үшін бәсекеге қабілетті мамандарды дайындауға мүмкіндігі толық жетеді, – деді университет проректоры Нұржан Ержанов.
Қазір кафедрада «Ірі қара малды асылдандырудың эмбрион трансплантациясы әдісі» де оқытыла бастады. Бұл «Победа» шаруашылығында дуалды білім алуға келген студенттерге де үйретіледі. Яғни осы әдісті облыс фермерлері де жүзеге асыра алады. Кафедрада мамандандырылған және арнайы сертификацияланған сүт сапасын тексеретін, жемазықты талдау, мал қанын зерттеу сияқты бірнеше зертхана бар. Білім және ғылым министрлігінің қаржыландыруымен кафедрада бірқатар жоба қолға алынды. Бұл студент жастарды ауылшаруашылық саласына, ғылымға қарай бет бұруға ынталандырады. Бұл күндері зоотехнология, генетика және селекция кафедрасы дайындайтын мамандарды өңірдегі «Рубиком», «Үштерек», «Победа», «Галицкое» серіктестіктері, Өскемен, Макинск, Шарбақты, Қызылжар құс фабрикалары асыға күтеді.
Кәсіпорын жаңашыл технологиялар мен заманауи құралдармен жұмыс істеуде. Мал азығын әзірлеу үрдісі толық автоматтандырылған.
– Бизнес пен жоғары оқу орындары ауыл шаруашылығына қандай мамандарды даярлау керек екенін жақсы біледі. Бәсекеге қабілетті білікті мамандарды бірлесіп даярлау нақты жоспарға айналды. Ауыл шаруашылығына жоғары өнімді жаңа техника, жаңа өндірістік технологиялар келуіне орай, жаңа мамандық иелері қажет. Өйткені бұрынғы егін, мал шаруашылығы мамандықтары қазір түрлі өзгеріске ұшырағаны белгілі. Яғни бүгінгі ауыл шаруашылығы мамандарының міндеттері де, жұмыс ауқымдары да жаңаруда, – дейді ғалым Т.Бексейітов.
Ауылға қазір өз кәсібін теориялық және практикалық тұрғыдан білетін жас мамандар аса қажет. Мысалы, «Победа» ЖШС-тегі тауарлы-сүт фермасында ірі қара басы, сауын сиырлары жыл сайын көбеюде. Заманауи үлгіде салынған фермаға жылы еден төселіп, автоматтандырылған «Елочка» сауу қондырғылары орнатылыпты. Даяшылар мен жұмыскерлер үшін жуынатын бөлмелер бар. Тәулігіне төрт сағатта 500 бас сиырды сауу мүмкіндігі бар. Күн сайын облыс орталығындағы «ФудМастер» компаниясына 10 тонна сүт жеткізіледі.
Серіктестікте бүкіл тұрғындар жұмыс істейді деуге болады. Орловка ауылының әлеуметтік жағдайы да серіктестікпен бірге өсіп-өркендеп келеді. Мұнда тұрғындар қаладағыдай өмір сүреді. Қысқы, жазғы спорт алаңдары, бассейн, сауда үйі, мәдениет үйі, қоғамдық монша жұмыс істеп тұр. Жұмысшыларға арналған тұрғын үйлер салынуда. Жастарға арналған жатақхана да бой көтерді. Серіктестік басшысы А.Поляков айтқандай, ауылда өмір сүру, ауылда еңбек ету беделін мемлекеттік деңгейге көтеру қажет. Жастардың ауылда қалуы үшін мемлекеттік гранттарды көбейтіп, тұрғын үйге пайызсыз несие беруі әбден қажет-ақ.
– Еліміздегі шағын және орта бизнесті дамытуға көрсетіліп жатқан қолдаудың нәтижесінде кәсіпкерлік саласы да дамуға қол жеткізуде. Ауыл шаруашылығына бағытталған түрлі мемлекеттік бағдарлама да бар. Жаңадан ашылған дуалды білім беру орталығына келген студенттер көп нәрсе үйреніп, өз мамандықтарына сай еңбек нәтижесін көре алады. Біздің ауылға келіп, еңбек етемін деген адамға, әсіресе жастарға мүмкіндік мол, – дейді А. Поляков.
Фарида БЫҚАЙ,
«Егемен Қазақстан»
Павлодар облысы,
Шарбақты ауданы,
Орловка ауылы
