Елгезек басшыға мұның барлығы тиянақты міндет, өзінше сын. Әрі қайталанып келе беретін ауыл адамының тірліктен алатын рахаты да осы болса керек. Мұны Темірлан ағамен екі рет жолығудың сәті келмеген соң айтып отырмыз да. Бастапқыда егінге орақ салудың қамымен сыртта жүргенін айтқан, екінші хабарласқанымызда таудағы малдың қоңын көзбен көріп қайтуға кетіпті...
Алматы облысының Жамбыл ауданында Ақтерек деген ауыл бар. Алатаудың етегіне етпеттей жатқан еңселі елді мекен. Аудан орталығы Ұзынағаш ауылынан 85 шақырымдай қашықта қоныстанған. 4 мыңға жуық жан мекендейді екен. Бұл ауылды Жетісудің шекарасы, соңғы нүктесі десе болады. Әрі қарай көршілес Жамбыл облысының Қордай ауданының аумағы басталады.
Біздің екі рет іздеп барып кездесе алмай кеткен кейіпкеріміз осы Ақтерек ауылындағы айтулы азаматтардың маңдайалдысы Темірлан Шайнүсіпов болмақ. Туған ауылын түлетіп, елді еңбекпен қамтып отырған шаруақор азамат жайлы «Егемен Қазақстан» газетінде бұған дейін де жазылған болатын. Айтуға тұрарлық болғасын, көрсетуге лайық болғасын азамат жайлы тақырыпқа жиі айналып соғудың сөкеттігі болмас деп тағы да қалам тарттық.
...Ауылдың жұрты қала маңына үдере көшіп жатқан заман ғой. Кейбір ауылдарда тұрғын саны азайып, босаған үйлердің алды бұзылып, елді мекеннің болашағы туралы болжамды сөздер айтылып жатқаны жасырын емес. Кәсібі нәсібіне айналған ағайын да реті келсе қаладан баспана алып, балаларын мегаполиске қоныстандыруға құштар екені де рас. Бірақ дәл осы Ақтерек ауылындағы жағдай өзгеше екен. Алматыдан аса қашық болмаса да, жұрт қалаға көшу жайында ойға кетпеген. Қайта қаладан қайта оралып, мал өсіріп, жер тырмалап жатқандардың қатары артып келеді екен. Бастысы, бұл ауылда жаңа тұрғын үйлер салынып, су жаңа көшелер пайда бола бастаған. Осы істің басында «Ақтерек» шаруа қожалығының басшысы, «Құрмет» орденінің иегері Темірлан Шайнүсіпов жүр.
Айтпақшы, біздің әріптесіміз, «Егемен Қазақстан» газетінде ұзақ жыл жемісті еңбек етіп зейнетке шыққан ардагер журналист, қаламы жүйрік қаламгер Гүлзейнеп Сәдірқызы осы Ақтерек ауылында тұрып жатыр. Құрметті демалысқа шыққан қаламдасымыз шулы қалада көп аялдамай, туған ауылына тартып отырған. Туған жердің саф ауасы мен ағайынның ақжарма көңілінен артық не бар? Гүлзейнеп апай қазір немере баққан әже. Қалам ұстаған алтын қолдан нан жауып, құрт қайнатып, май шайқау да келеді екен. Ауылдың табиғи өніміне қарық болып қалды. Жә, ол енді басқа әңгіме. Ал әріптесіміз ауылдың бетке ұстар азаматы жайлы кеңінен әңгімелеуге дайын. Темірлан туралы бірнеше мақала да жазған болатын. Кейіпкеріміздің азаматтығын, іскерлігін, туған ауылына деген жанашырлығын қаламдастан артық айта алмаспыз.
– Ердің еңбегін айту парыз. Темірлан 1994 жылы «Ақтерек» өндірістік кооперативін басқаруға келгенде осы ауылда жиырма шақты техника, екі бас ірі қара, ал қой мен жылқы ырымға да қалмаған екен. Оны қойып, бюджетке 30 млн теңге, электр жарығына 2,5 млн теңге, басқа шаруа қожалықтарына 5 млн теңге қарыз болып шығыпты. Істің көзін тапқан адамға қиындық еңсерудің жолы жеңілдейді ғой, Темірлан азамат екен, ауылдың шалқайып бара жатқан шаруасын оңдап, «Ақтеректі» аз жылда табысы көл-көсір қожалыққа айналдыра білді. Қазір Ақтеректей сыланған, таза, көрікті жаңа құрылысы жыл сайын көбейген ауыл аз. Осының барлығы азаматтардың арқасы, – дейді Гүлзейнеп апай.
Десе дегендей, «Ақтерек» шаруа қожалығының басшысы Темірлан Шайнүсіповтің ұйытқы болуымен ауылда жаңа типтегі тұрғын үйлер салу жұмыстары жолға қойылды. Ауылдағы шаруашылықпен айналысатын адамдардың қатары көбейген сайын баспанаға сұраныс артқан. Әрі ескі ғимараттарды жаңғыртудың қажеттілігі туындаған. Алдыңғы кезекте жастар мен көп балалы отбасыларға, ауылға еңбегі сіңген аға буынға жаңа үй салып беру жайлы ой келген. Осылайша, 2006 жылы алғашқы баспана салынды. Құрылыс жұмыстарын, қажетті құрал-жабдықты қожалық қаржысына жүргізеді. Баспанаға мұқтаж жан дайын үйге қоныстанады. Шаруашылықта еңбек ететін үй иесінің табысына белгілі бір мөлшерде алым алынып отырады. Онда да отбасының жағдайына, төлем қабілетіне қарай жеңілдік қарастырылыпты. Қожалықтың табысы артып, жылдық түсім көбейген жылдары жұмысшылардың әлгіндей қарыздары толық жабылып, «кешіріледі» екен. Былай қараған жанға өте әділетті. Әйтпесе қала жағалаған екі қазақтың бірі бар тапқан-таянғанын жалдамалы пәтерге беріп күнелтіп жатқан жоқ па? Оның үстіне, Темірлан ағаның бастамасының бірнеше ұтымды жағы бар. Ауылдағы тұрғын үй қоры жаңарып, ақшаңқан баспаналар бой көтере бастады. Оқтай түзу көшелер салынды. Шаруашылықта жұмыс істейтін адамдардың баспана мәселесін шешу жолға қойылды. Жұмысшы, маман кадрлардың сыртқа кетуіне еш негіз жоқ, өйткені олардың басты жағдайы – тұрғын үйі бар! Қазір кейбір шаруа қожалықтары не малшы таппай, не механизаторға жарымай отырғаны өтірік емес. Ал Ақтеректе қолы бос жүрген адам көрінбейді. Жер емгені алқаптарды баптауда. Басқасы мал өсіруде. Қазір ауыл адамдарының бағымында 50 мыңға жуық қой, 6 мыңдай ірі қара, 3 мыңға тарта жылқы бар екен. Осының бәрі адамдардың еңбекпен қамтылуының арқасы екені анық. Жоғарыда тұрғындары үдере көшкен ауылдар бар деп қынжылдық. Ал Ақтеректе керісінше, қаладан көшіп келіп жатқандар көп. Темірлан Шайнүсіповтің бастамасымен ауылда тұрғын үй салына бастаған 12 жылдың ішінде тоқсанға жуық жаңа баспана бой көтерген екен. Бұл сонша шаңырақтың қуанышы деген сөз.
Шаңырағы шаттыққа кенелген жерде адам тек бақытты болып, өніп-өсіп, ғұмырлы болмай ма? Әрине осындай өмірге негіз қалау көшбасшыға байланысты болса керек. Демек, қазақтың әр ауылына Темірлан ағадай бір-бір бетке ұстар азамат керек сияқты...
Қалмаханбет МҰҚАМЕТҚАЛИ,
«Егемен Қазақстан»
Алматы облысы