Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің мәліметіне сәйкес, бағдарламаға оның қолданыстағы тетіктерінің тиімділігін арттыру және жаңа шаралармен толықтыру үшін өзгерістер енгізу көзделген. Мемлекеттік бағдарламаның негізгі мақсаты – еңбек ресурстарының біліктілігін арттыру, жаппай кәсіпкерлікті дамыту және өзін-өзі жұмыспен қамтығандарды, жұмыссыздарды өнімді жұмысқа тарту. Министр Мәдина Әбілқасымованың баяндауынша, 2018 жылы бағдарламаны іске асыруға 112,9 млрд теңге бөлінген, жылдың соңына дейін 571 мың азаматты жұмыспен қамту шараларына тарту жоспарланып отыр.
«Осы жылдың 10 айының қорытындысы бойынша 82,5 млрд теңге игерілген. Қазандағы жағдай бойынша қолданыстағы бағдарлама 563 мың адамды жұмыспен қамту шараларына тартуға мүмкіндік берді, бұл жылдық жоспардың 99 пайызын құрайды», деді М. Әбілқасымова.
Бағдарламаның бірінші бағыты еңбек нарығында сұранысқа ие мамандықтар мен дағдылар бойынша жаппай оқытуды көздейді. Тегін техникалық және кәсіптік оқыту шеңберінде 1 қыркүйектен бастап 20 мың адам оқуға кірісті, бұл – жылдық жоспардың 99 пайызы. М.Әбілқасымованың мәлімдеуінше, қазандағы жағдай бойынша 40 мыңға жуық бағдарламаға қатысушы қысқа мерзімді оқытуға жіберілді. Республика бойынша қысқа мерзімді кәсіптік оқытуды аяқтаған 18 мың адам жұмысқа орналастырылды.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі бірінші бағыттың іске асырылуын ескере отырып, мемлекеттік бағдарлама жобасында оқуды аяқтаған адамдарды толық жұмысқа орналастыруды қамтамасыз етуге бағытталған жаңа тетіктер көзделгенін атап өтті.
Бағдарламаның екінші бағыты жаппай кәсіпкерлікті дамытуды көздейді. Осы бойынша ауылдарда және қалаларда шағын несие беру аясында қазандағы жағдай бойынша 42 млрд теңге, оның ішінде ауылдарда 31 млрд теңге және қалаларда 11 млрд теңге игерілді. М.Әбілқасымова шағын несиелерді түпкі қарыз алушыларға жеткізуді тездету үшін мемлекеттік бағдарлама жобасында бірқатар өзгеріс қарастырылғанын айтты. Осы бойынша ауылдық елді мекендерде зәкірлі кооперацияны дамыту үшін шағын несие мөлшері 5000-нан 8000 АЕК-ке дейін ұлғайтылды, зәкірлі кооперация қатысушыларына, ауылдардағы және шағын қалалардағы жұмыс істеп жүрген кәсіпкерлерге жұмыс орындарын құру бойынша қойылатын талаптар жеңілдетілді, бағдарламаға қатысушылар саны жұмыс істеп жүрген кәсіпкерлермен толықты.
Бағдарламаның үшінші бағыты аясында қазандағы жағдай бойынша 128 мың адам субсидияланатын жұмыс орындарына жұмысқа орналастырылды, оның ішінде 22 мың адам әлеуметтік жұмыс орындарына, 26 мың адам жастар практикасына,
80 мың адам қоғамдық жұмыстарға жіберілді. Электронды еңбек биржасы арқылы 336 мыңға жуық адам тұрақты жұмыс орындарына орналастырылды. Еңбек ресурстарының ұтқырлығын арттыру аясында оңтүстік өңірлерден 1488 отбасы немесе 4925 адам қоныс аударыпты.
«Жұмыс күші жетіспейтін өңірлерге көшу кезінде қоныс аударған адамдарды тұрғын үймен қамтамасыз ету маңызды фактор болып табылады. Осы үшін Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша мемлекеттік бағдарламада жұмыс берушілердің қатысуымен қоныс аударушыларға тұрғын үй салу және сатып алу тетігі әзірленген. Бұл тәсіл алдымен Солтүстік Қазақстан облысында сынақтан өткізіліп, кейін басқа өңірлерде қолданылады», деді М.Әбілқасымова.
СҚО-да алдағы үш жылда үш мыңға жуық қоныс аударушы отбасын тұрғын үймен қамтамасыз ету жоспарланып отыр.
Ұлттық экономика министрі Тимур Сүлейменов қазіргі таңда шағын несие беру схемасына екінші деңгейлі жеті банк және екі шағын қаржы беру ұйымы қатысатынын айтты. 2018 жылы қалалардағы шағын несие беруге бөлінген қаражаттың жалпы сомасы 17 млрд теңгені құрайды. Қазір 11,1 млрд теңге игеріліп, 1042 жоба қаржыландырылған.
Өз кезегінде Білім және ғылым министрі Ерлан Сағадиев техникалық және кәсіптік білімі бар кадрларды даярлауды іске асыру барысы жөнінде баяндады. Қазіргі таңда 337 колледжде 36,6 мың адам білім алуда, оның 21,5 мыңы әлеуметтік әлсіз топтан.
«2018 жылы 20 200 адам қабылданды. Жалпы, жоспар орындалды. Әкімдіктердің ақпараты бойынша өткен жылы түскен студенттердің 3900-і оқу бітіріп, оның 72 пайызы жұмысқа орналасты. Ал келесі, 2019 жылы 5300 адам оқу бітіреді», деді Білім және ғылым министрі.
Ауыл шаруашылығы бірінші вице-министрі Арман Евниевтің баяндауынша, бағдарламаның екінші бағыты бойынша «ҚазАгро» еншілес құрылымдары арқылы ауылдық елді мекендерде және шағын қалаларда бизнес-жобаларды іске асыру үшін шағын несиелер беру жұмыстары жүргізілуде. Осы мақсаттар үшін 2018 жылы 44,7 млрд теңге бюджеттік несие бөлінді, соның ішінде «Президенттің бес әлеуметтік бастамасын» іске асыру аясында 13,9 млрд теңге қосымша қаржы бөлінді.
«Атамекен» ҰКП басқарма төрағасы Абылай Мырзахметов техникалық және кәсіптік мамандықтар бойынша кәсіптік даярлау, біліктілікті арттыру және дағдыларды меңгеру бойынша оқу орталықтары тізілімін жүргізу жұмыстары атқарылып жатқанын атап өтті. Сонымен қатар «Бастау-Бизнес» жобасы бойынша 2018 жылы бизнес жүргізу дағдыларына ауыл мен шағын қалалардың 30 мыңға жуық тұрғынын оқыту көзделген.
Тиісті министрліктер мен өңір әкімдерінің баяндамаларын тыңдағаннан кейін, Премьер-Министр Бақытжан Сағынтаев өзектендіру жоспарлары мен бағдарламаның мемлекеттік мәртебесімен қайта бекітілуін ескере отырып, оны одан әрі іске асыруға қатысты нақты тапсырмалар берді. Берілген мәліметтерге сәйкес, Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасының жоспарлы көрсеткіштері орындалғаны аталып өтті. Сонымен қатар Премьер-Министр барлық өңірлерге бағдарламаны іске асыру жұмыстарын жандандыруды тапсырды. Нысаналы топтарды, атап айтқанда жұмыссыздар мен өзін-өзі жұмыспен қамтыған адамдардың табысын арттыру үшін азаматтарды өнімді жұмыспен қамту бойынша қабылданып жатқан шаралардың әсеріне мониторинг жүргізу жүйесін жолға қоюы керектігі тапсырылды. Үкімет басшысының тапсырмасы бойынша, Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі «Атамекен» ҰКП-мен және өңірлермен бірігіп, «Бизнес-Бастау» жобасымен білімін жетілдіргендерді шағын несиемен қамту мәселесіне ерекше назар аударуы керек.
Бұдан бөлек, бағдарламаның орындалуын жеке өңірлік жұмыспен қамту бағдарламалары, оның ішінде бюджеттік қаражаттың тиімділігі тұрғысында іске асырылуын ескере отырып талдау жасау тапсырылды. Б.Сағынтаев Үкімет мүшелеріне өзектендірілген бағдарламаның тиімділігі тұрғындардың табысының өсімімен де бағалануы тиіс екендігін еске салды.
Сондай-ақ Үкімет отырысының барысында Әділет министрі Марат Бекетаев 2019 жылға арналған заң жобалау жұмыстарының жоспары туралы баяндады. Әділет министрлігі Заң жобалау қызметі мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссия мүшелерімен бірлесіп, Үкіметтің 2019 жылға арналған жұмыс жоспарын әзірледі. Оның негізіне ел Президенті айқындаған, мемлекеттің стратегиялық құжаттарында баяндалған міндеттер алынды.
М.Бекетаев алдағы жылы «Халықтың денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы», «Педагог мәртебесі туралы», «Мемлекеттік фельдъегерлік байланыс туралы» заң жобаларын және басқа да құжаттарды әзірлеу көзделіп отырғанын жеткізді. Сонымен қатар мемлекеттік органдар құқықтық мониторинг нәтижелерінің негізінде бірқатар заң жобаларын әзірлеуді жоспарлап отыр.
Жалпы, жоспар жобасында 29 заң жобасын әзірлеу қарастырылған. М.Бекетаев жоспар жобасын қалыптастыру кезінде заң жобаларын осы жыл ішінде Парламенттің қарауына енгізу қажеттігі ескерілгенін айтты. Мәселен, 2019 жылдың І жартыжылдығында Парламентке – 16, ал ІІ жартыжылдықта 13 заң жобасын енгізу жоспарлануда.
«Жоспардың жобасы Заң жобалау қызметі мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссияның отырысында талқыланды. Үкіметтік емес ұйымдардың ұсыныстары ескерілді. Жоспарда көзделген заң жобалары бойынша түсіндіру жұмыстарын оны қабылдағаннан кейін мемлекеттік органдар жүргізетін болады», деді министр.
Үкімет басшысы заң жобаларының тыңғылықты және кешіктірілмей әзірленуі жөнінде тиісті тапсырмалар берді.
Сұңғат ӘЛІПБАЙ,
«Егемен Қазақстан»