Руханиятты жарнамалайтын серіктестік

Жұма, 22 маусым 2012 8:24

Бизнестің ірі нысандарының бірі  – «Динар-Электромаш» ЖШС-нің басшылары Василий Хмыров пен Сергей Вишнякті бұрыннан білетінбіз. Бизнесін дөңгелетіп жүрген жігерлі жігіттердің кәсіпкерлікті жетік меңгергенімен ғана таныс екенбіз. Сөйтсек олардың біз білмейтін қырлары да бар екен. «Динар-Электромаш» ЖШС-нің «Энергия» дүкенінің қабырғасына Мөңке бидің суреті салынған тақта ілгенін, Мөңке би ауылында биге арналып ас берілгенде материалдық көмек көрсеткенін, ал қаладағы дүкендерін киіз үй үлгісінде салғанын  беделді азаматтардың өтінішін орындағаннан жасаған шығар деп ойлағанбыз.

Жұма, 22 маусым 2012 8:24

Бизнестің ірі нысандарының бірі  – «Динар-Электромаш» ЖШС-нің басшылары Василий Хмыров пен Сергей Вишнякті бұрыннан білетінбіз. Бизнесін дөңгелетіп жүрген жігерлі жігіттердің кәсіпкерлікті жетік меңгергенімен ғана таныс екенбіз. Сөйтсек олардың біз білмейтін қырлары да бар екен. «Динар-Электромаш» ЖШС-нің «Энергия» дүкенінің қабырғасына Мөңке бидің суреті салынған тақта ілгенін, Мөңке би ауылында биге арналып ас берілгенде материалдық көмек көрсеткенін, ал қаладағы дүкендерін киіз үй үлгісінде салғанын  беделді азаматтардың өтінішін орындағаннан жасаған шығар деп ойлағанбыз.

«Жылқы кісінескенше, адам сөй­лес­кенше» деген рас қой, қос азаматпен бір сағаттың төңірегінде сұхбаттасқаннан кейін олардың ішкі жан-дүниелерін, қазақ ұлтына, тілі мен салт-дәстүріне деген ықыласын ұғынғандай болдық. Ата-баба рухын қастерлеудің қанша­лық­ты маңызды екенін әдемілеп тұрып айтып бергенде, ризашылығымызды жасырып қала алмадық.

Батырдың жиені

Қазақтар айтады ғой: «Айтақырға гүл өспейді», деп. Солайы солай! Олай болмаса, осы екі азаматтан биік пара­саттың, мәдениеттіліктің, зиялылықтың үлгісін көре алар ма едік. Туып-өскен жерлерін сұрай бастағанымызда Сергей Викторович: «Мына Василий Орынбор­дың казагы. Батырдың жиені», – деді. Сөйтсек, Василий Хмыровтың нағашы­сы Василий Козенков Кеңес Одағының Батыры екен. Яғни, анасының туған ағасы. Әкесі Анатолий Иосифович Хмыров Ақтөбе облыстық «Путь к коммунизму» газетінде ұзақ жылдар жауапты хатшы болып жұмыс істеген. Ол «Қазақстан мәдениетіне еңбек сіңірген қайраткер» болатын. Анасы Зоя Георгиевна мұғалім, мектеп директоры болған. Ол да «Қазақстанның еңбек сіңірген мұғалімі» құрметті атағының иегері.

Ал Сергей Викторовичтің бүкіл ба­лалық шағы Мәртөк ауданының Құмсай ауылында өткен. Қалаға көшіп келгеннен кейін де ауылды аңсап, каникул сайын ауылға тартып отыратынын айтады. «Мектеп білім беріп, тәрбиеледі ғой. Бірақ ауылдың тәрбиесі бөлек дүние, бөлек әлем», – дейді ол.

 Рух риза болса, табыс өзі келеді

– Біз, адамдар, қызықпыз ғой, – дейді Сергей Вишняк. – Аз жұмыс істеп, көп пайда тапқымыз келеді. Ал өмірдің өз заңы бар. Пендешілікпен көп нәрсені аңғармай қалып жатамыз. Ал ісің оңғарылуы үшін ескеретін, бірақ көзге көрінбейтін жәйттер бар. Ол – ата-баба аруағы, рухы. Сондық­тан да ата-бабаны құрметтеу – өзіңді құр­мет­теу, халқыңды құрметтеу болып табылады.

Сіздер жаңа Мөңке биге арналған іс-шараларға неліктен аса мән бердіңіздер деп шұқшия сұрадыңыздар. Мәселе былай. Ха­лықтан шыққан, ел қорғаған, жер қорғаған батырларымыз бар. Оларға мазар тұрғы­зылып, ас беріп дегендей шаруалар атқа­ры­лып жатыр. Бірақ менің түсінігімде Мөң­ке­нің жөні бөлек. Ол қару алып, жауға қарсы шапқан жоқ. Ол – бейбітшіліктің өкілі. Би­лік құрып, дау-дамайды қантөгіс­сіз шешкен. Ол – ғұлама. Ол – ұлағат­тылықтың ұстазы. Көптеген батырлар мен билердің жерленген жері белгілі. Ал Мөңкенің жерленген жері белгісіз. Сіздер білетін де шығарсыз, Мөңке би қайтыс болардың алдында: «Мені жерлеймін деп әлек болмаңдар. Мені ақ түйе мінген ақ киімді адам келіп алып кетеді», – депті туыстарына. Шынымен де солай болған. Оның сүйегін ақ түйе мінген ақ киімді молда алып кетіпті. Қазір жерленген жерін ешкім білмейді.

Сергей Викторович осылай дегенде, таң­қалмасқа шарамыз қалмады. Осы аңыз­­­ға ұқсас тарихты біздің өз қандастарымыз біле ме екен деген ойға қалдық іштей.

– Мөңке бір рудың емес, барша халық­тың адамы ғой. Бізді осы қызықтырды. Содан Мөңке биге арнап дүкен ғимара­тына мемориалдық тақта орнаттық. Басқа да биге арналған шараларға белсене қатыс­тық, – деді С.Вишняк тағы да.

 Киіз үй – қазақтың киесі,

Жұма – қасиетті күн

 Салт-дәстүрімізден, тілімізден айрылып қала жаздадық, енді сол қасиетті құндылықтарымызды қайтаруымыз керек деп жатамыз. Жиналыс сайын осылай деп шуылдаймыз. Ал ұлттық құндылықтарды бағалау, үгіт-насихат жүргізудегі Хмыров пен Вишняктің ұстанымдары мынадай. Қай жерде тудың, қай жерде өндің, ол сенің алтын бесігің, ошағың. Біз мемле­кет­тік тілді оқытып жатырмыз. Мемле­кет­тік тілді білгенің үшін ақша төлеп жатса, сый­лық беріліп жатса, құба-құп. Бұл мораль­дық көтермелеу болып табылады. Жақсы үрдіс. Бірақ мынадай да қағидаттар бар. Сен қазақтың ұлттық та­ғамдарын жақсы көресің, құрметтейсің. Бұл – патриоттық­тың бір нышаны. Ал сол ұлттық тағамды жасауды үйренсең және оны ұлттық тәр­биемен қалай ұсынуды білсең, бұл па­три­от­тықтың биік белгісі. Ал қазақтың киелі киіз үйін дәріптеу патриоттық тәр­бие беру құралы болып табылады. «Мың рет қай­та­лап айтқанша, бір рет көзге көр­сеткен жақ­сы», – дейді бизнес өкілдері. Дүкеннің сырт­қы және ішкі келбетін киіз үй пішін­дес етіп салу идеясы осындай патриоттық тәрбие беру мәселесінен туындапты.

Қазақтар жұма күнін қасиетті күн деп есептейді. Осы күні аруақтарға арнап құран бағыштайды. Жеті нан пісіріп, иіс шығарады. Осы дәстүр «Динар-Электромаш» ЖШС-інде де қалыптасқан. Жұма сайын дүкен ауласында кәдімгі самаурын қайнап, ас асылады. Кез келген адам келіп, тегін тамақ іше алады.

– Бізге жұма күні тек жағдайы ауыр адамдар ғана емес, ауқатты азаматтар да келеді, – дейді Василий Анатольевич. – Қызық көріп келеді, отырады, шай ішеді. Мұны көрген сол ауқатты адамдар осындай игі істі жалғастыратыны анық. Біз өзіміздің ұжым мүшелері үшін мешіттер­ден имамдар шақыруды дәстүрге айнал­дыр­дық. Аягөз деген найб-имам үнемі ке­ліп, бізге екі тілде дәріс оқиды. Дін ізгі­лік­ке, имандылыққа шақырады.

Айтпақшы, киіз үй құрылысын салу­дың қызығы бар. Дүкен киіз үй үлгісінде болса деген сызба жобасын жобалаушы мекеме­лер­дегі басшылар түсіне қоймай­ды. Мейрамхана, қонақ үй емес, өнді­ріс­тік ұйымға киіз үйдің қатысы қанша деп қарсылық білдіріпті. Қаланың сәулетші­сі­не дейін барады. Ондағылар да мақұлдай қоймайды. Содан сол кездегі қала басшысы, қазіргі облыс әкімі Архимед Мұхам­бе­товке барады. Сонда Архимед Бегежан­ұлы: «Хмыров пен Вишняк жобаласа, ізгі­лікті, пайдалы іс болады деп ойлаймын. Сондықтан мақұлдау­ларыңды сұ­рай­мын», – депті. Кейін жоба іске асып, киіз үй пішінді құрылыс аяқ­талғанда келіп көрген сәулетшілер мен жобалаушылар «Міне, керемет!» депті.

Хмыров пен Вишняк бізге ұжымда өт­кен мерекелік шаралар, Наурыз тойын той­лағандары туралы бейнежазбаларды көр­сетті. Ән салып, «Қамажай» биін билегендер, басқа да өнер түрлерін көрсетіп жат­қан­дар құдды бір кәсіби әртістер секілді. Ақшалары болғасын әртістерді жалдап ал­ған ғой деген ой қылаң берді санамызда. Алайда, мүлде олай емес екен. Серік­тес­тік­те еңбек ететін өз адамдары болып шықты.

Жүзден астам ұлтпен ұлыс мекендей­тін еліміздегі татулық пен бірліктің қазақ­стан­дық үлгі­сін осы ұжымнан көріп, көңіл­і­міз марқайып қалды. «Тілі басқа, тілегі бір, жү­зі басқа, жүрегі бір» дегенді осындайда айтса керек. Біз кәсіпкер жігіттердің бұл іс-әре­кеттерінен «біз – қазақстан­дықпыз!» деген мақтаныш сезі­мін айқын аңғардық.

Сатыбалды СӘУІРБАЙ,

«Егемен Қазақстан»,

Бердібай КЕМАЛ, журналист.

Ақтөбе облысы.