Сынақтан күтеріміз көп
Сейсенбі, 24 сәуір 2012 7:16
Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігінің жеке құрамын кезектен тыс аттестаттаудан өткізу мәселесі бүгінде кең талқылануда. Сақшылар қызметін ілгері дамытатын мұндай бастамалар мен түбегейлі өзгерістер келешекте заңның бұзылуын, қағидатсыздықтың орын алуын болдырмау ниетінде міндеттелгені аян.
Сейсенбі, 24 сәуір 2012 7:16
Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігінің жеке құрамын кезектен тыс аттестаттаудан өткізу мәселесі бүгінде кең талқылануда. Сақшылар қызметін ілгері дамытатын мұндай бастамалар мен түбегейлі өзгерістер келешекте заңның бұзылуын, қағидатсыздықтың орын алуын болдырмау ниетінде міндеттелгені аян.
Ағымдағы жылдың 8 сәуірінде Елбасы «Қазақстан Республикасы құқық қорғау органдарының қызметкерлерін кезектен тыс аттестаттаудан өткізу туралы» Жарлыққа қол қойғаны белгілі. Аттестаттаудан кейін полицейлердің еңбекақысы мен әлеуметтік кепілін көбейту мәселесі де қаралуға тиіс. Қайта аттестаттау әр полицей алдына қойылған талабы мен лауазымына жауап беруі тиіс дегенді білдіреді. Оған полицейлердің кәсіби дағдысы, білім деңгейі мен дене тәрбиесі дайындығы да сай болуы шарт. ІІБ-нің әр қызметкері теориялық және дене тәрбиесі дайындығы бойынша емтихан тапсырумен қатар, атқарып отырған лауазымына сәйкес психологиялық және мемлекеттік тілді білу деңгейін анықтау үшін бірқатар тест тапсыратындығы – өте құптарлық іс.
Кең көлемде жүргізілгелі отырған бұл шараны кадрлық саясатты нығайту, еліміздің ішкі тұрақтылығына, құқық тәртібіне, заңның сақталуына жауапты адамдардың кәсіби деңгейін жетілдіру мақсатында қолға алынған маңызды қадам деп білемін. Қазақстан қоғамы бұл аттестаттауды жалпы полиция қызметін шын мәнінде тиімді етуге, ел ішінде құқық қорғау органдары қызметкерлерінің мәртебесін көтеруге мүмкіндік беретін уақыт талабы деп қабылдауда. Ішкі істер саласы ақыл-ой өрістің жоғарылығын ғана емес, сондай-ақ азаматтық және құқықтық толығуды талап ететін қызметтің ерекше түрі. Былтырғы жылы еліміздің бірқатар қалаларында орын алған келеңсіз оқиғалар өз міндетін атқаруда дайын емес болып шыққан кейбір полиция қызметкерлерінің кәсіби және психологиялық деңгейін байқатты. Іріткі салушы ойы бұзық қылмыскерлермен күресуге, жалпы қарулы қақтығысқа дайындық тәжірибесінің жоқтығы – тәуелсіз елдің тыныштығына жауапты қызмет өкілдері үшін үлкен кемшілік.
Сөз етуге көңіліміз соқпаса да, БАҚ арқылы елдегі кей келеңсіздіктерден хабардар болып отырмыз. Соның бірі, полиция қызметкерлері жазым болған оқиғалардың денінде, сараптама көрсеткендей, қорғанудың қарапайым ережелерін сақтамағандық жатыр. Оның сыртында елмен тығыз байланыстағы, тәртіп пен тыныштық күзетінде жүрген әрбір қызметкер үшін маңызды мінез – төзімділік пен байсалдылық, өзін өзі ұстай білу қасиеттері бүгінгі құқық қорғау органы қызметкерлерінде азайып бара жатқандай.
Кадр саясаты әрқашанда басшылық құрам мен қол астындағылардың, мемлекеттік құрылымдар мен атқарушы биліктің, ең бастысы халық пен олардың құқығы мен бостандығы сеніп тапсырылып, оларды қорғау қатарында тұрғандардың арасындағы өзара қарым-қатынастың күрделі тізбегінде маңызды бөлігі болған және болып қала бермек. Әрине соңғы кездері ішкі істер органдарына кездейсоқ, пайдакүнем адамдардың ену деректері орын алып жатқандығы ешкімге құпия емес. Өз өкілеттігін асыра пайдаланып, теріс іс-әрекеттермен, полиция қызметкерлеріне жат қылықтармен көзге түсіп жүрген деректер сол біліктіліктің төмендігінен туындауда. Жеке құрамды аттестаттау іріктеудің, курсанттарды, офицерлерді, сержанттар құрамын оқытудың жаңа тиімді талаптарын анықтауға мүмкіндік беріп қана қоймай, өмірлік ұстанымдары жеке қара бастарының қамын ойлайтын, арам ниеттерін жүзеге асыру үшін келген қызметкерлерден полицияның қатарын тазартуға да мүмкіндік береді.
Болашақ полицейлерге қойылатын талаптар негізді әрі аса қажетті болғаны жөн. Бүгінгі курсанттардан, ертеңгі полицейлерден қылмыстың ашылуы, құқық бұзушылықтың алдын алу сапасы жоғары деңгейде талап етілетін болады. Мұның бәрі жалпы алғанда еліміздегі тұрақтылыққа тікелей байланысты. Менің ойымша, кезектен тыс аттестаттау қызметтік, дене шынықтыру және жауынгерлік даярлықты жетілдіру бойынша кадр аппараты жұмысындағы әлсіз тұстарды анықтауы тиіс, бұл өз кезегінде міндеттеріне атүсті қарайтын қызметкерлерден арылуға мүмкіндік береді. Ал құқық қорғау саласына кездейсоқ келіп қалған азаматтар өз кезегінде басқа саладағы қызметтерде өз білімдерін, күш-қуаттарын толықтай көрсете алуы мүмкін.
Қансейіт ӘБДЕЗҰЛЫ, Әл-Фараби атындағы ҚазМУ-дың профессоры.
АЛМАТЫ.