В.Норов Шанхай ынтымақтастық ұйымы Байқаушылар миссиясы Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігінің шақыртуымен Нұр-Сұлтанға келгенін атап өтті. Осы шақыртуға байланысты Қазақстан Республикасы Президентінің кезектен тыс сайлауы барысын байқайтын ШЫҰ Байқаушылар миссиясы құрылған көрінеді. Бұл орайда ШЫҰ-ға жүктеліп отырған міндеттердің бірі – президенттік және парламенттік сайлауларға, референдумдарға бақылау жүргізу.
«Бұл жұмыс біздің ұйымда 2006 жылы қабылданған тәртіпке сай жүргізіледі. Жалпы, Шанхай ынтымақтастық ұйымы байқаушылар миссиясы жұмысын ең алғаш 2004 жылы Қазақстанда бастады. Шанхай ынтымақтастық ұйымы Байқаушылар миссиясы 25 мүше мемлекеттің өкілдерінен тұрады. Олар – өз елдерінің заңнамалық, құқықтық салаларынан келіп отырған жоғары санатты саясаткерлер. Біздің миссия бүгінгі күні Қазақстанда жұмысын бастап кетті», деді В. Норов.
Владимир Имамовичтің айтуынша, Шанхай ынтымақтастық ұйымы Байқаушылар миссиясының өкілдері Қазақстанның 7 қаласында, атап айтқанда: Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент, Түркістан, Қарағанды, Атырау және Өскемен қалаларында жұмыс жүргізіп жатқан көрінеді. Сонымен қатар олар 6 аймақты – Ақмола, Алматы, Қарағанды, Атырау, Түркістан және Шығыс Қазақстан облыстарын да қамтымақ. Сөйтіп ШЫҰ байқаушылар миссиясы сайлаудың әділ өтеріне бек сенімді. Өйткені Қазақстандағы президенттік сайлау жоғары деңгейде заңға толық сай ұйымдастырылып отыр. Оның үстіне олар Қазақстанның сайлау заңнамасында біршама жаңашылдықтар бар екенін де жасырмады. Соған сай бұл жаңашылдықтар ШЫҰ елдеріне үлгі болатындығын да атап өтті.
Ал осының алдында Орталық сайлау комиссиясының мүшесі Ләззат Сүлейменнің басшылығымен Алматы облысында «2019 жылғы 9 маусымға тағайындалған Қазақстан Республикасы Президентінің кезектен тыс сайлауын әзірлеу мен өткізу кезеңінде сайлау комиссияларының жұмысы туралы» тақырыбында екі семинар-тренинг өтті. Мәселен, сондай кезекті семинарға аталған облыстың аумақтық және учаскелік сайлау комиссияларының төрағалары, төрағаларының орынбасарлары, хатшылары мен мүшелері, электоралды оқыту бойынша сертификатталған жаттықтырушылар, Алматы облысы әкімі аппараты басшысының орынбасары, сондай-ақ Қапшағай қаласы әкімінің орынбасары және аппарат басшысы, жергілікті атқарушы органдар мен бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері қатысты.
Екі өңірде де Ортсайлауком мүшесі Л.Сүлеймен сайлауға әзірлік және дауыс беру күні сайлау комиссиялары қызметінің мәселелеріне егжей-тегжейлі тоқталды. Семинар барысында қатысушылар сайлау заңнамасындағы өзгерістермен, сайлау науқанының негізгі кезеңдерімен, кандидаттардың сайлау алдындағы үгітті жүзеге асыру шарттарымен, сайлау комиссияларының сайлауды әзірлеу мен өткізу жөніндегі өкілеттіктерімен, аумақтық сайлау комиссияларының және жергілікті атқарушы органдардың мүмкіндіктері шектеулі азаматтардың құқықтарын қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерімен таныстырылды. Сондай-ақ барлық сайлау комиссияларының қызметі ашықтық және жариялылық негізінде жүзеге асырылатынын, сайлау туралы қолданыстағы заңнама талаптарын қатаң сақтауға, сайлау комиссияларының мүшелерін кәсібилендіруге ерекше көңіл бөлінетінін атап өтті.
Алматы облысы әкімі аппараты басшысының орынбасары Ж.Әлімбеков және Қапшағай қаласы әкімі аппаратының басшысы Е.Қожахметов сайлаушылардың тізімін жасау бойынша жүргізілген жұмыстар, сайлау учаскелерін материалдық-техникалық жабдықтау, оның ішінде мүмкіндіктері шектеулі адамдарға жағдай жасау бойынша қабылданған шаралар туралы баяндады.
Облыстық сайлау комиссиясының төрағасы Т.Даутов, Қапшағай қалалық сайлау комиссиясының төрағасы М.Айтова, Іле аудандық сайлау комиссиясының төрағасы Г.Чинаева, Талдықорған қалалық сайлау комиссиясының төрағасы Е.Қошанбеков, Сарқан аудандық сайлау комиссиясының төрағасы О.Тертюбаев сайлау науқанын өткізу, сайлау учаскелерін дауыс беру күніне әзірлеу, сайлау комиссияларының мүшелерін каскадтық әдіспен әрі қашықтықтан оқыту және тестілеу әдісімен оқыту жағдайы туралы хабардар етті.
Ортсайлауком аппаратының сайлау процесін ұйымдастыру бөлімінің бас сарапшысы міндетін атқарушы Б.Байсейітов 2019 жылғы 9 маусымда сайлауға әзірлік және оны өткізу кезеңінде учаскелік сайлау комиссиялары қызметінің негізгі бағыттары туралы баяндама жасады. Оқыту семинарларын өткізу кезінде қатысушылар сайлау науқанының негізгі кезеңдерін өткізу барысы, сайлаушылар тізімдерімен жұмыс істеу, сайлау комиссияларының сайлауды әзірлеу мен өткізу, сайлау туралы заңнаманың орындалуын қамтамасыз ету бойынша өкілеттіктері туралы сұрақтар қойды. Ортсайлауком мүшесі Л.Сүлеймен 2019 жылғы 9 маусымға тағайындалған Қазақстан Республикасы Президентінің кезектен тыс сайлауын әзірлеу мен өткізу кезеңіндегі сайлау комиссияларының жұмысы туралы кеңінен айтып берді.