Дәурен Абаевтың айтуынша, дінтанушылар форумы мемлекеттік-конфессиялық қатынастардың өзекті мәселелерін талқылайтын ықпалды диалог алаңына айналған.
«Бұл шараға отандық ғылыми-сарапшылар қауымдастығы, үкіметтік емес ұйымдардың және діни бірлестік өкілдерінің жыл сайын белсенді қатысуы ізгі дәстүрге айналып келеді. Бүгінгі форумда талқыланатын тақырыптар да, сіздердің пікірлеріңіз де өте маңызды. Өйткені бұл жиын ең алдымен, азаматтық қоғамның діни экстремизм мен терроризмге қарсы жұмыстарының рөлін нығайтуға бағытталған», деді министр.
Сонымен қатар министр өз баяндамасында деструктивті діни ағымдардың жақтаушылары азайып келе жатқанын айтты. Бұл үкіметтік емес ұйымдар және оңалту орталықтарымен ынтымақтастықтың нәтижесі екенін атап өтті.
Министрліктің ақпаратына сүйенсек, бүгінгі таңда республикамызда дін саласында 7 мыңнан астам маман жұмыс істейді. Олар негізінен ақпараттық түсіндіру жұмыстарын жүргізу, деструктивті идеяларды ұстанатын азаматтарды оңалту және діни экстремизмге қарсы насихатпен айналысады. «Соңғы 3 жылда 78 мыңға тарта әртүрлі шара өткізілді. Алайда, алдағы уақытта бұл жұмысты бұдан да белсенді жүргізу керек. Жалпы, алдын алу шараларын қысқартып, тәуекел тобындағылармен жұмысты күшейткен абзал», деді Дәурен Абаев. Министрдің атаған тәуекел тобына жұмыссыздар, өзін өзі жұмыспен қамтитын азаматтар, студенттер мен маусымдық жұмыс істейтін жұмысшылар енеді.
Одан кейін министр жыл басынан бері интернет-алаңда 25 мыңға тарта заңға қайшы материал жойылғанын хабарлады. «Терроризм мен діни экстремизм идеологиясы насихатталған 13 мың материалға шектеу қойылды. Алайда, бұл бағыттағы жұмысты әлі де жетілдіру керек. Қарсы насихат бойынша әлеуметтік желідегі қолға алынған шаралар әлсіз. Жарияланған материалдың форматын қайта қарап, сапаға мән беру керек», деді ол.
Жиында сөз алған Ұлттық қауіпсіздік комитеті Терроризмге қарсы орталық бастығының орынбасары Сергей Швейкиннің айтуынша, Қазақстанда деструктивті ағымды ұстанатындардың саны 20 мыңнан асады. Сонымен қатар ол ХХІ ғасырдың басынан бастап әлемде 72 мыңнан астам теракт тіркелгенін, оның салдарынан 170 мыңға жуық адамның көз жұмғанын айтты. «Олар көп жағдайда радикалды, діни идеологияның ықпалымен жасалады. Интернеттегі насихаттың нәтижесінде біздің азаматтар да шетелдегі террористік ұйымдарға қосылып кетті. Радикалды насихаттың қақпанына көзқарасы қалыптаспаған, діни білімі жоқ, жастық максимализмі басым жастар түседі. Қазақстандықтардың «Әл-Каида» лаңкестік ұйымының құрамына кіру үшін Ауғанстанға баруы алғаш рет 2008 жылы тіркелген еді. Бүгінге дейін радикалды топтардың қатарын толтыру үшін 800-ге тарта Қазақстан азаматы елімізден кеткен. Олар негізінен халықаралық террористік ұйымдардың – ДАИШ пен Әл-Каида, Хайят Тахрир аш-Шам құрамында жүр. Олардың басым көпшілігі деструктивті идеологиялық ағымда болған. Тәжірибе көрсетіп отырғандай, террористер мен экстремистер дәл сол деструктивті ағымды ұстанатындардың қатарынан шығады. Қазіргі таңда біздің есебіміз бойынша Қазақстанда деструктивті идеологияны ұстанатындардың саны 20 мыңнан сәл асады. Олардың көбі Атырау, Түркістан, Қарағанды мен Ақтөбе облыстарында, Нұр-Сұлтан мен Алматы қалаларында. Осыған байланысты біздің басты міндет – діни ахуалды оңалту», деді ҰКҚ өкілі.
Ал Қазақстан Мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Серікбай қажы Ораз деструктивті ағымға ерген азаматтарды радикалды райынан қайтару жұмысы жайында баяндама жасады. Бас мүфтидің айтуынша, қазіргі таңда білім мен тәжірибесі толысқан имамдардың осы бағыттағы жұмыстарының нәтижесінде елімізде жыл сайын 500-ден астам азамат жат ағымнан бас тартады екен. Сонымен бірге Серікбай қажы Ораз ақсақалдар институтының жұмысын жандандыру мен тарихи жерлерді аралауды қолға алуды ұсынды. Оның айтуынша, осы арқылы халыққа тарихты түсініп, дәстүрлі дінімізді дәріптеуге мүмкіндік ашылмақ.
Пленарлық отырыстан соң форумға қатысушылар діни саланы реттеу процесінде туындайтын негізгі мәселелерді, ақпараттық-түсіндіру жұмысын тиімді жүргізу, интернет кеңістігінде радикалды идеологияға қарсы тұру және деструктивті діни ағымдардың идеологиясынан зардап шеккен адамдарды оңалту мәселелерін талқылады.