Қоғам • 11 Желтоқсан, 2019

Зорлық-зомбылыққа қатысты заңдар күшейеді

1053 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев «Сындарлы қоғамдық диалог – Қазақстанның тұрақтылығы мен өркендеуінің негізі» атты Қазақстан халқына Жолдауында: «Жыныстық зорлық-зомбылық, педофилия, есірткі тарату, адам саудасы, әйелдерге қатысты тұрмыстық зорлық-зомбылық және басқа да ауыр қылмыстарға, әсіресе балаларға қатысты қылмыстарға қолданы­латын жазаны шұғыл түрде қатайту қажет» деген болатын. 

Зорлық-зомбылыққа қатысты заңдар күшейеді

Мемлекет басшысының тапсырмасын орындау мақсатында депу­таттар тобы отбасындағы зор­лық-зомбылыққа нақты қар­сы тұруға, әйелдерге қатысты кем­­сіту­шіліктермен күресуге мүм­­кіндік беретін заң жобаларын әзір­леді. Атап айтқанда, оның ал­ғаш­қысы – «Отбасылық-тұрмыс­тық зорлық-зомбылыққа қарсы іс-қимыл туралы» жаңа заң жобасы. Онда отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы іс-қимыл субъектілерін кеңейту, уәкілетті органдардың нақты өкілеттіктерін бекіту, алдын алу субъектілері арасындағы өзара іс-қимыл тетігін айқындау, қорғау нұсқамасының мерзімін ұлғай­ту, құқық бұзушының түзету бағдарламасынан өтуін енгізу ұсынылмақ. Екінші заң жобасы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне отба­сылық және гендерлік саясат мәсе­лелері бойынша өзгерістер мен толық­тырулар енгізу туралы» деп аталады. Бұл заң жо­басын­­да еңбек қатынастары сала­сын­­дағы кемсітушілік ұғымы нақ­­тыланып, жұмыс беруші­лер­­дің кемсітушілік факті­лерін жа­сырғаны үшін жауапкершілігі, от­басының экономи­ка­лық, тәр­биелік, тұрмыстық және басқа да фун­к­цияларын орын­дауда ата-ана­ның жауапкер­шілігі заң­на­ма­лық түрде бекі­тіліп отыр, бұған қоса әйелдердің эко­но­ми­ка­лық және саяси ілгерілеуіне ықпал ететін нормалар да енгізілген.

Биыл қазан айында Ұлттық комиссия бірқатар мем­лекеттік органдардың өкіл­дерімен бір­ле­сіп Женева қала­сында БҰҰ-ның бейінді коми­тетінде Әйел­дер­ге қатысты кемсіту­ші­лік­тің бар­лық нысандарын жою тура­лы конвенция ережелері­нің орын­­далуы туралы Қазақстан­ның бе­сінші кезеңдік баяндама­сын қорғады. Орталық коммуни­ка­ция­лар қыз­метінде «Зор­лық-зомбылыққа қарсы 16 күн» халықаралық акциясы ая­сын­да өткен баспа­сөз мәсли­ха­тында Парламент Мә­жі­лісі­нің Әлеуметтік-мәде­ни даму ко­ми­­тетінің төрайымы, Пре­зи­­дент жанындағы Әйелдер іс­тері және отбасылық-демогра­фия­­лық саясат жөніндегі ұлт­тық комис­сияның төрайымы Гүл­шара Әбдіқалықова зорлық-зом­былыққа қарсы іс-қимыл бойын­ша мемлекеттің қабылдап жатқан шаралары туралы айтты.

БҰҰ-ның Даму бағдарлама­сының есебіне сәйкес, Қазақ­стан 2018 жылы «гендерлік даму деңгейі өте жоғары» елдердің рейтингіне еніп, гендерлік даму индексі бойынша 160 елдің ішінде 58-орынға ие болған. Ал Дүниежүзілік экономикалық форумның бағалауы бойынша, 149 елдің арасында гендерлік алшақтық рейтингі бойынша білім беруден 30-орынға, әйел­дердің экономикалық мүм­кіндіктерін іске асыру бойынша 32-орынға жайғасқан.

Қабылданып жатқан іс-шара­ларға қарамастан отбасы­лық-тұр­мыстық қылмыстар саны өсуде.

Осы жылы полиция отба­сылық-тұрмыстық құқық бұзу­шыларға қарсы 58 мың қорғау нұс­қамаларын шығарып, 6 мың­нан астам ерекше талаптар қойған. 15 мың әйелге консультациялық көмек көрсетіліп, 1500 әйел дағ­дарыс орталықтарына орналас­тырылды.

Жиын соңында спикер Отба­сылық және гендерлік саясат тұ­жы­рымдамасының 2020-2022 жыл­дарға арналған іс-шара­лар жоспарын іске асыру, Тұ­жырым­даманың нысаналы индикаторларына қол жеткізу, Мемлекет басшысының әйелдер мен балалар құқықтарын қорғаудың тұтас жүйесін қалыптастыру жөніндегі тапсырмаларын орындау бойынша жұмыс жалғаса беретінін айтты.