Руханият • 12 Ақпан, 2020

Қазақтың құмай тазысы

643 рет
көрсетілді
2 мин
оқу үшін

Соңғы жылдары, өкінішке қарай, саны азая бастаған қазақтың құмай тазы итінің жанашырлары Түркістан облысындағы Ордабасыда бас қосты.

Қазақтың құмай тазысы

 

Осы бір қасиетті тазының тұқы­мын сақтап, санын көбейту, даңқын дәріптеп, оны өз ұлтымыздың аты­на патенттеп алуға күш са­лу мақ­сатындағы шараны республикалық «Қансонар» қа­уым­дастығына қарасты Түр­­кістан об­лыстық өңір­лік филиалы ұйым­дастырған.

Халқымыз тазының ең күштісіне, жүйрігіне, аң алғышына «нағыз құмай екен, қанатты құмай екен» деген секілді мадақ сөздер айтып, оның ерекше қабілеттеріне сүйсінген. Өз бойына біткен ептілік, жылдамдық, әдісқойлық, түлкі-қоянды құйындай соғатын, тіпті арқарға, қасқырға шабатын қасиеттердің бәрі осы құмайға тән. Сондай-ақ құмай тазы өзінің ізшілдігімен, сұлу мүсінімен өз тұқымдастарының ішіндегі сыртта­ны, төресі деп есептелген. «Бү­­гінде таза қан­ды қазақы құ­май тазыны та­бу қиын. Оның тұқымы азай­ған. Ал бар дегендерінің көп­­шілігінің қаны араласып кеткен. Сондықтан бүгінгі шараға жинал­ғандар аңшылық иттерін арнайы мамандардың көмегімен сараптамадан өткізіп, оның қаншалықты таза тұқымды екендігін арнайы құ­жаттармен бекітті. Сонымен қатар дәріптей отырып, тазы итінің даңқын асыру, әлемге таныту, әрі осы шараларды өткізе отырып шетелде болатын жарыстарға дайындалуды мақсат етіп отырмыз», дейді қауымдастықтың өңір­лік өкілдігінің директоры Абай Бер­дібеков. Кейінгі кезде тазыны иеленгісі келетін өзге ұлттар да пай­да бола бастаған. «Жоқ олай емес. Тазы қазақтікі. Оның 3 мың жылдық тарихы бар. Оған біздің жердегі тасқа қашалып түскен суреттер дәлел», дейді селекционер Қажымұрат Күлпешов.

Ордабасы ауданында өткен іс-ша­раға облыстың барлық аумағынан 100-ге жуық тазы итінің жанашырлары жи­налды. Арнайы тіркеуден өткен тазы­лар арасында құмайлар сайысы өт­кізілді. Аңға түсуден алғырлық таны­тып, жүйрік шыққан құмайлардың ие­леріне арнайы марапаттар табыс етілді.

 

Түркістан облысы