Goldman Sachs болжамына сәйкес, пандемияға байланысты сұраныстың төмендеуі бұрынғыдан да өткір болып отыр. Сарапшылар Brent маркалы мұнай бағасының 2020 жылдың екінші тоқсанында бір баррелі үшін 20 долларға дейін түседі деп болжайды. Бұл 2002 жылдан бергі ең төмен көрсеткіш.
Наурыз айының соңына қарай сұраныс тәулігіне 8 миллион баррельге азаяды деп күтілуде. Жыл сайынғы төмендеу тәулігіне 1,1 миллион баррель болады.
Еске салайық, 16 наурызда Brent баррелі 30 доллардан төмендеді.
Бүгінгі мәлімет бойынша қазақстандық бюджеттің тапшылығы 1,2% құрайды.
Мұнай саласына қызмет көрсететін компаниялар одағы президиумының төрағасы Рашид Жақсылықовтың айтуынша, бүгінде мұнай нарығында құбылмалы жағдай байқалады. Коронавирустық індет көмірсутек шикізатын әлемдегі ең ірі тұтынушылардың бірі – Қытайдан мұнайға сұраныстың күрт төмендеуіне алып келді.
Соңғы екі жылда мұнай бюджетке 1 триллион теңгеден астам қаражат берді.
«Мұнай бағасы 25 долларға түскен кезде экспорттық кедендік баж нөлге жетеді және түсетін түсім мұнай компаниялары үшін нөлге тең болады. Қазір қара алтынның қазіргі бағалары жағдайында Қазақстандағы бюджет тапшылығы ІЖӨ-нің 1,2% -на жетуі мүмкін, ал мұнай мен газ экспортынан қазыналық түсім үш есе азаяды» деді Рашид Жақсылықов.
Мұнай бағасының төмендігін ескере отырып, мұнай-газ саласындағы жұмыс орындарының босатылуына байланысты қауіп-қатер сақталады.
«Бүгінде бұл салада 2 мыңнан астам компания жұмыс істейді, шамамен 200 мың жұмысшы жұмыс істейді. Алдағы айларда әлемдік мұнай нарығында жақсару күтілмейді» дейді Р. Жақсылықов.
Сонымен бірге, Р. Жақсылықов мұнайдың арзандауы мұнай-газ кәсіпорындары мен олардың тікелей мердігерлеріне, ең алдымен Қазақстандағы мұнай сервис компанияларына әсер ететінін, жұмысшылардың қысқартылуы мүмкін екенін айтты.
Сонымен қатар, жұмыс орындарының сақталуы және аймақтардағы әлеуметтік шиеленісті азайту үшін бірқатар ұсыныстар айтты. Бұл қазақ жұмысшыларының айлық жалақысын инфляция деңгейімен қайта есептеу, жұмыс орындарын сақтау.
Бұл фактор, Р. Жақсылықовтың көмірсутегі бағасының күрт төмендеуі мен коронавирустың өршуіне байланысты республика экономикасына теріс салдарды әлсіретуге көмектеседі.
АЛМАТЫ
