Қазақстан Республикасының Конституциясы 1995 жылы 30 тамызда бүкілхалықтық референдумда қабылданған. Бұл жаңа мемлекеттің негізгі қағидаттары мен құндылықтарын бекітудегі Қазақстан халқының бірлігін көрсеткен тарихи оқиға болып табылады.
Қазақстан Республикасының Конституциясы 1995 жылы 30 тамызда бүкілхалықтық референдумда қабылданған. Бұл жаңа мемлекеттің негізгі қағидаттары мен құндылықтарын бекітудегі Қазақстан халқының бірлігін көрсеткен тарихи оқиға болып табылады.
Еліміздің соңғы 18 жылда жеткен жетістіктері – бұл Конституцияның және оның негізінде қабылданған заңнаманың нақты нәтижелері.
Ата Заңымызда елімізде өмір сүріп жатқан халықтың ортақ құндылықтары дәл көрсетілген.
Ол – 140 этнос пен 46 діни қауымдастықтардың достық пен татулықта тұрып жатқан республика аумағының тұтастығы мен бөлінбеуі.
Конституцияда ешкiмдi жынысына, нәсiлiне, ұлтына, тiлiне, дiнге көзқарасына және басқа да жағдаяттар бойынша кемсiтуге тыйым салынған. Мұнымен бейбітшілік пен тұрақтылық, барлық халықтың игілігіне экономикалық даму секілді басты конституциялық қағидаттар қамтамасыз етіледі.
Конституцияның негізінде заманауи мемлекеттік механизм және құқықтық жүйе құрылды, тиімді экономиканың іргетасы қаланды, адамның құқықтары мен бостандықтары қамтамасыз етіледі. Ең бастысы, біздің басты игілігіміз – бейбітшілік пен татулық мызғымайды.
Қазақстан өзін демократиялық мемлекет ретінде жариялады. Ал демократияны заңдылықсыз елестету мүмкін емес. Демократиялық мемлекет құқықтық емес бола алмайды. Тәуелсіздік жылдары Қазақстан осы мақсатқа жетуде көп ілгері жылжыды. Алайда, мемлекеттің құқықтық болуына қоғамның өзі септігін тигізуі қажет. Қоғам мен мемлекет құқықтық деп аталу үшін кем дегенде үш шарт орындалуы керек, олар: заманауи, сапалы заңнама, оны сайма-сай қолдану және тиісінше құқықтық сана. Осы үш бағыт бойынша көптеген іс-шаралар жүзеге асырылған. Елбасы бекіткен Құқықтық саясат тұжырымдамасы Конституцияның нормалары мен ережелерін толыққанды іске асырудың жаңа кезеңі болып табылады.
Нормативтік-құқықтық актілерді қабылдау кезінде қоғамдық мүдделерге нұқсан келтіретін топтық мүдделерді қолдауды еңсеру, қолжетімді сот әділдігіне жету және бұқаралық құқықтық тәрбие үшін әлі де көптеген істер жасалу керек.
Еліміздің экономикасы мемлекеттік және жеке меншікті тану мен теңдіктің, меншікті қоғам игілігіне пайдаланудың және кәсіпкерлік қызмет еркіндігінің конституциялық принциптеріне сәйкес дамуда. Бүгінгі таңда мемлекеттің медициналық қызмет көрсету және білім беру, тұрғын үй құрылысы, жалақы мен әлеуметтік төлемдерді көтеру секілді әлеуметтік сұрақтарды тиімді шешуіне мүмкіндігі бар.
Тәуелсіздік алғаннан кейінгі жылдары халық көптеген қиындықтарды еңсере алды. Елде де, сонымен қатар, әрбір қазақстандықтың өмірінде де түбегейлі өзгерістер пайда болды. Азаматтардың қорғалуы және әл-ауқаттың артуы патриоттық сезімдерді оятады. Конституцияның үстемдігі Республика егемендігінің заңды көрінісі.
Жылдар өтер, мүмкін халықаралық жағдай мен елдегі саяси кескін өзгерер, бірақ бұл Конституция тарихта бейбітшіліктің, жасампаздық пен дамудың төлқұжаты болып қала береді.
Ерден БОРАНБАЕВ,
Қызылорда облыстық сотының қызметкері.
