Осы жерде бір құпия бар. Тарих ғылымдарының докторы, профессор Жамбыл Артықбаев оның себебін ислам Түркістан өңіріне келген VIII-IX ғасырда Арыстанбапта түркілердің тәңіршілдік дінінің орталығы болғанымен байланыстырады.
«Егер тарихи-этнографиялық деректерді қарасаңыз сіз арыстанның қарлұқ тайпаларының ортақ тотемі екенін білген болар едіңіз. Ал енді Арыстанбап кесенесіне кірген уақытта сіз назар аударсаңыз - Лашын бап, Қарға бап, тағы да басқа баптарды көресіз. Олардың барлығы да түркі халықтарының қасиетті тотемдері, түсінікті тілмен айтсақ, қасиетті ата-бабалары. Құтайбы бастаған арабтар бұл жерлерді әскери күшпен бағындыра алмаушы еді. Себебі Сырдың ар жағында даланың жауынгер тайпалары тұрды. Сондықтан олар жергілікті тәңіршілдік діннің өкілдері – қожалармен компромиске келуге мәжбүр болды, яғни біздің ата-бабаларымыз ислам дінін қабылдады және өзінің тәңіршілдік әдет-ғұрып, дәстүрлерін сақтап қалды. Міне, осылайша қазақ исламы деген феномен дүниеге келді. Тәңіршілдік діннің абыздары ислам жағына өтті. Қазіргі күні қазақ қожаларының ішіндегі толып жатқан әулеттер өз тегін тәңіршілдік діннің өкілдері - жергілікті қожалардан алады», деді Жамбыл Омарұлы Мәдениет және спорт министрлігі, "Әзірет Сұлтан" мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-музейінің ұйымдастыруымен өткен "Түркістан құпиялары" тақырыбындағы онлайн-лекцияда.
Ер түріктің бесігі - Түркістан өңіріндегі тарихи жер атауларының шығу тарихы мен маңызы, көне Түркістан қаласының жұмбақ сыры мен тың деректері жөніндегі зерттеу еңбектерімен бөлісуге арналған лекцияда аңыз-әңгімелердің мәні, халықтың сенім-нанымдары туралы да ауқымды мәліметтер айтылды. Аңыздар мен салт-дәстүрлердің түпкі шығу мәні жөнінде деректер келтірген профессор Жамбыл Омарұлы Түркістан құпияларын 12 бөлікке бөліп, жекелей түсіндіріп өтті. Сондай-ақ онлайн-лекция барысында көптеген сауалдарға жауап берді.
