2016 жылы елордамызда мемлекетіміздің жастар шығармашылығын қолдау мақсатында ашылған Astana Musical театры басы-қасында болып, үш жыл бойы осы мәдениет жағына жетекшілік жасадым. Республикамыздың түкпір-түкпірінен кәсіби жоғары білімі бар «музыкалық театр әртісі» мамандығын иегерген, талантты жастарды жинадық. Олардың саны жетпістен асатын. Көкіректерінде үкілі үміті мен аяулы армандары мол жастар жаңа мүмкіндіктер мен өнер әлеміндегі қабілеттерін көрсету үшін арман қала – Нұр-Сұлтанда бас қосты.
Аstana Opera, Аstana Ballet театрларының бағыты – әлемдік және отандық классикалық опера мен балет қойылымдарын кәсіби биік деңгейде сахналау. Ал Astana Musical театрының мақсаты – әлем кеңістігіндегі жастардың көркемдік сұранысына ие заманауи жанрды елімізде дамыту болды. Жаңадан ашылған жас театр – ЭКСПО халықаралық көрмесінің бағдарламасына елордамыздың 20 жылдығына арналған жобаларға ерекше ат салысты. Әсіресе еліміздің өнерінің тарихында тұңғыш рет авторлық құқығы заңдастырылған Ж.Пресгурвиктің «Ромео мен Джульетта» мюзиклін қазақ тілінде сахналадық. Қазақ тіліне ақын Г.Салықбай көркем аударма жасаған «Ромео мен Джульетта» мюзиклін Бейбітшілік пен келісім сарайының сахнасында ЭКСПО көрмесін тамашалауға жиылған көпшілікке 30 күн бойы тоқтаусыз ұсынып, 40 мыңға жуық көрермен тамашалады. Келесі жылы Р.Кончантенің Notre Dame de Paris мюзиклі сахналанды.
Елбасы Н.Назарбаевтың «Рухани жаңғыру» бағдарламасын жүзеге асыру мақсатында Мәдениет және спорт министрлігінің қолдауымен «Жаһандағы Қазақстан мәдениеті» жобасы аясында Astana Musical театрымен «Қыз жібек» этно-фольклорлық мюзиклімен Еуропаға гастрольдік турненің дайындығына кірістік. «Қыз жібек» – қазақтың қасиетті бойтұмары. Ұлтымыздың тамыры тереңде жатқан фольклоры мен этнографиясы, музыкасы мен театр өнері – Ғ.Мүсірепов пен Е.Брусиловскийдің «Қыз жібек» операсында эстетикалық біртұтас көркем дүние ретінде ерекше үйлесім тапқан. Сонау 1936 жылы қазақ өнерінің Мәскеудегі декадасы кезінде талайлардың таңдайын қақтырған «Қыз жібек». Кейін 1970 жылы режиссер С.Қожықов түсірген көркем фильм болып әлемді аралаған – «Қыз Жібек». «Қыз Жібек» туындысының қасиеті сол, ол өнер кеңістігіндегі талай жастың тағдырларын өмір айдынында бір арнаға тоғыстырды.
Операдағы Қыз жібек пен Төлеген бейнесі – Күләш пен Қанабек Байсейітовтерді табыстырды. Ал фильмде басты кейіпкерлерді сомдаған Құман Тастанбеков пен Меруерт Өтекешова өнер әлемінде ғана емес, өмірде де бір-біріне шынайы ғашық болып, шаңырақ көтерді. Ұлылар мен тарлан талант иелері жүрген жол – жас ұрпаққа да мирас болуы заңды. Еуропаның ең үздік сахналарында өнер көрсету бақыты бұйырған жастар – күні-түні дамылсыз «Қыз жібек» этно-фольклорлық мюзиклінің дайындығына кірісті. Мақсатымыз айқын. Қазақстанның заманауи өнері мен мәдениетін Еуропаның талғампаз көрерменіне биік деңгейде дәріптеу.
Халық әртістері Құман Тастанбеков пен Меруерт Өтекешованы репетиция алаңына шақырдық. Жастардың хорын тыңдап, биін көріп, Құман аға арқаланып Меруерт жеңгемізге арнап ән салды. Мюзиклге қатысатын жетпістен астам жас екеуіне сүйсіне қарады. Фильмде сомдаған жүректеріне ең жақын бейнелері болғандықтан, екеуі кезек-кезек Төлеген мен Жібектің табиғатын, мінезін, мақсатын, болмысын ерекше іңкәрлікпен түсіндірді.
Араға бір ай салып, біз жолға жиналып жатқан сәтте қорытынды әзірлік барысын көруге тағы келді. Төлегенді ойнайтын Оразалы мен Жібек рөліндегі Инабатқа, бір ай бұрын ескертіп айтып кеткен дүниелерінің қорытындысын көріп, екеуінің дуэттік арияларын бар зейіндерімен тыңдады. Мен де режиссер емес, бір сәт Құман ағамның жанында көрермен болып рөлдегі екі шәкіртіме қарап отырдым.
Кенет... осыған дейін байқамаған көзқарастар мен сезім шындығына куә болдым. Төлеген-Оразалы – Жібек-Инабатқа шынайы ғашықтық сезімін әнмен жеткізіп тұр. Инабат тебіреніп, тағдырын Оразалыға табыстайды... Сондай мөлдірлікке толы шынайы сахналар, бізді еріксіз баурады. Мен көргенді, мен байқағанды Құман аға мен Меруерт апамыз да аңғарыпты. Өмір көрген үлкен кісілер – Оразалы мен Инабатқа: «Айналайындар, өнерде де, өмірде де бақтарын жансын, біздің жолымызды берсін!» деп ақ батасын берді.
Сөйтіп өнер шындығын жасаймыз деп тырысқан ғашықтар бейнесіндегі екі жастың көкейкесті мақсаттарын Жаратушы Иеміз де қабыл еткен шығар, өмірдегі шынайы махаббатқа ұласты.
Париж, Канн, Берлин, Вена, Брюссель, Мәскеу сахналарын Ұлы Даланың махаббат гимні іспеттес, «Қыз жібектің» әндері тербетті. Өнер сапарымыз абыроймен мәресіне жетті.
Бір жылдан соң Оразалы мен Инабат бас қосты. Екі жасты – арман қаламыз астанада танысып табысты. Наурыз мерекесіндегі мыңдаған халықтың алдында екі жастың некелері қиылды. Алаш өнерінің аңызы атанған, Қазақстанның Еңбек Ері Асанәлі Әшімов ел алдында қос жасқа ақ батасын берді.
Алтайдың ару қызы Инабат – Атырауға келін болып түсті. Жылойдың жампоз жігіті Оразалы – Тарбағатайға күйеу болды.
Бір жылдан соң перзент сүйді.. Қуанышымызда шек жоқ. Кесте тігер сәбидің есімі – Жібек. Екі баласын «Қыз жібек» табыстырған соң, Жылойдағы Игілік ақсақал шөбересінің есімін Жібек болсын деп шешуі де, көрегендіктің белгісі. Кішкентай Жібектің айы оңынан, күні солынан туып – аяулы қыз болып өссін! Бауы берік болсын! Әрине қазіргі әлемдегі ахуал тек біздің еліміз ғана емес, басқа мемлекеттерде де карантин жариялауға мәжбүр етті. Бұл күндерде аяқталар. Жібекті бесікке салу да куә болармыз. Қыз жібекті – қасиетті бойтұмар деуім тегіннен-тегін емес! Елордамызда мақсат-мұраттары орындалып, арманшыл екі жасты бір арнаға тоғыстырған бүгінгінің Төлегені мен Қыз жібегі – Оразалы мен Инабаттың жас шаңырақтарын әрқашан махаббаттың өміршең әні тербетсін!
Асхат МАЕМИРОВ,
Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, философия ғылымдарының докторы
