Саясат • 05 Мамыр, 2020

Індет жағадан алғанда...

192 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Былайғы күнде де парамен былғанғандары аздай, қазіргі сын сағатта пайда тауып қалғысы келетін сұғанақ қолдылар кездесіп жатыр. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет төтенше жағдайды оңай олжаның төте жолындай көріп, карантин кезінде «кедергісіз қозғалысты» қамтамасыз еткендерді әшкереледі.

Індет жағадан алғанда...

Қысылтаяң кезеңде қызмет бабын асыра пайдаланып, қымқырып қалудан қымсынбайтындар аз емес екен. Оған Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің кейінгі фактілері айғақ болып тұр. Атап айтсақ, агенттіктің Солтүстік Қазақстан облысы бойынша департаменті Полиция департаментінің Ішкі қауіпсіздік бас­қар­масымен бірлескен іс-шаралар ба­рысында полицияның аудандық бөлімі басшысының бірінші орынба­са­рын ұстады. Ол төтенше жағдай кезінде белгіленген тыйымдарға қара­мас­тан, азаматтардың аудан аума­ғын­да кедергісіз жүруі үшін 1 млн 300 мың теңге көлемінде пара алды деген күдікке ілінді.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қыз­мет парақорлық, лауазымдық өкі­­леттіктерді асыра пайдалану, жез­­өкше­лікпен айналысу және жең­ге­­­тайлық желілерін ұстау немесе ұй­ымдастыру, адам өміріне, ден­сау­л­ығына қауіп төндіретін мән-жай­лар туралы ақпаратты жасыру бойынша тергеу жүргізіп жатыр. Бұл туралы хабардар болған қала­ның тиісті қызметтері 87 адамды оқ­шау­лады. Соның ішінде жезөк­ше­лік­пен айналысуға арналған орындар әшкере болып, екі шетел азаматынан коронавирус инфекциясы анықталды.

Карантиннің қатаң сақталуын қада­ға­лайтындардың қарабет бол­ған оқиғасы басқа өңірлерде де кезде­сіп жатыр. Солтүстік Қазақстан облы­сын­да­ғы сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет Петропавл қаласы әкімдігінің лауазымды тұлғасына қатысты сотқа дейінгі тергеуді бастады. Күдікті аза­мат кейбір көлік құралдарының Пет­ро­павл қаласындағы тосқауыл бекет­терден кідіріссіз өтуіне рұқсат беріп, 50 мың теңге алған. Ол әрі Сovid-19 індетінің таралуын болдырмау жөніндегі облыс әкімдігі жедел штабының мүшесі екен.

Осылай абыройсыз аты шық­қан­ның бірі Шымкент қаласы Полиция департаментінің жол-патрульдік полиция полкі қызметкері болды. Ол карантин режімін сақтамаған әлдекімді Жангелдин көшесі бойындағы ішкі тосқауыл бекетінен өткізгені үшін 25 мың теңге пара алған. Бұл қыз­мет­кер­ге қатысты Шымкенттегі департамент қылмыстық іс тергеп жатыр.

Бұған қоса Түркістан облысы бо­йын­ша департамент Шымкент қа­ласы Қаратау ауданы Полиция бас­қар­­масының учаскелік инспекторын сотқа дейінгі тергеуді бастады. Жазықты полицей «Таскешу» тосқа­уыл бекеті арқылы кіріп-шығуы үшін Түркістан облысы тұрғындарынан 15 мың теңгеден пара алған.

Сонымен қатар төтенше жағдай кезінде басқа да сыбайлас жемқорлық фактілері тіркеліп жатыр. Оның көбі түрлі амал-шарғымен бюджет қаражатын жымқырып қалғандарға қатысты болып тұр. Мысалы, Қостанай облысының Алтынсарин ауданы әкімінің орынбасары қызмет бабын асыра пайдаланып, өзіне бағынышты қызметкерлерді ауыл ішіндегі жолдарды қардан тазарту жұмыстарын жүр­гізуге және коммерциялық ұйыммен мем­лекеттік сатып алулар туралы жал­ған келісімшарт жасасуға мәж­бүр­леген.

Аталған облыста жолда тәр­тіп бұзған адамнан әкімшілік жауап­кер­шілікке тартпағаны үшін 20 мың теңге дәметкен аудандық Полиция бөлімінің жол-көлік инспекторына қатысты да жемқорлық қылмысы тіркелді.

Алматы облысында жем­қор­лық­пен шатылған бірнеше лауазымды тұлға анықталды. Талғар ауданы Бесқайнар ауылдық округінің әкімі «Іле-Алатау мемлекеттік ұлт­тық табиғи паркі» РММ жерінен учас­кені заңсыз бөліп беруге септессе, осы ауданның Панфилов ауыл­дық округінің бұрынғы әкімі 2017 жылы кафе және мейрамхана салу арқылы аталған ауылдық округте жер учаскелерін заңсыз сату нәтижесінде алынған қаражатты заңдастырған.

«Еңбекшіқазақ жұмыспен қамту орталығы» ҚМК басшысы нәтижелі жұмыспен қамтудың және жаппай кәсіпкерлікті дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған «Еңбек» мемле­кет­тік бағдарламасы аясында 2018-2019 жылдары жұмыссыз азаматтарды жалған жұмысқа тұрғызуы үшін шаруа қожалықтарының шотына аудару арқылы бюджет қаражатынан 12,9 млн теңгені жымқырған.

Бұл аталған фактілер бойынша Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Алматы облысы бойынша департаменті сотқа дейінгі тергеу жүргізіп жатыр.

Сондай-ақ Алматы қаласында Қытай азаматына қатысты қыл­мыс­тық қудалауды тоқтату сылтауы­мен 10 мың доллар алған Жедел әре­кет ету арнайы отрядының аға инс­пекторы, Шымкент қаласында мал дәрігерінің делдалдығы арқылы тамақ өнімдерін сатумен айналысатын жеке кәсіпкерлерден 10 мың теңгеге дейін пара алған мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық инс­пекторы, Батыс Қазақстан облысында аңшылық мылтықты алып жүруге және сақтауға рұқсатты жеделдетіп бергені үшін 70 мың теңге алған Орал қаласының Полиция басқармасы қызметкері және Қарағанды облысында тараптардың татуласуы үшін кү­діктінің мүддесіне қылмыстық істі заң­сыз тоқтатпақ болған Осакаров аудандық полиция бөлімінің тергеу­ші­сі ұсталды.

Індет күшейіп, шектеулер ше­гі­не шыққан шақта халықтың қауіп­сіз­­дігі үшін алдыңғы шепте қызмет етіп жүргендердің абыройына осын­дай бармақ басты, көз қысты әре­кет­тер сызат түсереді. Қазақстан Рес­пуб­ликасы Қылмыстық кодексінің 54-бабы 11-тармағының 1-бөлігіне сәйкес, төтенше жағдай кезінде қыл­мыс­тық құқық бұзушылық жасау қылмыстық жауапкершілік пен жазаны ауырлататын мән-жай деп танылады.