Экономика • 09 Маусым, 2020

Төрт айда ІЖӨ 0,2%-ға төмендеді

144 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Былтыр Қазақстанның ішкі жалпы өнімі 4,5%-ды құрап, инфляция 5,4% деңгейінде байқалды. Халықтың нақты табысы 6,5%-ға жетіп, негізгі капиталға салынған инвестициялар көлемі 8,5% - ға өсті. Жұмыссыздық индексі 4,8%-ды көрсетті. Бұл туралы салалық министрліктің есептік кездесуінде Ұлттық экономика министрі Руслан Дәленов айтты.

Төрт айда ІЖӨ 0,2%-ға төмендеді

Ведомство басшысының айтуынша, 2019 жылы экспорт 58 млрд долларға жетіп, тұтастай сыртқы сауда айналымы 96 млрд долларға өскен. Алайда төтенше жағдай мен карантин режімі ұлттық экономикаға теріс әсер етіп, іскерлік белсенділіктің төмендегенін сала министрі жоққа шығармады. Айталық биылғы 4 айдың қорытындысы бойынша ІЖӨ 0,2%-ға төмендеп, тауарлар өндірісі 5,8%-ға өскен. Десе де қызметтер өндірісі 4%-ға қысқарып, оның нәтижесі ІЖӨ-нің 0,2%-ға құлдырауына алып келді. Мамыр айында жылдық инфляция 6,7% деңгейінде байқалды. Негізгі капиталға құйылған инвес­ти­циялардың өсу қарқыны 0,9%-ды көрсетті. Бұл былтырғы көрсеткіштен төмен нәтиже.

«Экономиканы қалпына келтіру үшін жедел шаралар қолға алынып, 2020 жылдың соңына дейін кешенді жоспар қабылданды. Біріншіден, Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, Үкімет экономиканы қолдауға арналған шұғыл 2 пакет әзірледі. Атап айтқанда,  шағын және орта бизнес субъектілері салықтық және әлеуметтік төлемдерден босатылып, оның мерзімін кейінге қалдыру ұсынылды. Мұндай жеңілдіктер отандық агроөнеркәсіптік кешен өкілдеріне, сауда және ойын-сауық орталықтарына, IT компанияларға, қоғамдық тамақтану, қонақүй, туризм секілді басқа да қызмет көрсету салаларына берілді. Шағын және орта бизнесті жеңіл несиемен қамту тетігі айтарлықтай кеңейтілді. Бұл бағыттағы несиенің көлемі 1 трлн теңгеге артты. Нақты айтсақ, «Қа­рапайым заттар экономикасы» бағдарламасына 400 млрд теңге және Ұлттық банк желісімен 600 млрд теңге қарастырылған. «Бизнестің жол картасы» және «Қарапайым заттар экономикасы» бағдарламалары бойынша қамтылатын салалар айтарлықтай кеңейтілді. Қарыз алушылар үшін қорытынды мөлшерлеме 6% деңгейінде белгіленді», деді Р.Дәленов.

Экономиканы тұрақтандыруға бағытталған кешенді жоспар нақты шараларды қамтитын қолданбалы сипатқа ие. Соған сәйкес, өнеркәсіпті дамыту қорын құру көзделіп отыр. Өңдеуші сектордағы кәсіпорындарды 3%-дық жеңілдік мөлшерлеме бо­йынша несиелеу жүйесін іске қосу қарастырылады.

Р.Дәленовтің сөзіне сүйенсек, шағын және орта бизнесті қолдау үшін Ұлттық банк және «Бизнестің жол картасы-2025» желілері бойынша қызмет түрлері кеңейтіліп, несиелеу рәсімдері жеңілдеді. Сондай-ақ «Бизнестің жол картасы-2025» бағдарламасы аясында «микронесиелеу» бағыты құрылып, бизнесті 6%-дық мөлшерлемеден аспайтын субсидиямен қамту жоспарлануда.

Спикер өңірлерді дамытуға арналған «Ауыл – ел бесігі» және «Дипломмен – ауылға!» жобалары арқылы атқарылған жұмыстарға да тоқталды. Мәселен, былтыр «Ауыл – ел бесігі» жобасының көмегімен 53
ауылда 34 млрд теңгеге 520 жоба жүзеге асырылғанын айтты. Оның ішіне ауылдағы жолдарды, мек­теп­терді, ауруханаларды, емханаларды салу, жарықтандыру, спорт алаң­дарын, дене шынықтыру-сауық­тыру кешендерін және басқа да инфра­құ­рылымдық нысандар салу кіреді.

«2020 жылы қаржыландыру 3 есеге, қамтылатын ауыл саны 4 есеге өсті. Яғни «Ауыл – ел бесігі» 216 ауылда 98 млрд теңге сомасына 920 жобаны жү­зеге асыруға мүмкіндік береді. Тұтас­тай айтқанда, 2022 жылдың соңына дейін қажетті іс-шаралар 3 561 ауылда жүзеге асырылады», деді министр.

Р.Дәленов бизнесті тиімді жүргі­зуді анықтайтын Doing Business халықаралық рейтингінде Қазақ­стан­­ның позициясы жақсарып келе­ жатқанын айтты. Бүгінде еліміз 25-орында нық ор­наласқан. Спикер атал­ған рей­тинг кә­сіпкерлікті дамы­туға, сон­дай-ақ сала­лық заңнаманы жетіл­діруге септесетінін алға тартты. Жағымды дина­микаға келісімшарт­тардың орын­далуын қамтамасыз ету (4-орын), минори­тарлы инвестор­лар­ды қор­ғау (7-орын) мен кәсіп­орын­дарды тір­кеудегі (22-орын) жетіс­­тіктер әсер етті. Сонымен бірге халық­­аралық сау­да (105-орын), электр же­­лілеріне қосы­лу (67-орын), төлем қабі­­лет­тілі­гіне рұқсат беру (42-орын) бағыт­­тар­ында төмен нәтиже байқалған деп нақ­тылады жауапты орган басшысы.