Ведомство басшысының айтуынша, 2019 жылы экспорт 58 млрд долларға жетіп, тұтастай сыртқы сауда айналымы 96 млрд долларға өскен. Алайда төтенше жағдай мен карантин режімі ұлттық экономикаға теріс әсер етіп, іскерлік белсенділіктің төмендегенін сала министрі жоққа шығармады. Айталық биылғы 4 айдың қорытындысы бойынша ІЖӨ 0,2%-ға төмендеп, тауарлар өндірісі 5,8%-ға өскен. Десе де қызметтер өндірісі 4%-ға қысқарып, оның нәтижесі ІЖӨ-нің 0,2%-ға құлдырауына алып келді. Мамыр айында жылдық инфляция 6,7% деңгейінде байқалды. Негізгі капиталға құйылған инвестициялардың өсу қарқыны 0,9%-ды көрсетті. Бұл былтырғы көрсеткіштен төмен нәтиже.
«Экономиканы қалпына келтіру үшін жедел шаралар қолға алынып, 2020 жылдың соңына дейін кешенді жоспар қабылданды. Біріншіден, Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, Үкімет экономиканы қолдауға арналған шұғыл 2 пакет әзірледі. Атап айтқанда, шағын және орта бизнес субъектілері салықтық және әлеуметтік төлемдерден босатылып, оның мерзімін кейінге қалдыру ұсынылды. Мұндай жеңілдіктер отандық агроөнеркәсіптік кешен өкілдеріне, сауда және ойын-сауық орталықтарына, IT компанияларға, қоғамдық тамақтану, қонақүй, туризм секілді басқа да қызмет көрсету салаларына берілді. Шағын және орта бизнесті жеңіл несиемен қамту тетігі айтарлықтай кеңейтілді. Бұл бағыттағы несиенің көлемі 1 трлн теңгеге артты. Нақты айтсақ, «Қарапайым заттар экономикасы» бағдарламасына 400 млрд теңге және Ұлттық банк желісімен 600 млрд теңге қарастырылған. «Бизнестің жол картасы» және «Қарапайым заттар экономикасы» бағдарламалары бойынша қамтылатын салалар айтарлықтай кеңейтілді. Қарыз алушылар үшін қорытынды мөлшерлеме 6% деңгейінде белгіленді», деді Р.Дәленов.
Экономиканы тұрақтандыруға бағытталған кешенді жоспар нақты шараларды қамтитын қолданбалы сипатқа ие. Соған сәйкес, өнеркәсіпті дамыту қорын құру көзделіп отыр. Өңдеуші сектордағы кәсіпорындарды 3%-дық жеңілдік мөлшерлеме бойынша несиелеу жүйесін іске қосу қарастырылады.
Р.Дәленовтің сөзіне сүйенсек, шағын және орта бизнесті қолдау үшін Ұлттық банк және «Бизнестің жол картасы-2025» желілері бойынша қызмет түрлері кеңейтіліп, несиелеу рәсімдері жеңілдеді. Сондай-ақ «Бизнестің жол картасы-2025» бағдарламасы аясында «микронесиелеу» бағыты құрылып, бизнесті 6%-дық мөлшерлемеден аспайтын субсидиямен қамту жоспарлануда.
Спикер өңірлерді дамытуға арналған «Ауыл – ел бесігі» және «Дипломмен – ауылға!» жобалары арқылы атқарылған жұмыстарға да тоқталды. Мәселен, былтыр «Ауыл – ел бесігі» жобасының көмегімен 53
ауылда 34 млрд теңгеге 520 жоба жүзеге асырылғанын айтты. Оның ішіне ауылдағы жолдарды, мектептерді, ауруханаларды, емханаларды салу, жарықтандыру, спорт алаңдарын, дене шынықтыру-сауықтыру кешендерін және басқа да инфрақұрылымдық нысандар салу кіреді.
«2020 жылы қаржыландыру 3 есеге, қамтылатын ауыл саны 4 есеге өсті. Яғни «Ауыл – ел бесігі» 216 ауылда 98 млрд теңге сомасына 920 жобаны жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Тұтастай айтқанда, 2022 жылдың соңына дейін қажетті іс-шаралар 3 561 ауылда жүзеге асырылады», деді министр.
Р.Дәленов бизнесті тиімді жүргізуді анықтайтын Doing Business халықаралық рейтингінде Қазақстанның позициясы жақсарып келе жатқанын айтты. Бүгінде еліміз 25-орында нық орналасқан. Спикер аталған рейтинг кәсіпкерлікті дамытуға, сондай-ақ салалық заңнаманы жетілдіруге септесетінін алға тартты. Жағымды динамикаға келісімшарттардың орындалуын қамтамасыз ету (4-орын), миноритарлы инвесторларды қорғау (7-орын) мен кәсіпорындарды тіркеудегі (22-орын) жетістіктер әсер етті. Сонымен бірге халықаралық сауда (105-орын), электр желілеріне қосылу (67-орын), төлем қабілеттілігіне рұқсат беру (42-орын) бағыттарында төмен нәтиже байқалған деп нақтылады жауапты орган басшысы.