Бүгінде мемлекеттік басқару ісіндегі ең өзекті проблема сыбайлас жемқорлық екені ешкімге жасырын емес. Осы жемқорлықтың салдарынан қазынаның қыруар қаржысы ұстағанның қолында кетіп, жоспарланған көп шаруалар жүзеге аспай, асса да сапасы сын көтермей жатқан жайы бар. Бұл ретте Президент сыбайлас жемқорлықтың алдын алуға басымдық бере отырып, бұл істе қоғамдық бақылаудың рөлі ерекше екеніне тоқталды.
«Сыбайлас жемқорлықпен күрес барынша жүйелі сипат алуда. Жемқорлықтың пайда болу себептеріне көбірек назар аударылып, алдын алу жұмыстары жүргізілуде. Енді, жемқорлыққа апаратын факторларды анықтау үшін мемлекеттік органдар мен квазимемлекеттік сектордың нормативтік актілермен жұмыс үдерісіне жемқорлыққа қарсы күрес тұрғысынан арнайы талдау жүргізген жөн», деді Президент.
Президенттің бұл ретте сыбайлас жемқорлықпен күрес мемлекеттік аппаратта негізсіз жалтақтық пен бастамашылдықтан қашқақтауға себеп болмауы керегін де атап өтті.
«Сыбайлас жемқорлықпен күрес жауапқа тартудан қорыққан шенеуніктерді дербестік, бастамашылдық және жедел әрекет ету қатерінен айырмауға тиіс. Біз мемлекеттік бақылауға балама ретінде қоғамдық бақылау институтын қолдай отырып, тиісті құқықтық негіз қалыптастыруымыз керек», деді ол.
Осыған байланысты мемлекеттік органдардың, квазимемлекеттік сектордың қоғам алдындағы ашықтығын және есептілігін қамтамасыз етуге жол ашатын қоғамдық бақылау туралы заңды әзірлеп, қабылдауды тапсырды.
«Қоғамдық кеңестердің рөлін арттыра түсу керек. Оларды сатып алуды ұйымдастыратын комиссиялардың жұмысына тарту қажет. Сондай-ақ квазимемлекеттік секторда қоғамдық кеңес құру мүмкіндігін қарастыру керек. Парламент қаралымындағы тиісті заң жобасын жыл аяғына дейін қабылдаған жөн. Сонымен қатар қоғамдық кеңестердің құрамына түрлі әлеуметтік топ өкілдерін кеңінен тарту керек. Мысалы, біз мүмкіндігі шектеулі адамдар осындай ұйымдардың жұмысына араласып, өз үндерін жеткізу үшін қолайлы жағдай жасауымыз қажет. Олар әрқашан мемлекеттің ерекше назарында болуға тиіс», деді Қ.Тоқаев.
Президенттің бұл бастамасы ең алдымен жемқорлықтың салдарымен емес, оны туғызатын себептерді ерте анықтап, мемлекет дамуын тежейтін жегі құртты ерте жоюды көздейді. Әрине, бұл айтылғандарды жүзеге асыруда әрбір қазақстандықтың, азаматтық қоғам институттарының де белсенділігі ауадай қажет.
Дархан МҰХАН,
журналист, Жезқазған қаласы қоғамдық кеңесінің мүшесі
Қарағанды облысы
