Жиынды ұйымдастырушы «Қостанай облысының азаматтық альянсы» қоғамдық қорының төрайымы Динара Өтебаеваның айтуынша, жыл басынан бері аймақта үкіметтік емес ұйымдардың мұрындық болуымен отыздан астам қайырымдылық акциясы, елудің үстінде онлайн пікірталқы шаралары өтіп, қоғамдық бірлестіктер мен түрлі мекемелердің және бизнес қауымдастығының өзара байланысы нығая түскен. Бұл өз кезегінде «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» қағидаттарын тиімді енгізуге және мемлекет пен бизнестің және үкіметтік емес ұйымдардың өзара тиімді әріптестігінің іліп алар үлгісі болып отыр.
Мемлекеттік органдар мен үкіметтік емес ұйымдардың бірлесіп жұмыла атқарған жұмыстары нәтижесіз емес. Мәселен, бүгінде азаматтық қоғам институттарымен бірлесе отырып жұмыс жүргізудің түрлері мен платформалары қалыптасты, ҮЕҰ-ны мемлекеттік қолдаудың тетіктері көбейді. Қоғамдық бірлестіктерге мемлекеттен келіп түсетін әлеуметтік тапсырыстар, гранттар мен сыйақылардың көлемі ұлғайды. Мемлекеттік органдардың жанынан қоғамдық кеңестер ашылып, «Ашық Үкімет» қалыптастырудың құқықтық негізі қаланды.
Форум жұмысы барысында Қостанай облысы кәсіподақ орталығының төрайымы Екатерина Смышляева, облыстық мәслихаттың депутаты Гүлмира Қапенова, Қазақстан Президенті жанындағы мемлекеттік басқару академиясының доценті Татьяна Зуева, «Ел Ертеңі» жастар қоғамдық бірлестігінің төрағасы Болат Қалиев сияқты шешендер азаматтық секторды қолдау мен дамытудың өзекті мәселелері туралы өз ойларын ортаға салды.
Сонымен қатар облыстық форумда ҮЕҰ өкілдері мен салалық басқармалардың қызметкерлері кездесіп, аймақта мемлекеттік тапсырысты жүзеге асыру барысында көлденең шығатын кейбір мәселелерді талқылады.
– Қазақстан Республикасында қазіргі кезде қоғамдық бақылау институтын белсенді жүзеге асыруын қамтамасыз ететін тиімді институционалдық-құқықтық негіз толық қалыптасып болды. Бұл орайда, Елбасының «100 нақты қадам – Ұлттық жоспары», атап айтқанда, транспарентті және есеп беретін мемлекет қалыптастыруға бағытталған бесінші реформа шешуші рөл атқарады. Мемлекеттік басқару органдарының жұмысын бағалаудың бұрын-соңды болмаған жаңа жүйесі енгізілді. Бұл жүйе сыртқы тәуелсіз аудит міндеттемелерінің қағидаттарына, көпшілікке ашық, қоғаммен тығыз байланыста болуға, басшылардың жеке басының жауапкершілігіне негізделеді, – деді Гүлмира Қапенова.
Елімізде бірнеше институционалдық құрылымдардың табысты жұмыс істеп келе жатқанын тілге тиек еткен Гүлмира Қапенова бүгінде көптеген маңызды шешімдердің қабылдануына халықтың тікелей қатысуын қамтамасыз етіп, азаматтардың құқықтарын қорғауға белсенді атсалысып отырған қоғамдық кеңестердің, омбудсмендердің, ақылдастар кеңесі мен комиссиялардың, сондай-ақ ведомствоаралық мониторингтік топтардың азаматтық қоғам қалыптастыруға айтарлықтай үлес қосып отырғанына тоқталды.
Отырысқа қатысушылардың пікірінше, аймақта қоғамдық бірлестіктердің белсенділігі жыл санап өсіп келе жатқанымен, қоғамдық бақылау тетіктері мемлекеттік институттар мен жергілікті атқарушы органдар қызметінің тиімділігін арттыруға әлі де болса жеткілікті мөлшерде ықпал ете алмай отыр. Елімізде қалыптасқан қоғамдық бақылау ықпалының деңгейі мен сипаты уақыт пен халықаралық тәжірибе қолданысындағы стандарттардың талабына сәйкес келе бермейді. Бұл белгілі бір деңгейде қоғамдық бақылау субъектілері қызметінің бүтін бір жүйе ретінде қалыптаса қоймағандығымен байланысты. Жүйелі әрі ықпалды қоғамдық бақылау қалыптасу үшін мұндай құрылымға негіз болатын арнайы заң қабылданып, оның қызметі мен міндетіне, мақсат-мүддесіне заңнамалық тұрғыда нақты айнықтама беріліп, реттелуі тиіс.
– Бүгінгі форумдағы ең негізгі әрі басты мәселенің бірі волонтерлық тақырыбы деп білемін. «Волонтер жылы» аяқталып келеді, алайда форум барысында волонтерлердің алдында әлі де қыруар іс күтіп тұрғаны айтылды. Бүгін үкіметтік емес ұйымдармен тәжірибе алмаса отырып, азаматтардың қоғамдық белсенділігін арттыру жолдары, жұмысты ұйымдастыру, нақты бір мәселе бойынша белгілі бір нәтижеге қалай қол жеткізуге болатыны туралы пайдалы ақпарат алдық, – деді «Ел Ертеңі» жастар қоғамдық бірлестігінің төрағасы Болат Қалиев.
Қостанай облысы
