Ертеңгі күнге жоспарланған игі істер туралы Отырар ауданының орталығы Шәуілдірде өткен «Әбу Насыр әл-Фарабиді тұңғыш зерттеуші – Ақжан әл-Машани» тақырыбындағы дөңгелек үстелде айтылды. Сондай-ақ бұл күні облыстық мәдениет басқармасы «Руханият –Әбу Насыр әл-Фараби музейі» МКҚК-ның ұйымдастыруымен және Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті Шығыстану факультетінің фарабитанушы, машанитанушы мамандарының қатысуымен Шәуілдірде «Отырардан басталған Әбу Насыр әл-Фараби ұстаз ізімен» тақырыбында Ақжан әл-Машаниге арналған көрме залы ашылды. «Ақжан әл-Машанидің көзін көріп, батасын алғандардың бірі мен едім. Елжанды, ұлтжанды Ақжан атамыз әл-Фараби баба мұрасын зерттеуді мақсат етіп қойғандағы ең алғашқы қадамы, сапары осы Шәуілдір, Отырар өңірінен басталған. Ендеше, ғылым-білім жолын таңдаған бүгінгі ұрпақ Әбу Насыр әл-Фараби және Ақжан әл-Машани ізімен жүріп, осы топырағы киелі, қасиетті шаңырақ Отырардан бастау алып жатса біз қуаныштымыз. Ол кісінің «Әл-Фараби және Абай» сабақтастығын ғылыми тілде баяндап кеткен еңбегі ешқашан мән-мағынасын жоймай, қайта уақыт өткен сайын жарық жұлдыздай жарқырай түсіп, келер ұрпаққа да жарық нұрын сыйлайды», деді салтанатты рәсімінде Отырар ауданының Құрметті азаматы, ақын Әселхан Қалыбекова. Ал этнограф, өлкетанушы Абдулла Жұмашов Әл-Фараби мұрасының нағыз жанашыры, олардың сақталуына, халыққа жан-жақты насихаттауға зор үлесін қосқан, екі бірдей ұстазы – Ақжан әл-Машани және Асантай Әлімұлының ізбасары, шәкірті екендігін мақтанышпен айтып өтті. «Ақжан әл-Машани «ХХ ғасырдың әл-Фарабиі» деген құрметті атаққа сонау 70-жылдардың аяғында ие болған. Оның «Әл-Фараби және осы заманғы ғылым» атты еңбегі жас зерттеушілерге үлкен көмекші құрал. Себебі Әл-Фараби энциклопедист ғалым. Ол із салмаған бірде-бір ғылым жоқ: тіл ғылымынан бастап, педагогика, этика саясат, медицина, метафизика тағы да басқа толып жатқан ғылымдармен қоса, адамның жан-жүйесін танып білуші ғалым психология, адамның іс-әрекетін, мақсатын, бақытқа жету жолдарын айқындап кеткен. Машанидің «Әл-Фараби заманы енді туды, Әл-Фарабиді осы замандағы ғылым жетістіктерін қолдана отырып тани аламыз» деген сөздері ақиқатқа айналып отыр», деді Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Шығыстану факультетінің өкілі, машанитанушы Гүлсім Садақбаева. Отырарлық өлкетанушы Асантай Әлімұлының ісін жалғастырушы ізбасары, суретші, қолөнер шебері Марэн Асантайұлы әкесінің әлемге екінші ұстаз деген атпен танымал Әл-Фараби мұрасына өте ұқыптылықпен қарағанын еске алды. «Оның «Отырар ойраны» деген суретінің өзі тарихи-шежіре. Осы күні Отырар археологиялық мұражайында сақтаулы тұрған суретті 9 жыл салған еді. Бүгінде сол суретті қарап отырып, әкемнің ерен еңбегін, маңдай терін көргендеймін. Әл-Фараби, әл-Машани мұраларын зерттеуге көпшілік болып атсалысуымыз керек. Киелі топырақты Отырар өңірінде шеберханалар ашып, жас ұрпаққа атадан қалған өнерді табыстау ендігі күні біздің мойнымыздағы парыз екенін жан дүниеммен ұғамын, сол парызды орындауға аянбай қызмет жасаудамын», деді М.Асантайұлы.
Сондай-ақ дөңгелек үстелде «Руханият – Әбу Насыр әл-Фараби музейі» МКҚК директоры Алмас Жұмашов «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында атқарылған істерге тоқталды. Ғалымның еңбегін терең зерттеп халыққа жеткізу мақсатында ғылыми-зерттеу аударма орталығын құруды ұсынды. Музейдің суретші-қалпына келтірушісі Шалатай Оразгелдіұлы «Отырар өңірі тарихының шежірешісі – қазба жәдігерлері» тақырыбында өз ойын ортаға салды. Ал музейдің экскурсия жүргізушісі Жанболат Оралбайұлы Ақжан әл-Машанидің 115 жылдық мерейтойы құрметіне «Отырардан басталған Әбу Насыр әл-Фараби ұстаз ізімен» тақырыбындағы көрмеде фотосуреттері, пайдаланған заттары, жарық көрген кітаптары және қолжазбалары қойылғандығын атап өтті.
Түркістан облысы
