Еліміздің мақтанышы, алып күш иесі, теңдесі жоқ кәсіпқой балуан Қажымұқан Мұңайтпасұлы – күрес өнерінің бірнеше түрін жетік меңгеріп, әлем чемпионы атағына қол жеткізген тұңғыш қазақ. Ол өмірінің соңғы жылдарында осы ауданда тұрған. Күре жолдың бойынан өтіп бара жатқанда күш атасының мазараты көрінеді. Әлемнің 54 мемлекетінде күреске түсіп, 48 медаль олжалаған, 35 жасында Германияда әлем чемпионы атанған Қажымұқан жайлы тереңірек мағлұмат алғысы келетін шетелдіктер мен ел тұрғындарының Ордабасына арнайы ат басын бұрары анық. Күш атасы өнер көрсеткен елдердегі спортсүйер, болмысы ерекше жандар жөнінде білуге құмар қауымның қазақтың Қажымұқанын іздеп келері анық. Бұл орайда ауданда Қажымұқан Мұңайтпасовтың 150 жылдығына орай іргелі жоба жүзеге асырылмақ. Бүгінде аудан әкімдігі жер бөліп, жобалық-сметалық құжаттары дайындалған.
Өңірлік коммуникациялар қызметінің көшпелі брифингінде 11 айда атқарылған жұмыстарын қорытындылаған аудан әкімі Нұрбол Тұрашбеков 5 гектар аумақта спорт кешені бой көтеретінін мәлім етті. «Жобаның құны – 1 млрд 375 млн теңге. Қазіргі таңда қаржы қаралды. Ендігі кезекте мемлекеттік сату, сатып алу конкурсы өткізіліп, мердігер компания анықталады, келесі жылы құрылыс жұмыстары басталады. Ол жерде спорт кешені, мұражай және қонақүй болады. Бір жағы туризмді дамытуға, екінші жағынан спортшылардың шеберлігін шыңдауға, тұрғындардың спортпен айналысуына мүмкіндік жасалады», деді аудан әкімі. Жалпы, аудан аумағында туризм саласын дамыту бағытында биыл инвестициялық құны 2 млрд 811 млн теңге болатын 6 жобаны іске асыру жоспарланып, тиісті жұмыстар атқарылуда.
Ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуында да өсім бар. Мысалы, биылдың 11 айында өңірлік ішкі жалпы өнім көлемі 78 млрд 285 млн теңгеге жеткен. Яғни өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 10,3 пайызға артқан. Өнім көлемін арттыру мақсатында маңызды жобаларды жүзеге асыру үшін 15 млрд 912 млн теңге көлемінде инвестиция тартылған.
«Қаржыландыру көздері бойынша республикалық, жергілікті бюджет қаражаттары 4 млрд 793,8 млн теңгеге кемісе, меншікті қаражаттар 3 млрд 369,3 млн теңгеге, басқа да қаражаттар 183,4 млн теңгеге артқан. Аудан бойынша инвестиция көлемінде бюджеттік емес инвестициялардың үлесі – 83%. «Қарапайым заттар экономикасы» бағдарламасы аясында жалпы құны 1 млрд 399,3 млн теңге болатын 33 жоба сүйемелденуде, қазіргі уақытта 759 млн теңге көлемінде 21 жоба қаржы институттарымен қаржыландырылды. Ал «Бизнес-Бастау» бағдарламасы бойынша 227 азамат сертификат алып, жоспар 100 пайызға орындалды. Ауданда өндіру, өңдеу бағытындағы және жалпы кәсіпкерлік саласындағы жұмыстар қарқынды түрде жүргізіліп келеді», деді Н.Тұрашбеков.
Ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуын арттыру мақсатында жұмыс істеп жатқан 35 кәсіпорынның 22-сі белсенді, ал мезгілді жұмыс атқаратыны – 13. Осы кәсіпорындардың өндірген өнім көлемі 19 млрд 253 млн теңгені құрап, нақты көлем индексі 104,5 % болды. Биыл жалпы Индустрияландыру картасы аясында инвестициялық құны 2 млрд 350 млн теңге 3 жобаны іске қосу жоспарланған. Жұмыс істеп тұрған 11 024 бірлік шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерімен 33,6 млрд теңгенің өнімі өндіріліп, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 118,6,% болды. Ауыл шаруашылығы саласындағы өнім көлемі 46 млрд 885 млн теңгеге жетіп, 65 774 гектар егістік жер игерілген. Аудандағы жалпы жылыжай көлемі 82,02 гектарға жеткен. Олардан 4 370 тонна қияр, 2 420 тонна қызанақ алынды. Егістік жерлерді тиімді пайдалану мақсатында 171,9 гектар жерден екі рет өнім алынған. Ауыл шаруашылығы саласында 5 млрд 255 млн теңге инвестиция тартылды. «Сыбаға» бағдарламасы бойынша 665 ірі қара мал алынып, тапсырма 138,8 пайызға, «Алтын асық» бағдарламасы бойынша 4 089 бас мал алынып, тапсырма 190,7 пайызға, «Құлан» бағдарламасы бойынша 289 бас жылқы алынып, жоспар 104,3 пайызға орындалған. Ауданда 379 мал бордақылау алаңы жұмыс істейді, оның 100-і биыл іске қосылған.
Сондай-ақ Н.Тұрашбеков егістіктерді ағын сумен қамту мәселесіне тоқталды. Аудан бойынша жалпы 85 канал бар. «Ол каналдарға бірнеше жылдан бері толық механикалық тазалау жұмыстары жүргізілмеуі салдарынан каналдардың егістік жерлерді ағын сумен толық қамтамасыз ету көрсеткіші төмендеген. Осы мақсатта биыл тазалауды қажет ететін каналдар зерделеніп, нәтижесінде 43 каналға механикалық тазалау жұмыстары жүргізілді. Оның жалпы ұзындығы 380,9 шақырым болса, механикалық тазалауды қажет ететіні – 214,6 шақырым. Тазалау нәтижесінде 15 249 гектардың сумен қамтамасыз етілуі жақсарса, шілде айында су жетпей қалу қаупі бар 2 228 гектар жердің мәселесі толық шешілді», деді аудан әкімі.
Аудандағы 57 елді мекеннің 43-і, яғни 91,5%-ы орталықтандырылған ауыз су құбырымен қамтамасыз етілген. Биыл 10 елді мекеннің ауыз су жүйелерін ағымдағы жөндеу жұмыстарына 167 млн теңге бөлініп, толығымен игерілген. Сондай-ақ аудан әкімі 57 елді мекеннің 6-уы табиғи газбен қамтылғанын, 15 елді мекенді көгілдір отынмен қамту үшін жобалық- сметалық құжаттары дайындалып, салалық басқармаға ұсыныс берілгенін айтып өтті. Алдағы уақытта 15 елді мекенге газ құбыры жүргізілген жағдайда, аудан тұрғындарының 40,2 пайызы көгілдір отынмен қамтылады. Бүгінде аудан халқын 100% газбен қамту мақсатында аудан бюджеті есебінен 27 елді мекенді газдандыру мақсатында жобалық-сметалық құжаттамалар әзірленуде.
Түркістан облысы
