Отырыста бірінші кезекте «Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің темекі өнімдеріне акциздер саласындағы салық саясатын жүргізу қағидаттары туралы келісімді ратификациялау туралы» заң жобасы мақұлданды. Келісімге сәйкес 2024 жылдан бастап ЕАЭО елдері темекіге 1 мың дана үшін 35 евро индикативтік мөлшерлемені тиісінше 20%-ға ауытқу құқығымен қолдануы тиіс. Бұл ретте темекі өнімдеріне акциздерді кезең-кезеңімен үйлестіру көзделеді.
Осы заң жобасын талқылау барысында Мәжіліс Төрағасы Нұрлан Нығматулин егер ұлттық валютаның еуроға қатысты бағамы өзгерсе, бұл темекіге акциздің мөлшерлемесіне, сондай-ақ бөлшек сауда бағаларына қалай әсер ететініне көңіл бөлу керектігін айтты.
Заң жобасын таныстырған Ұлттық экономика министрі Әсет Ерғалиев бағам күрт өзгерген жағдайда ЕАЭО-ға мүше елдердің әрқайсысы акциздердің индикативтік мөлшерлемесін қайта қарауды сұрап, Еуразиялық экономикалық комиссияға жүгінуге құқы бар және шешім толық консенсусқа қол жеткізілген кезде, яғни ЕАЭО-ның барлық мүшесі келіскен кезде қабылданады. Осыған орай Нұрлан Нығматулин бұл жерде көп жағдай Ұлттық экономика министрлігі қызметкерлерінің, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық комиссия өкілдерінің бағамның барлық өзгерісіне қатысты жедел іс-әрекет етуіне байланысты болатынын атап өтіп, осы Келісім шеңберінде Қазақстанның мүддесін, еліміздің міндеттемелерін де сақтау мақсатында уақтылы шаралар қабылдау қажеттігін айтты.
Жалпы заң жобасы темекі өніміне арналған акциздер мөлшерлемелерін үйлестіру жолымен ЕАЭО шеңберінде темекі өнімдері нарығының жұмыс істеуі үшін жағдайларды қамтамасыз етуге бағытталған. Бұл темекі өнімдерінің заңсыз айналымын тежеуге мүмкіндік береді.
Отырыс барысында депутаттар «Еуразиялық экономикалық одақтың тауар белгілері, қызмет көрсету белгілері және тауарлар шығарылған жерлердің атаулары туралы шартты ратификациялау туралы» заң жобасын мақұлдады. Шартқа қатысты баяндама жасаған Әділет министрі Марат Бекетаев құжаттың мақсаты тауар және қызмет көрсету белгілеріне, тауарлар шығарылған жерлердің атауларына қатысты құқықтарды алудың өңірлік жүйесін құру екенін айтып өтті.
Бұл жүйені құру ЕАЭО аумағында тауар белгілеріне, қызмет көрсету белгілеріне және тауарлар шығарылған жерлердің атауына қатысты қорғауды алу рәсімін оңайлатады, бір еуразиялық өтінім беру арқылы өтініш берушілер үшін әкімшілік және қаржылық кедергілерді төмендетеді. Шартта тауар, қызмет көрсету белгілерін және тауарлар шығарылған жерлердің атауын құқықтық қорғау ерекшеліктері, оның қолданылу қағидаттары, құқық иеленушілердің құқықтары, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық комиссия мен ЕАЭО-ға қатысушы мемлекеттер берілген өтінімдерге қатысты жүзеге асыратын міндеттемелер мен өкілеттіктер көзделген.
«Шартта Еуразиялық экономикалық одақтың тауар белгілеріне және тауарлары шығарылған жерлердің атауларына құқықтық қорғауды беру тәртібі, өтінім берушілер мен құқық иеленушілердің құқықтары, сондай-ақ тиісті өтінімдерді қарау кезінде ұлттық патенттік ведомстволардың өзара іс-қимыл жасау тәртібі көзделген. Көрсетілген объектілерді тіркеудің өңірлік жүйесін енгізу Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартта көзделген. Бұл жүйенің артықшылығы бір қорғау құжатын бес мемлекеттің аумағында бір уақытта алу мүмкіндігі болып отыр», деді министр.
Сонымен қатар өнеркәсіптік меншік объектілеріне қатысты тиісті қорғауды алу үшін ең маңызды факторлардың бірі – берілген өтінімнің басымдық күні екені мәлім болды. Бұл жүйе бір өтінім беру арқылы бес мемлекетте бір басымдық күнін белгілеуге мүмкіндік береді. «Шартты ратификациялау ұлттық тауар белгілері иелерінің құқықтарын шектемейді, сонымен бірге еуразиялық нарыққа бағдарланған отандық тауар өндірушілердің құқықтарын қорғау деңгейін арттыруға мүмкіндік ашады», деді Марат Бекетаев.
Одан кейін депутаттар екінші оқылымда «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Қазақстан Республикасында микроқаржылық және коллекторлық қызметті реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасын мақұлдады. Заң жобасының мақсаты – қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқығын қорғауды күшейту. Аталған заң жобасына қатысты депутаттар бірқатар түзету енгізді. Олар: кредит беру тәуекелдерінің өсуіне және азаматтардың борыштық жүктемесінің шамадан тыс артуына жол бермеу, дауларды реттеу, борышкерлердің құқығын күшейту тетігін жетілдіру, кредиторлардың қарыз алушылардың өтініштерін қарау және проблемалы берешекті реттеу мерзімдерін қысқарту (180 күннен 90 күнге дейін), микрокредиттер бойынша тұрақсыздық айыбының (айыппұлдың, өсімпұлдың) мөлшерін шектеу, сондай-ақ ипотекалық қарыздардың барлық түрі бойынша мерзімі өткен 180 күннен кейін сыйақылар мен комиссияларды есепке жазуға тыйым салу. Коллекторлық ұйымдардың жосықсыз әрекеттеріне жол бермеу үшін коллекторларға бөтен телефон нөмірлерінен өзара іс-қимыл жасауға тыйым салуды, борышкерлермен өзара іс-қимыл жасау процесін бейне-аудио тіркеу міндетін белгілеуді, коллектордың үшінші тұлғалармен өзара іс-қимылын жасауын шектеу ұсынылып отыр.
Отырыс соңында Мәжіліс депутаттары мемлекеттік органдар басшыларына депутаттық сауалдар жолдады. Атап айтар болсақ, депутат Қазыбек Иса «Ақ жол» ҚДП фракциясы депутаттарының Премьер-Министрдің орынбасары Ералы Тоғжановқа жолдаған сауалын оқыды. Сауалда Алаш қозғалысының қайраткерлеріне қатысты мәселе айтылды. «Алаш десе қарапайым көпшіліктің есіне тек Алашорда үкіметінің көрнекті көсемдері Әлихан Бөкейхан, Ахмет Байтұрсынұлы, Міржақып Дулатұлы секілді бірнеше тұлғаның есімі келеді. Шын мәнінде бұл тізім әлдеқайда кең. Еліміздің түкпір-түкпіріндегі Алаш ұстанымын насихаттаған, сол үшін құрбан болған жергілікті Алаш қозғалысы қайраткерлерінің ерлігі ескерілмей, есімдері әліге дейін белгісіз болып отырғаны өкінішті. Бұлардың бәрі Тәуелсіз Қазақ елі үшін құрбан болғандар! Сол себептен 2019 жылы «Ақ жол» партиясының төрағасы Азат Перуашев «Алаш» мәдениет және рухани даму институтымен бірігіп, бұрын белгісіз болып келген 700-ден астам тұлғаны құрайтын жергілікті Алаш қайраткерлерінің тізімін дайындады. Алаштанушы ғалымдардың зерттеуінің негізінде жасалған тізімге көпшілік қауымға есімі ұмыт болған әр өңірден шыққан Алаш қайраткерлері енгізілді. Әрбір облыс, қала әкімдеріне сол жерге қатысы бар, сол жерден шыққан алашшыл азаматтардың тізімі жіберіліп, олардың аттарын жергілікті жердегі көше, мектеп, басқа да нысандар атауларына қолдануды ұсынған болатынбыз. Алайда алынған жауаптар көңілге қонбайды. Жауаптар жалтарма сипатта, бұған дейін Алаштың ел аузындағы жиырма шақты танымал басшысының есімін атауымен шектелген. Мұндай әділетсіздікті біз үлкен саяси қателік деп есептейміз. Сондықтан «Ақ жол» партиясы, Тәуелсіздігіміздің 30 жылдық мерейінің қарсаңында, Алаш қайраткерлерінің есімдерін ономастика тұрғысында қолдануды жөн санап, аталған тізімді Үкіметке жіберіп отырмыз. Осыған байланысты «Ақ жол» ҚДП фракциясының депутаттары, 2019 жылы біз жолдаған хаттарды жергілікті әкімдіктерге қайта көтеруді тапсырып, мыңдаған Алаш арысының қасиетті есімін жергілікті жерде ұлықтау шараларын бақылауға алуыңызды сұрайды», делінген сауалда.
Депутат Айгүл Нұркина Үкімет басшысына жастарды тұрғын үймен қамтуға қатысты депутаттық сауал жолдады. «Ел басшылығы жастар саясатына, атап айтқанда жастарды тұрғын үймен қамтамасыз етуге көп көңіл бөледі. «Өзгерістер жолы: әр азаматқа лайықты өмір!» Nur Otan партиясының сайлауалды бағдарламасын орындау жөніндегі жол картасына сәйкес Үкімет 2021-2025 жылдар аралығында сұранысқа ие мамандықтар бойынша жұмыс істейтін жастар үшін жыл сайынғы негізде жалға берілетін пәтерлер беруді жоспарлап отыр. Сонымен қатар тұрғын үй-коммуналдық дамудың 2020-2025 жылдарға арналған «Нұрлы жер» мемлекеттік бағдарламасына сәйкес, 2022 жылдан бастап жұмыс істейтін жастар үшін жалға берілетін пәтерлер құрылысын жыл сайын қаржыландыру қарастырылмаған. Осыған байланысты мемлекеттік бағдарламаға жұмыс істейтін жастар үшін жалға берілетін пәтерлер құрылысын қаржыландыруды 2025 жылға дейін ұзарту бөлігінде өзгерістер енгізу қажет деп санаймыз» делінген депутат сауалында.
Одан кейін Қазақстанның халық партиясы фракциясының депутаттары Премьер-Министрдің орынбасары Ералы Тоғжановқа бала күтіміне қатысты жәрдемақыны өсіру, бала күтіміне қатысты ақысы төленетін демалысты 2 жылға дейін белгілеу, нәрестеге берілетін қажетті заттар пакетін қайта қарастыру бойынша сауал жолдады.
Депутат Берік Бекжанов Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің төрағасы Серік Жұманғаринға агенттік тарапынан елімізде астық тасымалдау тарифтеріне мониторинг жүргізу керектігін айтып, сауал жолдады. Сонымен қатар астық тасымалдау нарығында басымдыққа ие «Астық Транс» АҚ тарапынан астық тасымалы бағасының өсу фактісінің заңдылығы мен негізділігіне тексеру жүргізуді сұрады.