Қазақстанда тиісті заңды қабылдауға талпыныс жасалды 2011 жылы сол кездегі Сенат депутаты Хусаин Уәлиев Үкімет басшысына Ұлы Отан соғысы ғана емес, тыл еңбеккерлерінің қатары да сиреп келе жатқанын, «соғыс уақытындағы балалар» атты әлеуметтік санат жоқ екенін айтып, «Соғыс уақытындағы балалар және олардың мәртебесі туралы» заң жобасын әзірлеу, оны қабылдасақ игі деген ой тастаған еді. Бірақ бұл сауал хабарсыз кетті.
Сарапшылар қазір 1936 жылға дейін туғандарды соғыс және тың ардагерлері деп атайтынымызды, жыл сайын осы санатқа қосылатын адамдардың жасын жоғарылатуға болатынын айтады. Олардың пайымынша, 1937-1945 жылдары туған азаматтарды да осы санатқа қосуға болады. Соғыс ардагерлерінің тең жартысы үлкен қалаларда тұрады. 1937-1945 жылдары туған азаматтардың қанша екенін анықтау қиын емес.
Посткеңестік кеңістіктегі соғыс баласын Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде туылған немесе соғыс аяқталған кезде олар әлі 18 жасқа толмаған адамдар деп атайды. Қазақстанда Ұлттық статистика бюросының мәліметтері бойынша 2020 жылы 472 мың адам болған, олардың балалық және жастық шағы осы жылдарға сәйкес келген. Украинада «соғыс баласы» термині заңнамада бекітілген. Олар жәрдемақы мен зейнетақы үстемесіне құқылы. Қазақстандағы қолданыста жүрген заңдарда «соғыс балалары» ұғымы және олар үшін әлеуметтік жеңілдіктер қарастырылмаған. Шындығында, Ұлы Отан соғысы жылдарында біздің еліміздің аумағында тікелей ұрыс қимылдары болған жоқ », деді вице-министр ОКҚ-да өткен баспасөз мәслихаты барысында. Ресейде федералдық заңнама деңгейінде «соғыс балалары» ұғымы да жоқ, бірақ кейбір аймақтарда (мысалы, Амур, Белгород, Пенза облыстарында) оларға зейнетақы төлемдері беріледі.
«Егер біз Беларусь Республикасы мен Ресей Федерациясының тәжірибесін алатын болсақ, онда ең алдымен осы кезеңдегі жұмыс тәжірибесіне баса назар аударылады. Қазақстанда бұл санаттағы азаматардың жалпы саны - 80 мыңнан асады», деп толықтырды Әукенов.
