Ол криминалистикаға кездейсоқ келген жоқ. Бала кезден полиция қызметкері болуды армандады. Мектептің 7-сыныбында оқып жүргенде телеарнадан погон таққан қыздар туралы хабарды көріп, осы салаға қызығушылығы оянды. Алайда әке-шешесі полиция қызметінің қыздар үшін қиын болатынын айтып, басқа мамандықты таңдауға үгіттеген екен.
– Бірақ жүрек қалауым осы салаға ауды да тұрды. Осы мақсатыма жету үшін 2012 жылы Ішкі істер министрлігінің Алматы академиясына құжат тапсырдым. Академияға оқуға түскенде криминалист мамандығын таңдадым. Бұл мамандықтың өзгешелігі, ғылымның әртүрлі саласын білу үшін ұдайы ізденіске толы жұмысы қызықтырды. Өйткені қылмысты ашуда криминалист маңызды рөл атқарады. Ол жедел-тергеу тобында тергеушіден кейінгі екінші орында тұрады. Қылмыс болған орынға барған криминалист сарапшы алдымен күдікті туралы ақпараттарды жинау үшін сағаттар бойы әр заттан саусақ, аяқкиім іздерін шұқшия іздейді. Оны таппай тыншымайды. Оқиға орнында қалған мата қиындысы, түйме, кез келген қағаз қалдығын шашау шығармай жинап алады. Соның бәрінен алынған ізді дактилоскопиялық пленкаға түсіреді, – дейді аға криминалист Ұлжан Оразалиева.
Погон таққан өжет қыз ішкі істер органындағы еңбек жолын Мақат аудандық полиция бөлімінде криминалист болып бастады. Атқаратын қызметінің қыр-сырын тәлімгері болған аға криминалист, полиция майоры Жасқайрат Қалдыбаевтан үйренді. Қазір тәжірибелі криминалистің шәкірті болғанын мақтан тұтады.
– Мақат ауданында 2017 жылы пәтер ұрлығы болған еді. Жедел-тергеу тобының құрамында оқиға орнына мен де бардым. Ұры түскен үйді қарау кезінде бірнеше саусақ, аяқкиім ізі алынды. Дактилоскопиялық сараптама қорытындысымен алынған із ішкі істер органдарында есепте тұратын азаматтың ізіне сәйкес келді, – дейді полиция капитаны Ұлжан Оразалиева. – Тергеу мен тексерудің нәтижесінде күдіктінің қылмысқа қатысы дәлелденіп, іс сотқа жіберілді. Осылайша, қылмыстың ізі суымай ашылуына криминалист маман ретінде өз үлесімді қосқаныма қуандым.
Тағы бірде дүкендегі ұрлықты ашуға қатыстым. Ұрлық жасалған орыннан көп із табылды. Әдетте көп із жедел тергеу тобын тығырыққа тірейтіні белгілі. Бірақ өз ісін жетік білетін, тәжірибесі толысқан кри-
миналистің қырағылығы қылмысқа қатысы бар күдіктіні тез табуға септігін тигізді.
– Көп іздің әрқайсысын жете зерттеуге ден қойдық. Соның арасынан әйелдің киім-кешектері мен опа-далаптарынан алынған із күдік тудырды. Көп ұзамай, ұрлық жасаған келіншек ұсталды. Күдікті тергеу кезінде қылмыс жасағанын мойындады. Жалпы, күнделікті жұмыс кезінде криминалистерге қылмысты ашуға көмектесетін «қиын жұмбақтарды» шешуге тура келеді. Оның шешуін табу оңай емес. Сондықтан криминалистер ғылымдағы соңғы жаңалықтарға ден қойып, білімі мен білігін ұдайы жетілдіріп отырады, – деп мамандығына қатысты ойымен бөлісті полицей.
Өз ісін жауапкершілікпен атқаратын аға криминалист биылғы жылдың басынан бері 200-ден аса оқиға орнына барды. Сол жерлерде 100-ден астам зерттеу жүргізіп, ондаған қылмыстың дер кезінде ашылуына тікелей үлесін қосты. Сондай-ақ бірнеше рет тергеу ісіне білікті маман ретінде қатысты.
– Ішкі істер органында қызмет атқарғаныма, криминалист мамандығын таңдағаныма еш өкінбеймін. Өйткені криминалист – күрделі әрі ерекше мамандық. Қазір менде бір ғана мақсат бар. Бұл – облыстық полиция департаментінің жедел криминалистика басқармасы бастығының орынбасары, полиция полковнигі Николай Михайловский секілді өз ісін жетік меңгерген іскер маман болу, – деп алдағы мақсатымен бөлісті.
Қазір полиция капитаны Ұлжан Оразалиева Атырау қалалық полиция басқармасындағы жедел криминалистика тобында аға криминалист болып қызмет істейді. Әрдайым ізденімпаздығымен ерекшеленетін ол әріптестерінің құрметіне бөленіп жүреді. Әрине полиция қызметкерлерінде бос уақыт көп емес. Дегенмен, қолы босай қалса, спортпен айналысқанды, кітап оқығанды ұнатады. Ал демалысында ата-анасына көмектесіп, дастарқан мәзірін дайындағанды жақсы көреді.
Атырау облысы
