Кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау және қорғау департаментінің басқарма басшысы Шолпансәуле Момбекованың айтуынша, қолданыстағы заңнамаға тиісті өзгерістер енгізіліп, онда алғаш рет әлеуметтік мәселелерді шешуге бағытталған кәсіпкерлік субъектілеріне анықтама берілген.
Соған сәйкес, әлеуметтік кәсіпкерлік субъектісі мәртебесін алу үшін кәсіпкер келесі шарттардың кем дегенде біреуін орындауы тиіс екен: Кәсіпорын қызметкерлерінің жалпы санының кемінде 50 пайызын әлеуметтік осал санат азаматтары құрайтын жұмыс орындарын құру; халықтың осал топтарына арналған тауарларды өндіруге, оларды өткізуден түсетін табыс кәсіпорынның жалпы табысының кемінде 50 пайызын құрауы тиіс; әлеуметтік қызметтерді, сондай-ақ денсаулық сақтау, білім беру және тәрбиелеу, мәдениет және спорт саласында қызметтер көрсету.
Сонымен қатар халықтың әлеуметтік осал топтарының салалық тізбесі анықталып, оған – барлық топтағы мүгедектер; көпбалалы және толық емес отбасылардан шыққан еңбекке жарамды азаматтар; мүгедек баланы тәрбиелеп отырған ата-аналар; бас бостандығынан айыру орындарынан босатылғандар; химиялық тәуелділіктен емделген азаматтар; зейнетақы және зейнеткерлік жас алдындағы адамдар енгізілген. «Әрекет» жобасы іске қосылған үш жыл ішінде 120-дан аса коммерциялық емес ұйым (КЕҰ) әлеуметтік кәсіпкерлікті дамытуға гранттар алыпты.
– «Әрекет» жобасы барысында 360-тан аса КЕҰ қатысуға өтінім берді. Грант алушылар жобаларының негізгі бағыттары – халықтың әлеуметтік осал топтарынан адамдарды жұмысқа орналастыру, ерекше қажеттіліктері бар балаларды оңалту және түзету, инклюзивті білім беру, спорт, мектепке дейінгі оқыту. Бүгінгі таңда әлеуметтік кәсіпкерліктің мемлекеттік деңгейде қолдау тауып жатқаны қуантады. Үкімет бұл саланың ел экономикасының дамуына нақты пайда мен үлес қоса алатынын, сонымен қатар қоғамның әлеуметтік проблемаларын шеше алатынын көріп отыр. Маусым айында «Әлеуметтік кәсіпкерлік туралы» заң қабылданды, онда осы саланы қолдау бойынша бірқатар шара қарастырылған. Өткен жылдардың тәжірибесі біздің КЕҰ әлеуметтік кәсіпкерлікті дамытуға дайын екенін көрсетті. Тек сапалы мәліметтер базасы мен бастапқы капиталды беру қажет. Осы екі міндетті біздің қор шешеді, – дейді Samruk-Kazyna Trust қорының ресми өкілі Мирас Іргебаев.
Отандық КЕҰ-лар әлеуметтік кәсіпкерлікті дамыту мақсатында 3 млн теңгеге дейінгі грант ала алады. Кәсіпкерлер «Әрекет» жобасы аясында қарастырылған арнайы білім беру бағдарламасы аясында іріктеуден өтіп, біліктілігін арттыруы керек. Өтінімдерді қабылдау 23 тамызда басталып 17 қыркүйекке дейін жалғасады. Жобаға еліміздегі әлеуметтік кәсіпкерлікті дамытқысы келетін барлық КЕҰ қатыса алады.
– Жоба үш кезеңмен өтеді. Біріншісі – өтінімдерді жинау, оларды дұрыс толтыру тұрғысынан қарау. Екіншісі – қатысушыларды «Инкубатор» және «Акселератор» бағдарламалары бойынша оқытуды көздейді. «Инкубатор» – бұл бұрын «Әрекет» жобасы аясында грант ұтып алмаған, әлеуметтік кәсіпкерліктің негізгі аспектілерін зерттеп, нығайтқысы келетін, соның ішінде нарықты талдау, бизнес модельдерді құру, PR, жобаларды заңгерлік сүйемелдеу. «Акселератор» – біздің гранттарымызды алған КЕҰ-ға арналған бағдарлама. Олар үшін қаржылық модель құру, өнім дизайны, сатуды жылжыту бойынша оқытуды көздейтін тереңірек бағдарлама жасалды. «Акселератор» көрсетілетін қызметтер мен тауарлардың сапасын жақсартуға, әлеуметтік кәсіпкерлік бойынша қолданыстағы жобаларға жаңаларын қосуға бағытталған. Оқыту алты апта бойы online форматта өтеді. Қазақстандық және шетелдік сарапшылар білім беріп қана қоймай, өз кейстерімен бөліседі, ментор болады», деп атап өтті спикер.
